Abdülhamit’in fotoğraflarıyla Türk-Alman dostluğu
Güncelleme Tarihi:
Berlin Büyükelçiliği, Sultan Abdülhamid’in fotoğraf koleksiyonundan, Türkiye Almanya ilişkileri üzerine bir fotoğraf sergisi açtı. Sergi, şu sıralar kriz yaşayan iki ülke arasındaki ilişkilerin böyle bir gerginliği hiç hak etmediğini belgeliyor.
TÜRKLERLE Almanların buluşması 12’nci yüzyıla, Selçuklu dönemine kadar uzanıyor. Tarihçiler Türklerle Almanlar arasındaki ilk karşılaşmayı, birinci Haçlı Seferi’nde Kutsal Roma Cermen İmparatoru I. Friedrich Barbarossa’nın ordusunun başında Selçuklu başkenti Konya’ya gelmesiyle başlatıyor. Tarih 1190. Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan, Friedrich Barbarossa’nın ordusuyla toprakları üzerinden Klikya’ya geçmesine izin veriyor. Ancak Cermen İmparatoru Friedrich Barbarossa, Göksu ırmağında boğuluyor. Farklı coğrafyalarda yaşayan ve birbiriyle komşu olmayan Türklerle Almanlar bu tarihten yaklaşık 340 yıl sonra 1532’de birinci Viyana Kuşatması, 150 yıl sonra da 1683’te ikinci Viyana Kuşatması’nda karşı karşıya geliyor.
DİPLOMATİK İLİŞKİLER 250 YIL ÖNCE BAŞLADI
Kısa bir süre önce iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 250’nci yılı kutlandı. Prusya Kralı Büyük Friedrich 1761’de ilk büyükelçi olarak Karl Adolf von Rexin’i İstanbul’a gönderdi. İstanbul’da Osmanlı Prusya arasında Barış ve Dostluk Anlaşması’nın imzalanmasından sonra Sultan III. Mustafa 1763’te Ahmet Resmi Efendi’yi ilk büyükelçi olarak Berlin’e atadı. Yanında mehter takımı, haznedar, aşçılar, kahvecilerden oluşan 70 kişilik bir heyetle Berlin’e gelen Ahmed Resmi Efendi kent girişinde büyük bir törenle karşılandı. Tören ve Ahmed Resmi Efendi’nin kalabalık bir heyetle Berlin’e gelişini canlandıran tablo, iki ülkenin 250 yıl önce ilişkilerin geliştirilmesine verdiği önemi belgeliyor.
II. WILHELM OSMANLI ÜNİFORMASI GİYMİŞTİ
İki ülke arasındaki ilişkiler bu tarihten itibaren hızla gelişti. Müttefikliğe ve dostluğa dönüştü. İki ülke arasında özellikle askeri alanda sıkı bir işbirliği kuruldu. Daha sonra Almanya’da mareşalliğe yükselen Helmuth von Moltke subay olarak Osmanlı ordusunda görev yaptı. İlişkiler Alman İmparatoru II. Wilhelm’in 1898’de İstanbul’u ziyaretiyle zirve yaptı. II. Wilhelm, İstanbul ziyaretinde Osmanlı üniforması giydi.
İstanbul’u üç kez ziyaret eden II. Wilhelm, ziyaretinin anısına bir çeşme yaptırarak, Sultan II. Abdülhamid ve İstanbul’a hediye etti. Sultanahmet Meydanı’ndaki Alman Çeşmesi, Almanya’da yapılıp parça parça İstanbul’a götürülerek, monte edildi.
Tekniğe ve yeniliğe çok açık olan Sultan II. Abdülhamid, Batı’da ülkesini daha iyi tanıtmak amacıyla bir fotoğraf albümü diplomasisi geliştirdi. Saraya aldığı fotoğrafçılara ülkeden fotoğraflar çektirip bu fotoğrafları albüm yaptıran Sultan Abdülhamid, ABD’ye ve Avrupa ülkeleri devlet adamlarına gönderdi.
ALMAN DIŞİŞLERİ TEMSİLCİ GÖNDERMEDİ
O dönemde çekilen 36 bin 538 fotoğraf 911 albümde toplanarak, arşivlendi.
Türkiye’nin Berlin büyükelçiliği, Yıldız Sarayı’ndaki bu fotoğraf Koleksiyonu’ndan Türkiye Almanya ilişkilerini belgeleyen fotoğraflardan oluşan bir sergi açtı. ‘Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu Üzerinden Osmanlı Almanya İlişkileri’ adını taşıyan sergiyi Berlin Büyükelçisi Ali Kemal Aydın, Sultan Abdülhamit Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Melek Özyetgin’le birlikte açtı. 22 Aralık’a kadar açık kalacak olan serginin açılışına Kazakistan ve Türkmenistan Büyükelçileri katıldı. Ama davetli olduğu halde, Alman Dışişleri Bakanlığı sergi açılışına temsilci göndermedi.
Alman İmparatoru II. Wilhelm’in İstanbul’a hediye ettiği Alman Çeşmesi Almanya’da yapıldı ve 1900’de Sultanahmet Meydanı’na monte edildi.
Sultan Abdülhamid gençliğinde amcası Sultan Abdülaziz ile Avrupa’yı dolaştı. Bu gezide Londra’da fotoğraf makinesiyle tanıştı ve ilk pozunu şehzade olarak, Londra’da verdi. Yeniliğe açık olan Sultan Abdülhamid tahta çıktıktan sonra saraya fotoğrafçılar aldı. Onların ülke içinden çektiği fotoğraflardan albümler yaptıran Abdülhamid, bu albümleri ülkesinin reklamını yapmak için Batı ülkelerinin devlet adamlarına hediye etti.