Avrupa’da seferberlik

Koronavirüsün merkez üssü olmayı sürdüren ve vakalardaki artış oranının henüz kontrol altına alınamadığı Avrupa, bir yandan vatandaşlarının duyarlılık oranını artırmaya çalışırken diğer yandan da koordinasyon sağlamak için adeta seferberlik ilan etti. Avrupa Birliği liderleri, video konferans aracılığıyla olağanüstü nitelikli bir zirve düzenledi. Toplantının ana konusu ise koronavirüse karşı alınacak ortak önlemlerdi.

Virüs Avrupa’ya yayıldığından bu yana ulusal bazda alınan kararların AB’de alınan ortak kararların önüne geçmesi Brüksel açısından ciddi sıkıntı yaratmış durumda. Özellikle AB’nin iç sınırlarında kontrolsüz dolaşıma olanak veren Schengen Bölgesi’nde bulunan 10 ülkenin kimlik kontrollerini devreye sokması iç pazarın işleyişini aksatma riskini doğurdu. AB bu riski, ticari mal, ürün ve gıda taşıyan kamyonlara iç sınırlarda yeşil hat ayırarak azaltmaya çalışıyor.

Bazı üye ülkelerin iç sınırları kapatmasının temelinde virüsün yayılma hızını düşürme çabası yatıyor. Bunu dikkate alan AB, geç de olsa, üye ülkelerin ve üye olmayıp da Schengen Bölgesi’nde yer alan ülkelerin dış sınırlarını, bazı istisnalarla, üçüncü ülke vatandaşlarına kapatmayı değerlendiriyor. Şimdilik bir ay olarak düşünülen bu önlemin uzatılması da mümkün.

Halkın alınan önlemlere yeterli duyarlılık düzeyiyle yaklaşmaması Avrupa ülkelerinde kolluk güçlerinin devreye girmesini kaçınılmaz kılıyor. İtalya ve İspanya’da tecrit kurallarının uygulanması için güvenlik güçleri devreye girerken Fransa’da da 100 bin polis ve jandarma görevlendirildi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, “Savaştayız” mesajıyla açıkladığı sokağa çıkmaya yönelik kısıtlamalara uymayanlara 38 Euro ile 135 Euro arasında para cezası uygulanacak. Belli bir aşamada bu uygulamanın diğer ülkelere de yayılabileceği yorumları yapılıyor.

KAMULAŞTIRMA EĞİLİMİ

Koronavirüsün ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini mümkün olan en alt seviyede tutmak için şu ana kadar toplamda 1 trilyon Euro’yu bulan önlemler açıklayan Avrupa ülkeleri, şirket iflaslarının önüne geçmek için radikal adımlardan kaçınmayacaklarının da sinyallerini veriyor. Bunların başında kamulaştırma geliyor. İspanya, İtalya, Fransa ve Almanya gibi ülkeler gerekmesi halinde stratejik öneme sahip şirketlerin kamulaştırılabileceğini açıkladı. Şu aşamada havayolu şirketleri ilk sırada yer alıyor.

MAĞAZALAR KAPANIYOR

Alınan önlemler çerçevesinde açık kalmasına izin verilen mağazalar da bir yandan müşteri yoğunluğunun düşmesi diğer yandan virüsün çalışanlarına da bulaşması endişesiyle kepenk kapatmaya başladı. Restoran, bar ve kafelerin kapalı olduğu, diğer mağazalara da kısıtlama getirilen Belçika’da bu eğilim belirgin şekilde arttı. Birçok işletme müşterileri internetten alışverişe teşvik ediyor. Önemli otomobil markalarından bazıları da Fransa, Almanya,
Portekiz, Polonya, Slovakya ve İspanya’daki üretimlerini geçici olarak askıya aldı.

‘Cesur adım’ çağrısı

Dünya Sağlık Örgütü’nün Avrupa Direktörü Hans Kluge, Avrupa ülkelerinden virüsü durdurmak ya da yavaşlatmak için en ‘cesur adımları’ atmaları çağrısında bulundu.