ABD'li senatörlerden utanç tasarıları
Güncelleme Tarihi:
ABD Senatosu’nun alt komitesinde, Türkiye’nin Suriye’deki harekâtına yönelik temelsiz iddiaların yer aldığı yaptırım tasarısı önceki gün kabul edildi. Dün de Senato, 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak niteleyen ve oylaması daha önce üç kez engellenen yasa tasarısını onayladı. Bu kez senatörlerden oylamaya karşı çıkan olmadı. Türkiye her iki karara da sert tepki gösterdi.
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nden önceki gün geçen ve Türkiye’nin Barış Pınarı harekatı ile Rusya’dan S-400 füze sistemi alımını hedef alan yaptırım tasarısının ardından dün de ABD Senatosu, 1915 olaylarını “soykırım” olarak niteleyen Ermeni tasarısını oybirliği ile kabul etti. Daha önce, söz konusu tasarının oylamaya sunulması Beyaz Saray’dan gelen talep üzerine Cumhuriyetçi senatörler tarafından 3 kez engellenmişti. Oylamanın sonucunu tasarının en büyük destekçisi olan ve Türkiye konusunda sert tavrıyla bilinen Demokrat Senatör Bob Menendez Twitter hesabından duyurdu. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da Senato’ya teşekkür mesajı paylaştı.
‘İLİŞKİLERİN GELECEĞİNİ TEHLİKE ATIYOR’
Karara tepki gösteren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Siyasi bir gösteriden ibaret. Hukuki bağlayıcılığı ve geçerliliği yok. Tarihi siyasi amaçlar için kullananlar gerçeklerle yüzleşmek istemeyen korkaklardır” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Twitter’dan “ABD Senatosunun çarpık tarih anlayışını küçük siyasi hesaplarına alet eden kararını şiddetle kınıyor ve reddediyoruz” diye yazdı. Karar için “Yok hükmünde” dedi. İletişim Başkanı Fahrettin Altun da tasarının “İkili ilişkilerin geleceğini tehlikeye attığını” söyledi.
RAKKA VE MUSUL’U UNUTTULAR
Senato Dış İlişkiler Komitesi’nden geçen Türkiye karşıtı tasarıda gerçek dışı ifadeler dikkat çekiyor. Tasarı metninde Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki operasyonunun doğrudan bilinçli bir şekilde ‘Kürt azınlığı’ hedef aldığı iddia ediliyor, bunun da NATO’nun 1’inci maddesine aykırı olduğu yönünde uluslararası hukuk bakımından temelsiz ifadelere yer veriliyor.
Türkiye’nin Barış Pınarı harekâtında bölgenin altyapısına zarar vermemesi ve sivil ölümleri konusunda oldukça dikkatli davranmasına rağmen tasarıda, ABD yönetiminden Türkiye’nin operasyonuyla ilgili ‘toplu sivil ölümleri’, ‘su, elektrik ve hastanelere yönelik olası hasarla’ ilgili 90 gün içinde bir rapor hazırlanması isteniyor. ABD yönetimi ve Rusya ile anlaşarak Suriye’nin kuzeyine müdahale eden, altyapıya zarar vermemeye özen gösteren Türkiye bir yandan sivillere yardım eli uzatırken, ABD’li senatörler anlaşılan bir zamanlar Suriye’nin Rakka kentinde, Irak’ın Musul kentinde terör örgütü DEAŞ ile mücadele ederken yol açtıkları yıkım ve sivil ölümlerini unutuyor.
TEK TARAFLI İFADELER
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyaretinde görüştüğü senatörlerden olan Jim Risch’in başkanlık ettiği komiteden geçen tasarı, Türkiye’nin Suriye’de kullanabileceği silahların satışının yasaklanmasını öngörüyor. Tasarıda, ABD’nin de terör örgütü listesinde bulunan PKK’nın Suriye kolu YPG’nin liderliğindeki SDG ile işbirliğinin önemine dikkat çekiliyor. Metinde, Barış Pınarı harekâtının bölgede DEAŞ’a karşı yürütülen mücadeleyi tersine çevirdiği iddia edilse de gerçekte böyle bir veri bulunmuyor. Bunun aksine, Türkiye’nin Barış Pınarı harekâtından sonra kaçan DEAŞ’lıları yakalayarak vatandaşı oldukları ülkelere iade etmeye başladığı ve ‘DEAŞ’lı yabancı savaşçılar’ sorununun çözümüne katkı sağladığı biliniyor. ABD’li senatörlerin Türkiye’ye ‘öfkeli’ oldukları bir diğer konu ise S-400 satın alımı.
MCCONNELL YAVAŞLATIR
Sabancı Üniversitesi’ne bağlı İstanbul Politikalar Merkezi’nden araştırmacı Bülent Aras, söz konusu tasarı ile Kongre’nin ABD Başkanı Donald Trump’ı Türkiye politikası konusunda baskı altına almayı amaçladığını söyledi. Beyaz Saray’ın böylesi bir yaptırım adımına taraftar olmadığını açık şekilde belli ettiğini ifade eden Aras, tasarının özellikle S-400 satın alımı konusunda Washington yönetiminin Türkiye ile yürütmeye çalıştığı sürecin ruhuna aykırı olduğunu vurguladı. Aras, Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell’ın süreci yavaşlatmaya çalışacağı ve Beyaz Saray’dan konuya ilişkin işaret almak isteyeceğini ifade etti. Aras’a göre, seçim öncesi Trump’ın itirazına rağmen Senato’daki Cumhuriyetçilerin ısrarla Türkiye’ye karşı tasarıyı Senato’dan geçirmeye çalışması gerçekçi bir senaryo değil. Henüz yasalaşmaktan uzak olan tasarının ilk olarak Senato genel kurulunda kabul edilmesi gerekiyor.