Afrin'deki diplomasinin şifreleri

Beyaz Saray’dan operasyona yönelik olarak yapılan ilk açıklamada da Ankara’ya ‘dört şeyi sınırlı tutun’ çağrısı vardı; eylem, söylem, alan ve süre. Trump yönetimi için en kritik nokta TSK’nın hamlelerinin Türk ve Amerikan askerlerinin karşı karşıya gelmesine mahal vermemesi. Amerikalıların tedbir aldığı Menbiç şu ana kadar Türkiye’nin diplomatik ve askeri kanallardan ABD’ye operasyon kapsamında bildirdiği alan içinde değil. Washington’ın beklentisi bu durumun değişmemesi.

İLK GÜN S-400’LER MASAYA YATIRILDI

ABD ile Türkiye arasında yaşanan vize krizi sırasında geçen ekim ayında kurulan Ortak Danışma Komitesi’nin ocak ayında Ankara’da yapacağı toplantı Afrin’deki gelişmelerden önce planlamıştı. Ankara’ya gelen ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Jonathan Cohen başkanlığındaki heyette Savunma Bakanlığı Pentagon ve ABD Adalet Bakanlığı’ndan yetkililer de bulunuyor. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ahmet Muhtar Gün’ün başkanlık ettiği Türk heyetiyle Amerikan heyetinin ilk toplantısı Pazartesi günü gerçekleşti. İlk günkü toplantının konusu Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 füze savunma sisteminin iki ülke ilişkileri üzerindeki muhtemel olumsuz etkileriydi.

MENBİÇ EŞİĞİ

Hafta boyu sürecek heyetler arası görüşmelerin bugünkü bölümünde gündemde Suriye ve Irak olacak. Ankara bir kez daha Zeytin Dalı operasyonunun uluslararası hukuk ve Türkiye’nin meşru müdafaa hakkı çerçevesinde yürütüldüğünü anlatacak. ABD tarafı ise dört gündür olduğu gibi Türkiye’nin meşru müdafaa hakkına saygı duyulduğunu belirtecek ardından da çekincelerini sıralayacak.

BEYAZ SARAY’IN ‘SINIRLAYIN’ LİSTESİNDE SÖYLEMLER DE VAR

Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders’ın pazartesi günkü basın toplantısında kullandığı ifadeler Washington’ın meseleye bakışını özetlemesi açısından önemliydi. Sanders, ‘Türkiye'yi askeri eylem ve söylemlerini sınırlamaya, operasyonlarının alan ve süresinin sınırlı olduğundan ve insani yardımların devam ettiğinden emin olmaya ve sivil kayıplarından kaçınmaya teşvik ediyoruz’ demişti.

Afrin’deki YPG unsurları DEAŞ ile mücadele koalisyonunun bir parçası olmasa da ABD, Türkiye ile yaşanan çatışmaları Fırat’ın doğusundaki YPG unsurlarıyla ilişkileri açısından zorlayıcı bir faktör olarak görüyor. Washington açısından en kritik nokta ise Türkiye’nin sahada Amerikan askerlerinin de bulunduğu Menbiç’e ilerlememesi. ABD’nin Menbiç’te bazı caydırıcı önlemler aldığı ve sınıra Amerikan zırhlı araçlarının yığıldığı gelen bilgiler arasında.

Menbiç şu ana kadar Türkiye’nin diplomatik ve askeri kanallardan ABD’ye operasyon kapsamında bildirdiği alan içinde değil. Bunu ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Joseph Votel pazar günü teyit etmişti. O günden bu yana da Ankara’nın ABD’ye farklı yönde bir bilgilendirme yapmadığı belirtiliyor. ABD’nin öncelikli beklentisi Türkiye’nin kendilerine bildirdiği alanın ötesine geçmemesi. Operasyonun süresinin çok uzamaması da ikinci temel beklenti.

GÜVENLİ BÖLGE FORMÜLÜ HENÜZ MASAYA GELMEDİ

Trump yönetiminin Türk tarafını işi uzatmamaya ikna etmek için bazı formüller gündeme getirmesi muhtemel. ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın Pazartesi günü Londra’dan Paris’e giderken uçağındaki gazetecilere Türkiye’nin ihtiyaçlarını karşılamak için güvenli bir bölgeyi gündeme alabileceklerini söylemiş olması bunun işareti. Ancak edindiğim bilgilere göre Amerikan tarafı henüz Türkiye’nin önüne somut bir güvenli bölge formülü koymuş değil. Dolayısıyla da Tillerson’ın tam olarak ne kastettiği şu an için bilinmiyor. Bugün Ankara’da yapılacak toplantıda ipuçları ortaya çıkabilir.

ZEYTİN DALI SÜRERKEN TERÖRİSTLERE ABD’DEN ÜST DÜZEY ZİYARETLER

ABD Dışişleri Bakanı Tillerson’ın Pazartesi günkü açıklamalarındaki kritik noktalardan biri şu cümleydi; ‘Türkiye ile de, koalisyonumuzun liderliğiyle de temastayız.’ Tillerson bu cümleyi kurarken CENTCOM Komutanı Votel beraberinde ABD’nin resmi yardım kuruluşu USAID’nin yöneticisi Marc Green ile birlikte Rakka’daydı. ABD Başkanı Donald Trump’ın DEAŞ ile mücadele özel temsilcisi Brett McGurk’ün de Kuzey Irak’taki temaslarının ardından Suriye’ye geçti. McGurk’ün daha önce defalarca ziyaret ettiği Kobani, Haseke, Menbiç’te YPG/SDG komutanlarıyla durum değerlendirmesi yapıyor olması muhtemel. Ancak McGurk’ün Suriye programının detayları kamuoyuna açıklanmadı.

AFRİN HAREKATI SONRASI ABD HEYETİ ANKARA’DA

 

SEVİL ERKUŞ/ANKARA

Türkiye’nin Afrin’e düzenlediği “Zeytin Dalı Harekatı”nın başlamasının ardından, ABD heyeti Ankara’ya geldi.

 ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Cohen başkanlığındaki heyet sabah saatlerinde Dışişleri Bakanlığı’nda toplantılara başladı. ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Jonathan Cohen'in başkanlık yaptığı heyet Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ahmet Muhtar Gün başkanlığındaki Türk heyetiyle görüşmeler yapıyor.

Çalışma grubunun toplantısın gündeminde vize krizinin ardından ikili ilişkilerde tansiyonun artmasına neden olan konular, özellikle de ABD konsolosluk çalışanlarına yönelik devam edene soruşturmalar yer alıyor.

ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri de öğleden sonra Genelkurmay Başkanlığı’nda temaslarda bulunacak.  Genelkurmay’daki toplantılarda terörle mücadele konusu ele alınacak, Türk tarafı Zeytin Dalı Operasyonu’na ilişkin bilgi verecek.

ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin, Suriye'nin Türkiye ve Irak ile sınırı boyunca YPG ve Arap güçlerden oluşan bir ordu kuracağını açıklaması Türkiye’nin tepkisi çekmişti. ABD heyetinin Suriye’ye ilişkin askeri planlamasına dair detaylı bir sunum yapması bekleniyor.