AB’den ilk kopuş

İngiltere’nin 1973’te başlayan ve iniş çıkışlarla 47 yıl süren üyelik macerası son bulacak ve ilk kez AB’den bir ülke ayrılmış olacak. Bu ayrılık Brüksel açısından çok ağır bir siyasi darbe ve birleşik Avrupa projesi için hezimet niteliğinde. AB, 2016’da düzenlenen referandumdan 43 ay sonra gerçekleşecek Brexit ile, en güçlü, en zengin ve diplomatik alanda ağırlığı yüksek üyelerinden birini kaybetmiş olacak. Bugün resmen sona erecek üyeliğin ardından 31 Aralık’a kadar devam edecek bir geçiş süreci başlayacak. İngiltere, Brüksel’de ‘alacakaranlık kuşağı’ olarak adlandırılan bu süreçte AB açısından üçüncü ülke konumunda olacak.

YENİ ANLAŞMA ARAYIŞI

İngiltere’nin AB’de herhangi bir oy ya da temsil hakkı olmayacak. Bununla birlikte karar mekanizmasında yer almadan üye olduğu dönemde sahip olduğu hakları geçiş süreci boyunca kullanabilecek. Aynı durum İngiltere’nin AB’ye yönelik yükümlülükleri için de geçerli olacak. Örneğin Londra, geçiş sürecinde payına düşen ödemeleri yapmayı sürdürecek, AB kurallarına uyacak, AB Adalet Divanı tarafından alınan kararları uygulayacak. Tarafların anlaşması halinde 31 Aralık tarihinin ileriye atılması mümkün ancak İngiltere Başbakanı Boris Johnson uzatmadan yana olmadığını açıkladı. Geçiş süreci sonunda AB ile İngiltere’nin, havacılıktan ulaşıma, balıkçılıktan ticarete kadar geniş bir yelpazede yeni bir anlaşma yapması gerekiyor. İlişkilerin geleceği, hem İngiliz hem de AB vatandaşlarının haklarını da düzenleyecek bu yeni anlaşma çerçevesinde şekillenecek.

TÜRKİYE’NİN DESTEKÇİSİYDİ

İngiltere’nin ayrılması, Ankara’nın AB’deki en önemli destekçisini kaybetmesi anlamına geliyor. İngiltere, AB ile ilişkiler bağlamında Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren pek çok toplantıda devreye girerek havanın Ankara lehine çevrilmesinde, olumsuzlukların azaltılmasında önemli ve aktif rol üstlenen bir ülkeydi.

BREXIT NASIL ETKİ EDECEK?

AB’nin üye sayısı 28’den 27’ye düşecek.
AB’nin nüfusu 66 milyon azalarak 446 milyona gerileyecek.
Birliğin yüzölçümü yüzde 5.5 küçülecek.
Avrupa Parlamentosu’ndaki İngiliz parlamenterler koltuklarını kaybedecek. AP’nin koltuk sayısı 751 yerine 705 olacak. İngiltere’ye ait koltukların 46’sı gelecekteki üyeler için ayrılacak, 27’si ise mevcut üyeler arasında dağıtılacak.
İngiltere’nin AB veri tabanlarına, diplomatik yazışmalarına, yasama süreçlerine erişimi sona erecek. Karar mekanizmalarında yeri olmayacak.
İngiliz vatandaşları, AB vatandaşlığı statüsünü kaybedecek.
Geçiş sürecinin bitmesinin ardından AB, İngiltere’nin katkı payını ödememesinden kaynaklanacak yıllık 12 milyar Euro’luk açığı kapatmak zorunda kalacak