Arnavut-Sırp tansiyonu yüksek... Kosova’da savaş çıkar mı

Sırp kökenli eski bir polisin tutuklanması sonrası Kosova’da bir haftadır tansiyon yüksek. Ülkenin kuzeyinde yolları kapatan Sırplar, hem Kosova hem AB polisine ateş açtı. Son gerginlik, 1999’da 13 bin kişinin öldüğü Kosova savaşı “tekrar eder mi” endişesine neden oldu. Uzmanlar, Kosova ile komşusu Sırbistan arasındaki gerginliği Hürriyet’e değerlendirdi.

SORUNUN KAYNAĞI NE

Berlin merkezli düşünce kuruluşu Avrupa Dış İlişkiler Konseyi’nden araştırmacı Engjellushe Morina’ya göre Kosova, kendi toprakları üzerinde egemenliğini tam olarak sağlamanın peşinde. Priştine hükümetinin hedeflerine dair Morina, “Ülkenin kuzeyindeki Sırp azınlığın Kosova kuralları ve düzenlemelerine tabi olmasını istiyorlar. Kuzeyde paralel yaşamlar, paralel gerçekler var. Burada Sırp parası kullanır, her yerde Kiril alfabesi görürsünüz. Çünkü halk Kosova’nın bir parçası olmak istemiyor” dedi.

HANGİ ADIMLAR ATILDI

Ülke nüfusunun yüzde 6’sını oluşturan ve genelde kuzeyde, Sırbistan sınırında yaşayan etnik Sırplar Kosova’nın egemenliğini tanımıyor. Yaz aylarında Priştine yönetimi, buradaki Sırplara Kosova kimliği ve Kosova’ya kayıtlı araç plakaları kullanmayı zorunlu tutunca şiddet olayları yaşanmıştı. Halk, günlerce yolları kapatmış, bölgedeki Kosova kurumlarında görevli Sırplar protesto için topluca istifa etmişti. Ciddi itirazla karşılaşan uygulama halen hayata geçirilebilmiş değil. Kosova yönetimi, geçen hafta sonu başlayan olaylar üzerine de bu ay yapılması planlanan yerel seçimleri Sırp yoğunluklu bölgeler için nisana erteledi.

YENİ BİR ÇATIŞMA ÇIKAR MI

Washington’da kurulu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden (CSIS) güvenlik uzmanı Mathieu Droin’e göre bu ihtimal o kadar yakın değil. Droin, “Kosova bir savaş için ne askeri ne ekonomik açıdan hazır olmasa da Sırbistan NATO’yla karşı karşıya gelmeyecektir” görüşünü dile getirdi. NATO’nun Kosova’daki gücü KFOR’un altında 4 bin asker görev yapıyor.

RUSYA’NIN ROLÜ VAR MI

Öte yandan “Yerel çatışmalar olabilir, ancak bunun topyekûn bir savaşa evrileceğini hayal etmek zor” diyen Droin, Rusya gibi aktörlerin Sırp milliyetçileri kışkırtmak için giderek daha fazla askeri retorik kullanabileceği uyarısında bulundu.

BİLGİ NOTU

1998-99 yıllarında Kosovalı Arnavutların, Sırp zulmüne karşı başlattığı savaş NATO’nun hava müdahalesiyle son bulmuştu. Kosova, 2008 yılında Belgrad’dan bağımsızlığını ilan etse de Sırbistan yönetimi bunu hâlâ tanımıyor. Kosova’nın kuzeyindeki Sırp azınlığın kendini Sırbistan’a yakın hissetmesi de iki ülke arasında tansiyonu yükseltiyor.

KOSOVA RESMEN AB’YE BAŞVURDU

Kosova dün resmen Avrupa Birliği üyelik dilekçesini imzaladı. Başkent Piriştine’de düzenlenen törende Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Başbakan Albin Kurti ve Parlamento Sözcüsü Glauk Konjufca başvuru dilekçesini imzaladı. Ancak 5 AB ülkesinin bağımsızlığını tanımadığı Kosova’nın aday ülke olması mümkün görünmediği için başvuru daha çok sembolik bir öneme sahip.