Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Joe Biden ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki görüşmelerde Kabil Havalimanı için uzlaşma sağlandı. Türkiye, Kabil Havalimanı’nın güvenliği ve işletmesini 6 yıldır sürdüren Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bu misyonunun NATO bu ülkeden çekilse de devam etmesini istiyor. Edinilen bilgilere göre, bu konuda iki taraf arasındaki görüşmeler de başladı. Bu çerçevede Türkiye görev için gerekli ihtiyaç listesini ABD makamlarına iletti. Ankara’nın başta gelen talebinin, Kabil Hamid Karzai Havalimanı’nın yıllık 80 ile 130 milyon dolar arasında değişen işletme maliyetinin karşılanması olduğu belirtiliyor. Bunun yanı sıra ABD ordusunun havaalanı güvenliğine dönük bazı imkânlarının Kabil’de kalması, TSK’nın havalimanındaki misyonu devam ettiği sürece ABD ordusunun lojistik desteği devam ettirmesi de talepler arasında bulunuyor.
Kaynaklar, ABD ve NATO ile anlaşmaya varılması halinde havalimanında bulunacak birliğin az sayıda muharip unsur içereceğini, daha çok havalimanı işletmesine dönük teknik personelden oluşacağını belirtiyor. Yetkililer, Kabil Havalimanı’nın güvenli bir şekilde açık tutulmasının, Türkiye açısından sadece askeri değil, bu ülkede bulunan Türk sivil misyonları açısından da son derece önemli olduğuna dikkat çekiyorlar. Türkiye’nin birçok yardım faaliyetinin bölgede devam ettiğine dikkat çeken kaynaklar, havalimanı görevinin çok uluslu olmasının misyonun uluslararası kabulü açısından daha iyi olacağını belirtiyor. Bölgenin en güçlü ordusuna sahip aynı zamanda Afganistan’daki tüm taraflarla ilişkisi bulunan Pakistan’ın Türkiye’nin yanında olmasının da son derece önemli olduğuna vurgu yapılıyor. TSK’nın Kabil Havalimanı misyonunun ne şekilde devam edeceği ABD’nin Ankara’nın taleplerine vereceği yanıta göre şekillenecek. Türk ve ABD’li yetkililerin bu bağlamda görüşmelerde bulunması bekleniyor.
ERDOĞAN: KATKIMIZ SÜRECEK
Erdoğan, Azerbaycan dönüşü gazetecilere konu ile ilgili şu açıklamayı yapmıştı: “ABD’nin Afganistan’dan çekilme kararı sonrasında, Türkiye burada çok daha fazla sorumluluk alabilir. Afganistan’daki bütün tarafların ve bölge ülkelerinin yapıcı katkılarıyla barış sürecini kalıcı hale getireceğimize inanıyorum. Bundan sonraki süreçte de barış çabalarımızı ve Afganlı kardeşlerimize desteğimizi güçlü şekilde sürdüreceğiz. İnşallah biz Afganistan’daki kardeşlerimizin sıkıntılara düçar olmasına fırsat vermeyiz.”
BEYAZ SARAY’DAN AÇIKLAMA ‘TÜRKİYE’YE GÜVENİYORUZ’
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, hafta başında Brüksel’de bir araya gelen ABD Başkanı Biden ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kabil Havalimanı’nın güvenliğini sağlamada Türkiye’nin öncü rol üstlenmesi konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı. Önceki gün, Beyaz Saray muhabirleri ile bir telefon brifingi gerçekleştiren Sullivan, Erdoğan-Biden görüşmesinde ABD’nin Afganistan’dan çıkma sürecinde Kabil Havalimanı konusunun da gündeme geldiğini belirterek, “Cumhurbaşkanı Erdoğan bu havalimanının güvenliğinin sağlanması konusunda belirli desteğe ihtiyaç duyacağını söyledi, Biden da kendilerine destek taahhüdü verdi” dedi. İki liderin de ekiplerini nihai plan konusunda çalışılması için görevlendirdiğinin altını çizen Sullivan, “Türkiye’nin (Kabil) Hamid Karzai Havalimanı’nın güvenliğinin sağlanmasında öncü rol oynaması konusunda mutabakata varıldı. Şimdi bunu nasıl uygulayacağımız konusunda çalışıyoruz” dedi.
Sullivan, Taliban’ın Kabil çevresindeki diplomatik ve güvenlik alanlarına saldırma ihtimaline karşı duyulan endişeleri ciddiye aldıklarını belirtti. Türkiye ile Kabil Havalimanı konusunda çalışmaktan dolayı iyi hislere sahip olduklarını belirten Sullivan, “Türklerin bu rolün altından kalkabileceğine güveniyoruz” ifadesini kullandı.
BM, AFGANİSTAN’DA ABD SONRASINA HAZIRLANIYOR
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, ABD ve diğer ülke askerlerinin çekilmesinin ardından bölgede şiddet olaylarının artabileceğini, buna yönelik planlama yaptıklarını söyledi. Grandi, askerler çekilirken, sorunların kaynaklarını çözme noktasında akıllıca yatırımlar yapılması gerektiğini söyledi. Grandi, “Bu yapılmazsa kriz yeniden başlar ve birkaç yıl içinde daha fazla asker dönmek zorunda kalır” uyarısında bulundu. Amerikan askerlerinin tamamının 20 yıl sonra 11 Eylül 2021’e kadar çekilmesi planlanıyor.