Afrika Boynuzu’nda kriz! Etiyopya denize indi, ortalık karıştı

Doğu Afrika ülkesi Etiyopya, Somali’den tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile imzaladığı mutabakat ile Kızıldeniz’e erişim sağlayacak. Mutabakat zaptına göre, Etiyopya Somaliland’ın Berbera Limanı’nı kullanabilecek ve Somaliland’ın da Etiyopya Havayolları’nda hissesi bulunacak.

Etiyopya’nın komşuları arasında endişelere neden olan mutabakat, Etiyopya’nın kıyılarda hem ticari hem de askeri faaliyetler yürütebilmesine izin veriyor. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in ofisinden yapılan açıklamada, mutabakat zaptının Abiy ve Somaliland lideri Musa Bihi Abdi tarafından Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da imzalandığı belirtildi. Açıklamada mutabakatın, Etiyopya ve Somaliland’ın güvenlik, ekonomik ve siyasi ortaklıklarını güçlendireceği ifade edildi. Mutabakatın bir maddesinde, Etiyopya’nın Somaliland’in bağımsızlığını gelecekte tanıyabileceği de belirtilirken, anlaşmanın ne zaman yürürlüğe gireceği ise henüz belli değil.

SOMALİ’DEN ETİYOPYA’YA TEPKİ

Öte yandan Somali, 1991 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan ederek kendisinden ayrılan Somaliland ile Etiyopya arasında imzalanan anlaşmaya tepki göstererek büyükelçisini çekme kararı aldı. Somalili siyasetçiler, anlaşmanın Somali’nin egemenliğinin ihlâli olduğunu belirtiyor. Bununla birlikte Somaliland, Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği tarafından tanınmıyor. Etiyopya, Eritre’nin 1993 yılında bağımsızlığını ilan ederek ülkeden ayrılmasının ardından kıyıya olan erişimini yitirmişti. Kızıldeniz’e erişim için daha önce girişimlerde bulunan Etiyopya Başbakanı Ahmed, ülkesinin Kızıldeniz’e erişimi için komşularına Hedasi Barajı ve Etiyopya Hava Yolları’ndan hisse teklifinde bulunmuştu.

BİLGİ NOTU

100 milyon nüfuslu Etiyopya denize kıyısı olmadığından hali hazırda dış ticaretini Cibuti üzerinden yapıyor. Etiyopya, Somali’nin Ogadin bölgesini işgal altında tutuyor. Etiyopya’nın denize açılma planı komşularını rahatsız ediyordu.