AB’den Libya açılımı

LİBYA’da yeni yönetimin oluşturulmasıyla birlikte Avrupa Birliği’nden (AB) bu ülkeye yönelik ilgide artış gözlemleniyor. Libya’daki kriz sırasında bazı üyeleri Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı yönetim yerine darbeci general Halife Hafter’e destek veren AB, gelinen aşamada yeni oluşturulan hükümete destek ziyaretlerine başladı. Bu çerçevede AB Konseyi Başkanı Charles Michel, sürpriz şekilde Trablus’a gitti. Michel, yeni dönemde Libya’yı ziyaret eden ilk lider olurken bu ziyareti önümüzdeki günlerde AB üyesi ülkelerden yapılacak ziyaretler izleyecek. Geçmişte Hafter’e destek veren Yunanistan’ın Başbakanı Kiriakos Miçotakis de yarın Libya yolcusu.

Herhangi bir duyuru yapılmaksızın Libya’ya giden Michel, Trablus’ta Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus el-Menfi, Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ve Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş ile görüştü. Michel, AB’nin Libya’yla ilişkilere verdiği önemin göstergesi olan ziyarette üç ana mesaj verdi. AB’nin Libya halkının ve yeni yönetimin yanında olduğunu vurgulayan Michel, AB’nin çok sayıda alanda angajman düzeyini yükseltmeye hazır olduğunu belirtti. Görüşmeler hakkında bilgi veren AB yetkilileri, Michel’in Libya’ya ve yeni yönetime nasıl yardım edilebileceği konusunda bazı somut önerilerde bulunduğunu aktardılar.

BÜYÜKELÇİ DÖNÜYOR

İstikrarlı, birleşik, egemen ve müreffeh bir Libya’ya giden yolda tek ön koşul olduğunun altını çizen Michel, bunun yabancı savaşçılar ve birliklerin ülkeyi terk etmesi olduğunu kaydetti. BM silah ambargosuna uyulmasının çok önemli olacağı da Michel’in vurguları arasında yer aldı. AB’nin Libya Büyükelçisi de bu ay sonunda kalıcı olarak ülkeye dönüyor.

YENİ BAŞLANGIÇ

Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise yarın yapacağı ziyaretle, Türkiye ile Libya arasında Kasım 2019’da imzalanan deniz yetki sınırlarının belirlenmesine ilişkin anlaşma yüzünden bozulan Atina-Trablus ilişkilerinde yeni bir başlangıç yapmayı hedefliyor. Atina, söz konusu anlaşmayı ‘yok hükmünde’ sayıyor. Miçotakis’in ziyareti sırasında, 7 yıldır kapalı olan Trablus’taki Yunan Büyükelçiliği de yeniden açılacak. m 

ATİNA’DAN ABD’YE 3 MİLYAR DOLARLIK ASKERİ YARDIM TALEBİ

Yunanistan, bir taraftan Ankara-Trablus arasında Kasım 2019’da imzalanan deniz yetki sınırları anlaşması nedeniyle Libya ile bozulan ilişkilerini geliştirmeye çalışırken, diğer taraftan Türkiye’ye karşı pozisyonu güçlendirmek amacıyla, 1990 yılında ABD ile imzalanan Savunma İşbirliği Protokolü’nün (DCMA) 5 yıllığına yenilenmesi için Washington’a bir dizi talepte bulundu. Haftalık To Vima gazetesine göre, bir süre önce alt düzeyde başlayan, yaz aylarında yoğunlaştırılması ve kasım ayına kadar tamamlanması beklenen müzakereler ile ilgili Atina’nın talepleri ve ABD’nin bunlara yaklaşımı şu şekilde:

1)Yunan Savunma Bakanlığı, protokolün 5 yıllığına yenilenmesi karşılığında 3 milyar dolarlık askeri yardım talebi listesi hazırlandı. ABD ise bu listeyi fazla abartılı buldu. Biden yönetimi, askeri yardımlar için ayrılan ödeneklerin sınırlı olduğunu iletti.

2)Atina, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki politikasını dikkate alarak, DCMA’ya ek olarak siyasi bir bildiri yayınlanmasını istedi. Bildiride başta savunma olmak üzere, Yunan-Amerikan ilişkilerinin üst düzeyde olduğunun vurgulanması talep edildi. Ancak ABD, DCMA’nın sadece teknik konularla sınırlı kalmasından yana.

3)ABD, Yunanistan’da 20 bölgede silahlı kuvvetlerine gerektiğinde kolaylıklar gösterilmesi için bir liste hazırladı. Yunanistan, listeye 10 bölge daha ekledi. ABD, Türkiye ile ilişkilerinde sorun yaratabileceğinden, Yunanistan’ın listeye eklediği bölgelerin bazılarına sıcak bakmadı.