Aşırı sağa karşı, aşırı sağ söylem tutar mı

AVRUPA’da halk yeniliklere açık olmayan büyük koalisyonlardan, yerleşik partilerden bıkmış görünüyor ve değişim istiyor. Batı Avrupa ülkeleri hemen her seçimde AB karşıtı, milliyetçi aşırı sağ iktidara gelecek korkusu yaşıyor. Kılpayı bu tehlikeyi atlatan Batı Avrupa derin bir nefes alıp, gelecek seçimlerde aşırı sağın iktidara gelmesini nasıl önlerim hesapları yapıyor. Ama bugüne kadar buna bir reçete bulunmuş değil. Avusturya pazar günü yapılacak erken genel seçimlerde böyle bir reçeteyi deneyecek. Formül şöyle:
Aşırı sağa karşı sağ popülist söylemle çıkarak, kozunu elinden almak ve seçimi kazanmak. Reçeteyi uygulamaya koyan parti Avusturya muhafazakar Halk Partisi (ÖVP) ve onun yeni genç lideri Sebastian Kurz (32). Kurz, aşırı sağcı Özgürlükler Partisi’nin (FPÖ), mülteci ve yabancı karşıtı politikasını birebir alarak, ülkeye mülteci girmesine izin vermeyecekleri, mülteci ve göçmenlere kapıları sıkı sıkıya kapatacakları vaadiyle kampanya yaptı.

MACRON TERSİNİ YAPTI
Bu reçeteyi geçen mart ayında Hollanda’da liberal Halk partisi (VVD) lideri, Başbakan Mark Rutte denedi. Rutte, aşırı sağcı Geert Wilders’e karşı yabancı ve mülteci karşıtı sağ popülist söylemlerle seçim kampanyası yaparak, Wilders’in önünü kılpayı kesti. Ama Fransa tam tersi bir formülü uyguladı. Fransa’da mayıs ayında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini AB ve mülteci karşıtı söylemlerle aşırı sağcı Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen’in kazanacağından korkuluyordu. Le Pen’in rakibi Emmanuel Macron, mülteci akını, ‘ülke yabancı doluyor’ gibi korkuları körüklemek yerine, daha açık bir Fransa ve daha sıkı bir Avrupa talebiyle cumhurbaşkanlığı seçimini kazandı.

ANKETLERDE BİRİNCİ
Avusturya’da aşırı sağa karşı sağ popülist söylem tutar mı? Anketler, Avusturya’da bu yöntemin tutacağına işaret ediyor. Kurz’un partisi ÖVP anketlerde yüzde 33’le birinci görünüyor. Ama onu hemen arkasından yüzde 27’yle aşırı sağcı parti FPÖ izliyor. Hatta FPÖ’nün sandıkta sürpriz yaparak, birinci parti çıkmasından korkuluyor. Aşırı sağın birinci parti çıkması, Kurz’un siyasi kariyerinin genç yaşta noktalanması ve aşırı sağa karşı sağ popülizmle mücadele yönteminin tutmadığı anlamına geliyor. Sebastian Kurz, sandıktan birinci parti çıkarak, aşırı sağın önünü keserse, Avrupa derin bir nefes alır mı? Hayır, çünkü Kurz, Sosyal Demokratlarla (SPÖ) büyük koalisyon yerine, daha çok aşırı sağla bir koalisyonu düşünüyor.

SKANDALLA KAYBEDİYOR
Önceki seçimlerde sandıktan en güçlü parti çıkan Sosyal Demokratlar (SPÖ) ise yüzde 23’le üçüncü sıraya düşmüş durumda. Başbakan Christian Kern skandallar ve çok kötü bir seçim kampanyasıyla partisinin tarihi en ağır yenilgisini almış olacak. Kern’in siyasi kariyeri de pazar akşamı sandık sonuçlarına bağlı. Yeşiller ve Yeşiller’den ayrılıp Liste Pilz adıyla seçime giren Peter Pilz yüzde 5 oy oranıyla sınırda. İkisinin de meclise girecekleri kesin değil. Bölünen Yeşiller ilk kez Meclis dışında kalmama mücadelesi veriyor. Yeni Avusturya ve Liberal Forum’un (NEOS) yüzde 6 oy oranıyla meclise girme şansı yüksek. Avusturya tarihinin en heyecanlı ve en zor bir seçimine sahne oluyor.

ADAYLARDAN 20’Sİ TÜRKİYE KÖKENLİ
Avusturya’da 110 bini Türkiye kökenli 6.4 milyon seçmen, federal meclisin (Nationalrat) 183 üyesini belirlemek üzere pazar günü sandığa gidecek. Dokuz eyalette kurulacak 800 sandığın yanı sıra ülke dışında yaşayan Avusturya vatandaşları da mektupla oy kullanabilecek. 16 yaşını dolduranlar da oy kullanma hakkına sahip. 16 partiden 2 bin 55 aday arasından 20’si Türkiye kökenli. Göçmenlerin kurduğu Gelecek İçin Yeni Hareket Partisi (NBZ), Vorarlberg bölgesinden sekiz adayla yarışacak. 34 yıldır koalisyonlarla yönetilen Avusturya’da seçimler sonucunda yine koalisyon hükümeti kurulması bekleniyor.