Avrupa’da füze alarmı

AB icra organı Avrupa Komisyonu’ndan dün INF anlaşmasının korunması yönünde açıklama geldi. Anlaşmanın Avrupa savunmasının mihenk taşlarından olduğunu hatırlatan AB Komisyonu sözcülerinden Maja Kocijancic, “ABD ve Rusya Federasyonu’nun anlaşmayı korumak, tam ve doğrulanabilir şekilde uygulanmasını sağlamak için yapıcı diyalog içinde kalmaları gerek” dedi. Anlaşmanın Soğuk Savaş’ın ve nükleer silah yarışının sona ermesine katkı sağladığını ifade eden Kocijancic, “Bu anlaşma sayesinde yaklaşık üç bin nükleer ve konvansiyonel savaş başlığı ortadan kaldırıldı ve imha edildi” diye konuştu. AB’nin, Rusya’dan anlaşmayı ihlal ettiğine yönelik endişeleri tatmin edici ve şeffaf şekilde ele almasını beklediği de Kocijancic’in vurguları arasında yer aldı.

MACRON, TRUMP İLE GÖRÜŞTÜ

AB’den bu açıklama gelirken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da Donald Trump ile telefonda görüştü. Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı Elysee’den yapılan yazılı açıklamada, Macron ve Trump’ın bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ifade edildi. Açıklamada, Macron’un ABD ile bu ülkenin Avrupa ve Uzakdoğu’daki müttefiklerini korumayı amaçlayan ve 1987’de imzalanan INF anlaşmasına değinerek, “Cumhurbaşkanı (Emmanuel Macron), başta Avrupa’nın güvenliği ve stratejik istikrarımız olmak üzere, bu anlaşmanın önemini hatırlattı” ifadelerine yer verildi.

ALMANYA: ÜZÜNTÜ DUYDUK

Trump’ın INF kararından kaygılanan bir başka ülke de Almanya oldu. Alman hükümeti dün konu ile ilgili düş kırıklığını dile getirdi. Federal hükümet sözcüsü yaptığı açıklamada, ülkesinin ABD Başkanı’nın kararından dolayı üzüntü duyduğunu kaydetti. Sözcü, “NATO ortakları, Amerikan kararının sonuçları ile ilgili şu anda istişarelerde bulunmalıdır” ifadesini kullandı.

NATO: RUSYA İHLAL ETTİ

INF Anlaşması, 3-4 Ekim’de Brüksel’de yapılan NATO Savunma Bakanları toplantısının önemli gündem maddeleri arasında yer almıştı. NATO, imzalandığından bu yana güvenliğin sağlanmasında çok önemli rol oynadığını düşündüğü anlaşmanın Rusya tarafından ihlal edildiği görüşünde. NATO Savunma Bakanları toplantısı sonrasında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Rusya’nın eylemleri nedeniyle bu antlaşmanın tehlikede olduğunu düşünüyoruz” demişti.

BİLGİ NOTU

INF, 1987’de ABD ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) arasında imzalandı. Anlaşma, 500-5500 kilometre menzili olan, karada fırlatılan, konvansiyonel ya da nükleer başlık taşıyabilen güdümlü ve balistik füzeleri yasaklıyor. Anlaşma gereği her iki taraf da binlerce füzeyi imha etti.

TRUMP’IN ANLAŞMADAN ÇEKİLME HAMLESİ TEDİRGİNLİK YARATTI

Trump’ın ABD’nin Rusya ile yaptığı kısa-orta menzilli nükleer başlık taşıyabilen balistik füzeleri imhayı öngören 30 yıllık INF anlaşmasından çekileceğini duyurması özellikle AB’yi kaygılandırdı. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ABD Başkanı Trump ile görüştü. Almanya NATO üyelerine istişare çağrısı yaptı. Avrupa Komisyonu anlaşmanın korunması gerektiğini vurguladı.

ABD ULUSAL GÜVENLİK DANIŞMANI MOSKOVA’DA

ABD Başkanı Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton dün iki günlük temaslar için Moskova’ya gitti. Trump’ın INF’den çekilme beyanını ‘şantaj’ olarak algılayan Moskova, Bolton’a Rusya Devlet Başkanı Putin ile randevu vermedi. John Bolton, Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patruşev ile bir araya geldikten sonra Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşerek Moskova turunu tamamlayacak. Bolton’un Moskova’ya geldiği sırada Lavrov, “ABD bilmeli ki her davranışın karşılığı vardır. Rusya, nükleer silah paritesini öyle veya böyle sağlayacaktır. Gereken neyse yapılacaktır ” dedi. Bolton, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan’ı da ziyaret edecek. (Nerdun HACIOĞLU / MOSKOVA) 

KİM NE DEDİ

Kremlin: Silahlanma yarışı başladı diyemeyiz

Dünyada yeni bir silahlanma yarışının henüz başlamadığı vurgusunu yapan Kremlin ise “bekle-gör” taktiği takındı. Putin’in basın danışmanı Dmitriy Peskov, “Amerika ‘Çekilmeyi düşünüyoruz’ diyor. Dünyada yeni silahlanma yarışı ilan etmekte aceleci olmamak gerek” ifadelerini kullandı.

Putin: Onlar ölür biz cennetlik oluruz

Rusya Lideri Putin’in Soçi kentindeki Valday düşünce forumu toplantısında “Biz nükleer silahları ilk kullanan taraf olmayacağız. Dolayısıyla bizler nükleer saldırının kurbanı olarak cennetlik oluruz. Bize saldıranlar ise sadece öldüğüyle kalacaktır. Çünkü tövbe etmeye zamanları olmayacak” demişti.

Çin: Taraflar diyalogla çözmeli

Çin Dışişleri Bakanlığı, INF ilgili yaptığı açıklamada, tarafların ihtilafları diyalog ve istişare yoluyla çözmesi gerektiğini vurguladı. Çinli sözcü, bunun küresel denge ve istikrarın korunmasında önemli bir rol oynadığını ve bugün de büyük önem taşıdığını belirtti.