Avrupa Irak stratejisini soğuk karşıladı

ABD'nin Asya'daki bazı müttefikleri Bush'un açıkladığı yeni Irak stratejisinin arkasında dururken, baş müttefiki İngiltere de yeni plana ihtiyatlı onay verdi ve kendilerinin Irak'a Washington'ın beklentisinin aksine ek asker göndermeyeceğini bildirdi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett, Irak'ta Amerikan askeri sayısının artırılmasının, Amerikan ve Irak hükümetlerinin kötüleşen güvenlik durumuyla mücadeledeki kararlılığını gösterdiğini söyledi.

Beckett, ABD'nin atacağı yeni adımdan farklı olarak İngiltere'nin ise şu an Irak'a ek asker göndermeye niyeti olmadığını belirterek, yaklaşık 7 bin askerlerinin bulunduğu Basra'da güvenliğin aşamalı olarak Iraklılara devri için çalışmalara devam edeceklerini kaydetti.

İngiliz Daily Telegraph gazetesinde bugün yayımlanan bir habere göre, bölgeden mayıs ayında 3 bin İngiliz askeri çekilecek.

Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy de Irak'ta çözümün, asker artırımından öte bütün sivil, siyasi ve dini unsurların toplum hayatına katılmasıyla sağlanacağını kaydetti.

ABD'nin 2003'te Irak'a saldırısına karşı çıkan Fransa'nın Dışişleri Bakanı, Irak ve bütün bölgenin istikrara, siyasi bir strateji ve kapsamlı bir yaklaşımla kavuşacağını söyledi.

İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt de Bush'un yeni Irak stratejisini açıkladığı konuşmasının yeni siyasi fikirlerden yoksun olduğunu ifade etti.

Danimarka'da muhalefetteki Sosyal Demokratların lideri Helle Thorning-Schidt, Irak'taki kötü durumdan Bush'u sorumlu tutarak, "Geroge W. Bush kendi dünyasında yaşıyor. Irak'ın geleceğine ilişkin şüpheli bir stratejiyle devam eden inatçı bir devlet başkanından bahsediyoruz" dedi.

Rusya'da Savunma Bakanlığının üst düzey yetkilisi Vladimir Shamanov da yaptığı açıklamada, Irak'a ek asker gönderilmesinin ülkede barış ve istikrarın sağlanmasıyla ilgili durumda kökten bir değişiklik sağlayamayacağını söyledi. Shamanov, ABD'nin yeni planının en zayıf noktasını, ek askerlerin çoğunun Bağdat'a gönderilecek olmasının oluşturduğunu belirtti.

Yine de en ılımlı yaklaşımın İngiltere'den çıktığı Avrupa'dan gelen ilk tepkilerin, kesinlikle Asya'dan alınanlardan daha olumsuz olduğu değerlendirmesi yapılıyor.

ABD'nin Asya'daki önde gelen müttefikleri Güney Kore, Avustralya ve Japonya, ABD'nin terörle savaş çabalarına desteğe devam sözü verdiler.

Avustralya Başbakanı John Howard, ABD'nin Irak'ta geri adım atması durumunda Orta Doğu'da istikrarın sağlanmasına yönelik kötü etkisi olacağını ve terörizme destek sağlayacağını söyledi. Howard, ancak kendilerinin daha fazla asker katkısında bulunmayacağını bildirdi.

Japonya Dışişleri Bakanı Taro Aso da Tokyo'nun insani hava desteğini ve Bağdat'ın yeniden inşası için kredi katkılarını sürdüreceğini kaydetti.

Aso, Irak'ın istikrarına yönelik ABD'nin çabalarının ve yeniden inşasının etkili biçimde ilerleyeceğini ve iyi sonuçlar getireceğini kuvvetle ümit ettiğini ifade etti.

ORTA DOĞU

Bush'un yeni Irak stratejisi uyarınca ek asker gönderilmesi planı, Orta Doğu genelinde büyük bir şüpheyle karşılandı.
Çoğu yorumcu da ek asker gönderilse de ABD'nin Irak'ta şiddet döngüsünü kıramayacağı öngörüsünde bulundu.
Asker sayısının artışını umutsuz bir adım olarak değerlendiren çoğu yorumcu, bunun sadece ABD'nin Irak'taki başarısızlığını artıracağını ve Irak'taki mezhep ayrılıklarını derinleştirerek, daha fazla kan dökülmesine yol açacağını ifade etti.

Dubai'de Körfez Araştırma Merkezi'nden askeri uzman Mustafa El Ani, Amerikan ordusunun Şii milisleri, özellikle de en korkulan, Başbakan Nuri El Maliki'nin müttefiki Mukteda el Sadr'ın Mehdi Ordusu'nu dağıtması gerektiğini, aksi durumda ABD'nin Iraklı Sünnilerden destek alamayacağını kaydetti. El Ani, "El Kaide'ye karşı yaptıkları gibi Mehdi Ordusu'na karşı da aynı gücü kullanmalılar. Yeni bir güvenilirlik sağlamalılar" dedi.

Bush'un yeni planının ağırlıklı olarak, iki taraftan da (Şii ve Sünni) militanların bastırılması için, Maliki'nin Irak askerlerini kullanmasına bağlı olmasıyla ilgili olarak da Amman'da El Kuds Siyasi Çalışmalar Merkezi başkanı Arib el Rentavi şunları söyledi:

"Bush, Maliki'nin yeni planı karşılayamaması durumunda ne olacağına ilişkin ana soruyu yanıtlamadı. Maliki hükümeti, çözümün değil, sorunun bir parçası."

Mısır'da Nasır Askeri Akademisi'nden Celal Nassar da Irak'a ek asker gönderilmesinin, düzenli bir orduyla çete tipi militan gruplar arasındaki bir savaş olduğu sürece ABD'ye başarı getirmeyeceğini kaydetti.

Kuveyt'te Açık Arap Üniversitesi'nden siyaset bilimci Ayid el Manna da Irak'taki durum için "21 bin asker denizde bir damla" ifadesini kullandı.

Reuters ajansının görüşlerine başvurduğu, Kahire, Birleşik Arap Emirlikleri ve Beyrut'tan uzmanlar, ABD'nin 21 bin 500 asker daha göndermesinin ülkeye barış getirmeyeceğini, bugüne kadar on binlerce kişinin öldüğü çatışmaları şiddetlendireceğini ifade ettiler.

Ajansa göre, uzmanlar, Bush'un esas olarak küçük bir grup ideoloğa fikir danıştığı, Irak'taki çatışmanın doğasını yanlış anladığı görüşünü dile getirerek, soruna askeri çözümün mümkün olduğunu düşünmenin yanlış olduğunu kaydettiler.
Reuters, Körfez'deki küçük bir grup uzmanın da Irak'a ek asker gönderilmesinin yardımı olabileceğini, ancak bunun için de çok geç kalınmış olabileceğini söylediğini duyurdu.

Öte yandan, Bush'un Irak'ta şiddeti körüklemekle suçladığı İran ve Suriye, Bush'un ek asker gönderilmesiyle ilgili yeni planının sadece Irak'ta dökülen kanı artıracağını söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Muhammed Ali Hüseyni, Bush'un ek asker gönderme planının "işgalin devamı olduğunu" ve Irak'ta tehlikeyi, gerilimi, güvensizlik ortamını artıracağını, Irak'ın sorunlarını çözmeyeceğini kaydetti.
Suriye Devlet Başkan Yardımcısı Faruk el Şara da Irak'ta Amerikan askeri sayısının artırılmasının "olumlu bir adım olmadığını", "yangına körükle gitmek" olduğunu ifade etti.