Antik İngiliz gemisi 157 yıl sonra bulundu

HMS INVESTIGATOR - FOTO GALERİ

İngiliz kâşif Sir John Franklin’in Kuzey Kutbu’nda kaybolan ekibini kurtarmak için Londra’dan yola çıkan HMS Investigator adlı gemi 1853 yılında Kuzey Kutbu’nun buzulları arasında terk edilmişti.

Kanadalı arkeologlar, tam 157 yıldır bozulmadan kalan gemiyi Kuzey Kutbu takımadalarının batısında kalan Banks Adaları’nın açıklarında, suyun sadece 11 metre derinliğinde keşfetti.

Arkeologlar, McClure Boğazı’nda diklemesine bir vaziyette duran geminin bütünlüğünü neredeyse tamamen koruduğunu, sadece buz ve hava koşulları yüzünden direk ve halatların hasar gördüğünü belirtti.

Batığın civarında bulunan varil parçaları.

BİR HAYATTA KALMA HİKAYESİ

Kanada Çevre Bakanı Jim Prentice, keşfi “inanılmaz” olarak tanımlarken, suyun içinde yatan geminin dış hatlarını net bir şekilde görülebildiğini söyledi. Keşfi gerçekleştiren, Kanada’nın doğa ve kültürel zenginliklerini korumakla görevli Parks Canada kurumunda görevli Marc-Andre Bernier ise, keşfin çok büyük bir önem taşıdığını belirtti.

Bernier, geminin Kuzey Antarktika’da iki yıl zor yaşam mücadeleleriyle boğuşan 60 kişilik bir mürettebatın öyküsünü sakladığına dikkat çekti. Kanadalı arkeolog, gemicilerin sıkıştıkları yerden gemilerini kurtarmak için çok büyük bir çaba gösterdiklerini ve bu sürede büyük bir ölüm kalım savaşı verdiklerini söyledi.

HMS Investigator, 1845 yılında Kuzeybatı Geçidi’ni keşfetmek için yola çıkan ancak kaybolan HMS Erebus ve Terror gemilerini bulmak için yola çıkan birçok ABD ve İngiliz gemilerinden biriydi. Investigator, kurtarma çalışması içinde Kuzeybatı Geçidi’nin sonuna ulaşmayı başarmış, bu şekilde geçidi keşfeden ilk gemi olma unvanını da elde etmişti.

McClure ve gemicilerini karaya çıkarken gösteren çizim.

Geminin kaptanı Robert McClure, 1850’de yola çıktığında, Kuzey Amerika’yı boyunca uzanan yolu geçeceğini ve bu yola adını vereceğini bilmiyordu. Geçidin son bölümüne gelen McClure, burada ağır kış şartları nedeniyle buza saplandı ve Kuzey Buz Denizi’ndeki Galler Prensi Boğazı’nda mahsur kaldı.

McClure, yaz aylarında buzların erimemesi üzerine gemisini Mercy Körfezi olarak adlandırdığı kıyılara yönlendirdi. Burada 1853 yılına kadar yaşam mücadelesi veren McClure ve mürettebatı, en sonunda HMS Resolute gemisi tarafından kurtarıldı.

GEMİ SU ALTINDA BIRAKILACAK

Geçtiğimiz Pazar günü arkeologlar, geminin batmış olduğu sularda şişirebilir bir botla çektikleri torpido şeklindeki sonar silahını kullanarak geminin yerini keşfetti. HMS Investigator’un keşfi Kanada basını tarafından “Titanik’in keşfedildiği dakika” olarak tanımlandı.

Arkeologlar ilk olarak buzda bir açıklık oluşturdu ve açıklıktan suya indirilen uzaktan kumandalı araç ile geminin pencereleri, zincirleri ve güverte kısmı görüntülendi. Ayrıca, mürettebatın geride bıraktığı alkol, yiyecek, varil, yemek pişirme malzemeleri ve kömür stoku da tespit edildi.

Keşfin en dramatik anı, McClure ve gemicileri karaya çıkmadan bir ay önce ölen üç denizcinin cesedinin de keşfedilmesi oldu. Çevre Bakanı Prentice, geminin su yüzüne çıkarılmasına yönelik hiçbir plan olmadığını ve bölgenin en kısa zamanda koruma altına alınacağını belirtti.

Parks Canada’nın yeni hedefi, Investigator’un peşine düştüğü Erebus ve Terror adlı gemileri bulmak.