Ateşkes zamanı geldi... 15 Ağustos’ta görüşülecek

ABD Başkanı Joe Biden, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından ortak yayınlanan açıklamada İsrail ve Hamas’ın hiçbir bahane üretmeksizin ateşkes yapmasının zamanının geldiği belirtilerek taraflar 15 Ağustos’ta görüşmelere çağrıldı. Açıklamada, “hem uzun süredir acı çeken Gazze halkının hem de uzun süredir acı çeken rehinelerin ve ailelerinin acılarını derhal dindirmenin zamanı geldi. Ateşkesi ve rehineler ile tutukluların serbest bırakılması anlaşmasını sonuçlandırmanın zamanı geldi” denildi.

‘PLANI KABUL EDİN’

Liderler, İsrail ve Hamas’ın kabul etmesini istedikleri planın, 31 Mayıs’ta ABD Başkanı Joe Biden tarafından duyurulan üç aşamalı ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması planı olduğunu söyledi: “Bu anlaşma, Başkan Biden’ın 31 Mayıs 2024’te ortaya koyduğu ve BM Güvenlik Konseyi’nin 2735 sayılı kararı ile onaylanan ilkelere dayanmaktadır.”

‘ÇATIŞMALAR SON BULSUN’

- Başkan Biden, ilk aşamanın altı hafta süreceğini, bu süre zarfında tam ateşkes sağlanması, İsrail güçlerinin Gazze’deki sivil nüfus olan bölgelerden tamamen çekilmesi ve Hamas’ın elindeki kadın, yaşlı ve yaralı rehinelerin Filistinli mahkûmlar karşılığı serbest bırakılmasının sağlanacağını duyurmuştu.

- Şayet altı hafta boyunca taraflar ikinci aşamada anlaşamazsa ateşkes bitmeyecek, anlaşma bulunana kadar müzakereler devam edecek. İkinci aşamaya geçilebilirse İsrailli erkek askerler de dahil olmak üzere hayatta olan tüm rehineler serbest bırakılacak ve karşılığında yine İsrail’in elindeki Filistinlileri içeren bir takas gerçekleşecek. Ayrıca İsrail güçlerinin Gazze’den tamamen çekilmesi ve altı haftalık ateşkes, “düşmanlıkların kalıcı olarak bitirilmesi” halini alacak.

- Üçüncü aşamada ise Gazze’nin yeniden inşasına geçilecek.

TARAFLAR DOHA VEYA KAHİRE’DE BULUŞACAK

Bölgede saldırılar şiddetle devam ederken Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, basın brifinginde, ABD, Mısır ve Katar’ın ortak açıklamasının ardından tarafların harekete geçtiğini belirtti. Bu kapsamda 15 Ağustos Perşembe günü Katar’ın başkenti Doha veya Mısır’ın başkenti Kahire’de tarafların bir araya gelmesi konusunda mutabık kalındığını vurguladı. Kirby, müzakere görüşmelerine İsrail’in bir heyet göndereceğini ve “Hamas’ın heyet göndereceğinin” Katar tarafından taahhüt edildiğini söyledi. Kirby, ABD’nin de toplantıda yer alacağını ve bir ateşkes anlaşmasına acilen varılması gerektiğini vurguladı.

HAMAS YETKİLİSİ ÖLDÜRÜLDÜ 

- İSRAİL ordusuna ait hava araçlarının Lübnan’ın güneyindeki Sayda kentinde bir araca düzenlediği saldırıda Hamas yetkilisi Samir el-Hac’ın öldüğü, iki sivilin de yaralandığı bildirildi. Lübnan resmi ajansı NNA’nın haberine göre, İsrail ordusu, Ayn el-Helva Mülteci Kampı yakınındaki Hasbaya kavşağında seyir halindeki bir aracı vurdu. Söz konusu araca 2 füze isabet etti. Mülteci kampının güvenliğinden sorumlu Samir el-Hac olay yerinde hayatını kaybetti. Saldırının ardından Ayn el-Helva Mülteci Kampı sakinleri İsrail’in saldırganlığını kınamak üzere bir yürüyüş düzenledi.

ABD’Lİ YETKİLİ: İRAN’IN SALDIRMASI MEŞRU DEĞİL

Hürriyet’in de aralarında bulunduğu basın mensuplarıyla bir araya gelen üst düzey Beyaz Saray yetkilisi, İran’ın İsrail’e askeri saldırı gerçekleştirmesinin altında hiçbir meşru temelin olmadığını öne sürdü. ABD, Katar ve Mısır’ın İsrail ve Hamas’a derhal ateşkes çağrısı yaparak 15 Ağustos’ta görüşmelere çağırması üzerine konuşurken İran’ın olası misillemesinden de bahseden yetkili, “‘İran’ın artık İsrail’e askeri olarak saldırma hakkı var gibi bir his var, bu mantığı tamamen reddediyoruz” derken, “fakat herhangi bir acil duruma hazırlıklı olacağız” diyerek ABD’nin bölgeye yaptığı ek askeri yığınağa dikkat çekti.

‘EKONOMİSİNİ ETKİLER’

İran’a üstü kapalı bir tehditte de bulunan üst düzey yetkili, böyle bir saldırının İran’ın ekonomisi ve yeni seçilmiş hükümeti için ciddi sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti: “Böyle doğrudan bir saldırının, İran’ın ekonomisi için oldukça önemli sonuçları olabileceğini düşünüyorum, endişelendikleri yeni bir hükümetleri olduğunu biliyorum, bu yüzden böyle bir saldırıyı caydırmak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz.” 

TÜRKİYE’DEN ÇAĞRIYA DESTEK

- Türkiye Dışişleri Bakanlığı, üçlü ateşkes çağrısına destek mesajı yayınladı. Mesajda şu ifadeler yer aldı: “Gazze’de kalıcı ateşkes sağlanması amacıyla ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda yürütülen çabaları takdir ediyoruz. Açıklamada yer alan hususların hayata geçirilmesini destekliyoruz. Üç aşamalı plan, barış için uygun bir zemin teşkil etmektedir. Filistinlilerin ateşkes konusunda gösterdiği yapıcı tutumun İsrail tarafından da sergilenmesi gerekmektedir. Uluslararası toplum, Netanyahu Hükümeti üzerinde gerekli baskıyı kurmalıdır.”