AB’ye vize mesajı: ‘Kolaylaştırın’

Türkiye, karşılaması gereken altı kriter konusunda çalışmaları sürdürürken tam anlamıyla ‘bekleme’ pozisyonunda olan AB, yıl sonundan önce siyasi ve kurumsal ilerlemenin zor olduğu görüşünde. AB ile yapılan son temaslarda sürecin siyasi engellerle aksatılmasından duyulan rahatsızlık iletildi. Ankara, meseleyi son Ortaklık Konseyi’nde de yoğun şekilde gündeme getirirken vize muafiyeti konusunda AB’nin süreci kolaylaştırarak destek olmasını istiyor. Kalan altı kritere ilişkin durumu şu şekilde özetlemek mümkün:

TERÖRLE MÜCADELE MEVZUATI: En zorlu kriter olmayı sürdürüyor. AB, Terörle Mücadele Kanunu’nda, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda ve Türk Ceza Kanunu’nda cezalandırma ve tutuklamayla ilgili değişiklikte ısrarlı. Türkiye ise AB ülkelerinin mevzuatlarını sertleştirdiği bir dönemde daha fazla esneklik talep ediyor.

KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI: Türkiye ile AB arasında ciddi suçlar ve terörle mücadelede kişisel verilerin değişimine ilişkin operasyonel anlaşmayı tamamlama amacıyla başlatılan müzakereler sürüyor. Bu kriterin karşılanmasında olağanüstü hâl (OHAL) sorun yaratıyordu. OHAL’in kalkmasının ilgili kanunun uygulanmasına yönelik şüpheleri azaltması bekleniyor.

CEZAİ KONULARDA ADLİ İŞBİRLİĞİ: Bu kritere ilişkin tam anlamıyla bir çözüm bulunabilmiş değil. Sorunun odağında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) Türkiye tarafından tanınmaması yer alıyor. Mevcut koşullarda pozisyon değişikliği niyetinde olmayan Türkiye, bu konuda AB Komisyonu’nun önerisini bekliyor ve bunun kolaylaştırıcı nitelikte olmasını umuyor.

EUROPOL İLE ANLAŞMA: Europol ve AB ülkelerinin polis teşkilatları nezdinde işbirliği ve verilerin korunması bağlantılı teknik konularla ilgili temaslarda bulunuldu. Anlaşmanın imzalanmasında Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun AB standartlarıyla uyumlu hale getirilmesi önemli rol oynayacak.

YOLSUZLUKLA MÜCADELE: AB, pratik adımlar ve uygulama üzerinde duruyor. Türkiye, Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu’nun (GRECO) tavsiyelerine ilişkin mevzuat üzerindeki çalışmalarını sürdürüyor.

GERİ KABUL ANLAŞMASI: AB, ikili geri kabul protokollerinin uygulanmasında da sıkıntılar olduğu görüşünde. Ankara, Türkiye üzerinden kural dışı şekilde AB ülkelerine geçiş yapan kişilerin geri alınmasına ilişkin Geri Kabul Anlaşması’nı (GKA), vize muafiyetiyle birlikte uygulama yönündeki pozisyonunu koruyor.