Ankara-Kahire hattında kriz
Güncelleme Tarihi:
Başbakan Erdoğan’ın “Mursi’ye saygı duyuyorum, onu yargılayanlara benim saygım yok” sözleri Mısır ile diplomatik kriz çıkardı. Mısır, Türkiye’nin Kahire Büyükelçisi Botsalı’yı ‘istenmeyen adam’ ilan etti. Cumhurbaşkanı Mursi’yi deviren 3 Temmuz’daki darbeyle iktidara gelen geçici Mısır yönetimi, Türkiye hükümetini ‘Mısır halkının iradesini küçümsemek ve içişlerine karışmakla’ suçladı. Ankara da Mısır’a anında misillemede bulundu.
MISIR’da 3 Temmuz’da Müslüman Kardeşler destekli Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin askeri darbeyle devrilmesinin ardından Ankara-Kahire arasında başlayan gerginlikte dün ipler kopma noktasına geldi.
Türkiye’nin Kahire Büyükelçisi Hüseyin Avni Botsalı, dün Mısır Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürü’nün daveti üzerine bakanlığa gitti. Botsalı’ya “Türkiye’nin açıklamalarından çok ciddi rahatsızlık duyuyoruz. Bu böyle gidemez” mesajı iletildi. Mısır Dışişleri Sözcüsü Bedri Abdelatti, AFP’ye açıklamasında, “Türk Büyükelçisini yollama, ilişkileri maslahatgüzar seviyesine indirme ve elçiyi ‘persona non grata’ (istenmeyen kişi) ilan etme kararı aldık, elçimizi de Türkiye’ye yollamayacağız” dedi.
- O sözlerden rahatsızız: Sözcü, Başbakan Erdoğan’ın ‘provokatif’ açıklamalarının ‘Mısır’ın içişlerine müdahale’ olduğunu öne sürdü. Erdoğan, “Mursi’ye saygı duyuyorum, onu yargılayanlara saygım yok” demişti.
- Türkiye’den misilleme: Ağustos ayında iki ülke arasında yaşanan krizin ardından Botsalı yine Türkiye’ye çağrılmış, Mısır’ın Ankara Büyükelçisi Abdurrahman Salahaddin Kahire’ye dönmüştü. Salahaddin sonrasında Mısır’da kalmıştı. Büyükelçi Botsalı, görüşme sonrası Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Müsteşar Yardımcısı Ömer Önhon’u arayarak resmen “istenmeyen adam” ilan edildiğini bildirdi. Mütekabiliyet çerçevesinde Mısır’ın Ankara geçici Maslahatgüzarı Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı.
Türkiye: Sorumlusu geçici yönetim
Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada iki ülke arasındaki ilişkilerin maslahatgüzar düzeyine indirildiği ve daha önce istişareler için Kahire’ye çağrılan Mısır’ın Ankara Büyükelçisi Abdurrahman Selahaddin’in “istenmeyen adam” ilan edildiği bildirildi. Açıklamada, “Bu durumun tarih önündeki sorumluluğu, Mısır’da 3 Temmuz darbesinin olağanüstü şartlarında işbaşına gelen geçici yönetime aittir... Mısır’ın en kısa zamanda istikrar ve demokrasiye kavuşmasını ve ilişkilerin normale dönmesini temenni ediyoruz” denildi.
Mısır: Halk iradesi küçümsendi
Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan gerekçe olarak, Başbakan Erdoğan’ın 21 Kasım’da Moskova’ya hareketinden önce yaptığı açıklama gösterildi. Erdoğan, “Mursi’nin yargı karşısındaki tutumunu alkışlıyorum, ona saygı duyuyorum, onu yargılayanlara saygım yok” demişti. Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında şöyle dendi: “Bu beyanat, yüce Mısır halkının iradesine meydan okuma, iç işlerine doğrudan müdahale niteliği taşıyan kabul edilemez bir ısrarın son halkasını teşkil ediyor... Türkiye, uluslararası toplumu Mısır aleyhine tahrik etmeye, istikrarsızlığa yol açmaya çalışan kuruluşlara yardıma ve Mısır halkının 30 Haziran’daki iradesini küçümsemeye devam etti.”
BİLGİ NOTU
Botsalı’nın Türkiye’ye dönmesi Kahire Büyükelçiliği’nin kapanacağı anlamına gelmiyor. Mısır’da istenmeyen adam ilan edilen son Türk büyükelçi 1954’te Fuad Hulusi Tugay idi.