Aileye ortak gen

İngiliz bilim adamı Byran Sykes ortaya önemli bir iddia attı : Aynı soyadını taşıyanların tıpkı parmak izi gibi, farklı bir genetik izi vardır. Bu bulgu doğrulanırsa adli tıbbın işi kolaylaşacak.

Ancak araştırmalar sırasında ortaya bir de ‘traji-komik’ gerçek çıktı : 700 yıllık Sykes ailesinde doğan çocukların bir bölümü ‘sadakatsizlik ürünü’ yani anneleri kocalarını aldatmış!

OXFORD Üniversitesi'nde görevli Bryan Sykes ‘Aynı soyadını taşıyan insanların ortak bir genetik izi var ve her ailenin izi ayrı’ şeklinde önemli bir iddia ortaya attı.

Bryan Sykes merak üzerine kendi genlerini, kendisiyle aynı soyadını taşıyan ama akrabası olmayan İngilizler'in genleriyle karşılaştırdı. Soyağacını belirlemek için akrabalarını araştıran Sykes ‘Soyadımız aynıysa, ortak bir dedemiz var demektir. Belki de bu insanlarla bazı DNA sekanslarımız da ortak’ diye düşündü. Ve bu düşüncesinde haklı çıktı: Sykes soyadını taşıyan 61 kişinin ortak ve herkesten farklı genleri olduğu belirlendi. Uzmanlar bu buluşun sadece soybilim alanında değil, adli tıp çalışmalarında da önemli olduğu görüşünde.

700 YILLIK GELENEK

İngiltere'de 13. yüzyıldan beri her ailenin bir soyadı var ve bu soyadı babadan oğula geçiyor. Araştırmacı Sykes de, bu bilgiye dayanarak, varsayımını doğrulamak için babadan oğula geçen Y kromozomunu inceledi. Örnek vermeyi kabul eden 61 Sykes soyadlı İngiliz erkeğinin yarısında ‘Sykes erkeklerine öz’ 4 DNA sekansı bulundu. Ve bu sekansların (karşılaştırma için gen önreği alınan) başka ailelerde bulunmadığı da gözlendi. Ayrıca, bu özellik Sykes ailesine has değil. Aynı uzman varsayımını başka 3 ailede daha denediğini ve doğruladığını söylüyor.

ANNELER ÇAPKINMIŞ

Ve Sykes bu buluşlarının sonucunu şöyle izah ediyor:

‘Soybilimde zannedildiğinin aksine, aynı aile adını taşıyanlar genellikle aynı atadan geliyor. Sadece (İngiltere’de en yaygın olan) Smith ve Jones gibi isimleri taşıyanlar farklı atalardan geliyor olabilir'.

Peki, Sykes'ların ‘aynı DNA sekansını taşımayan ikinci yarısı’ nereden çıkmış. Uzmana göre bunun sebebi Sykes kadınlarının sadakatsizliği : ‘700 yılda Sykes çocuklarının % 1.3’ü aslında başka bir babadan olma!'

Yani adını taşıdıkları erkek aslında babaları değil.

American Journal of Human Genetics dergisinde yayınlanan bu buluşun adli tıp araştırmalarına önemli katkısı olması bekleniyor. Eğer bundan sonra yapılacak araştırmalarda ‘Her ailenin kendine özel bir genetik izi var’ savı doğrulanırsa, mesela cinayet mahallinde bulunan DNA örneği sayesinde suçlunun soyadını belirlemek mümkün olacak. Uzmanlar ‘Bu bulgu kesin delil olarak kabul edilemez tabii. Ama en azından önemli bir pisttir ve polisin işini kolaylaştırır’ görüşünde.