Amazon yangınına isyan

KÜRESEL ısınmanın yol açtığı tehdit büyürken, “dünyanın akciğerleri” olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarında meydana gelen yangınlardaki artış da büyük tepkilere yol açıyor. Radikal sağ çizgideki Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, konu ile ilgili yaptığı açıklamalarıyla şimşekleri üzerine çekiyor.

Macron, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Evimiz yanıyor. Oksijenimizin yüzde 20’sini üreten Amazon yağmur ormanları yanıyor. Bu uluslararası bir kriz” ifadelerini kullanarak, konunun bugün başlayacak G-7 Zirvesinde ele alınabileceğini belirtti. Macron’a Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve AB Komisyonu’ndan güçlü destek geldi. Merkel, Amazonlar’daki yangınların yol açtığı acil durumun G-7 gündeminde olması gerektiğini vurguladı. Johnson da Twitter’dan “Yağmur ormanlarındaki yangın uluslararası bir kriz. Kontrol altına almak ve bu Dünya harikasını korumak için gerekeni yapmaya hazırız” mesajını paylaştı. AB Komisyonu Sözcüsü Mina Andreeva ise yaptığı açıklamada, “Komisyon, derin endişe duyuyor. Amazonlar, dünyanın en büyük yağmur ormanı ve dünyadaki canlı türlerinin onda birine ev sahipliği yapıyor” dedi.

TİCARET HAMLESİ

Andreeva, AB’nin Brezilya’ya ormanların tahrip edilmemesi için baskı uygulayıp uygulamayacağının sorulması üzerine ise, “AB ile Güney Amerika Ortak Pazarı (Mercosur) arasındaki anlaşma uyarınca Paris İklim Anlaşması’nın yükümlülükleri bağlayıcılık taşıyor. Tüm tarafların bu anlaşmanın yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekiyor” diye konuştu. AB üyeleri İrlanda ve Finlandiya’dan da Bolsonaro hükümetine yönelik tepkiler geldi. Dublin yönetimi, Brezilya hükümetinin yağmur ormanları ile ilgili adım atmaması halinde AB ile Güney Amerika Mercosur bloku arasındaki serbest ticaret anlaşmasını bloke etmeye çalışacağını açıkladı. AB’nin Dönem Başkanı Finlandiya da Brezilya bifteğinin ithalatının AB genelinde yasaklanması çağrısında bulundu.

‘YALAN SÖYLEDİ’

Öte yandan Macron’un, bu yıl yapılan G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun iklim değişikliği konusundaki tutumuyla ilgili kendisine yalan söylediğine inandığı belirtildi. Macron’un ofisinden bir yetkili, “Son haftalarda Brezilya hükümetinin eğilimine bakıldığında, Fransa Cumhurbaşkanı, Osaka’daki G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun kendisine yalan söylediği sonucuna varıyor” dedi.

Bolsonaro ise Twitter paylaşımında, Macron’un G-7 önerisinin ‘siyasi rantla’ ilgili olduğunu iddia ederek, “Fransa Cumhurbaşkanı’nın bölge ülkelerinin katılımı olmadan ‘Amazon yangını zirvede tartışılsın’ önerisi, 21’nci yüzyıla uymayan sömürgeci zihniyeti anımsatıyor” dedi.

SOSYAL MEDYADA YANLIŞ FOTOĞRAF PAYLAŞTILAR

Ünlü isimler yağmur ormanlarındaki duruma dikkat çekmek için sosyal medyayı yaygın olarak kullanmaya başlarken, yangınlarla ile ilgili paylaştıkları fotoğrafların güncel olmaması tartışma konusu oldu. Fransız AFP ajansı bu hataları sıraladı:

Fransa lideri Macron’un paylaştığı tweet’te kullandığı fotoğraf 16 yıl önce ölen Amerikalı foto muhabiri Loren McIntyre’e ait.

Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera, Reuters ajansının foto muhabiri Nacho Doce’nin 2013 yılına ait bir yangın fotoğrafını kullanmış.

Ünlü ABD’li oyuncu Leonardo DiCaprio, Macron’un kullandığı fotoğraf ile Peru’nun Puerto Maldonado kentinde 2016’da çıkan orman yangınına ait bir fotoğrafa yer vermiş.

AMAZONLAR NEDEN ÖNEMLİ

5.5 milyon km2’ye yayılan Amazon yağmur ormanları, Dünya’da oksijenin yüzde 20’sini üretiyor.

Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) verilerine göre, ülkede bu yıl 72 bin 843 yangın çıktı. Yangın sayısında geçen yıla oranla yüzde 83 artış yaşandı. Halen 2500 noktada yangınlar sürüyor.

INPE uzmanı Alberto Setzer’e göre yangınların yüzde 99’undan -kasıtlı ya da kazayla- insanlar sorumlu. Kurumun başkanı Ricardo Galvao uydu görüntülerine dayanan yangın verilerini açıkladıktan sonra Bolsonaro tarafından görevden alınmıştı.

Uzmanlar, orman yangınlarından Amazonlar’da tarım, hayvancılık ve madenciliği teşvik eden Bolsonaro yönetimini sorumlu tutuyor.