AB'de iki kritik gelişme: Yolsuzluk hükümet devirdi... İtalya’da kriz aşıldı

İSPANYA

AVRUPA Birliği’nin (AB) iki önemli üye ülkelerinden birinde dün hükümet düşerken, diğerinde ise kuruldu. Her ikisi Euro Bölgesi içinde olan İspanya ve İtalya’da, siyaset dünyası dün hareketli bir gün geçirdi. İspanya’nın ağır bir ekonomik krizden geçtiği 20 Aralık 2011’den bu yana başbakanlık görevini yürüten merkez sağ çizgideki Halk Partisi’nden (PP) 63 yaşındaki Mariano Rajoy, dün yolsuzluk gerekçesiyle ana muhalefetteki merkez sol İspanya Sosyalist İşçi Partisi’nin (PSOE) verdiği gensoru oylamasını geçemedi ve görevi bıraktı. Ülkenin yeni başbakanı ise PSOE Genel Sekreteri Pedro Sanchez (46) oldu.

ETNİK PARTİLER DESTEKLEDİ

Dün İspanya meclisinde yolsuzluk gerekçesiyle yapılan oylamada 180 milletvekili gensorunun lehinde, 169’u ise aleyhinde oy verdi. Rajoy hükümetinin düşürülmesinde 5 sandalyeye sahip Bask Milliyetçi Partisi’nin lehte oy kullanması da önemli rol oynadı. Önergeyi, Bask partisi PNV’nin yanı sıra sol partilerden Podemos ile bağımsızlık yanlısı Katalan partileri de destekledi. İspanya’da parlamenter demokrasiye geçilen 1975 yılından bu yana ilk kez bir başbakan güvensizlik oyu ile iktidarı kaybetmiş oldu. Ülkede son genel seçimler 26 Haziran 2016’da yapılmıştı. Rajoy’un partisi PP yüzde 33, PSOE yüzde 22.6, radikal sol Podemos yüzde 21.2 oranında oy almıştı.

ÜLKEYİ NE BEKLİYOR

Gensorudan sonra AB’nin dördüncü büyük ekonomisine sahip İspanya’yı neyin beklediği ise tam bir muamma. Yeni Başbakan Sanchez’in pazartesi günü yemin ederek göreve başlaması bekleniyor. Başbakan olarak önünde zorlu bir süreç var. Zira partisi PSOE, 350 üyeli mecliste 84 sandalyeye sahip. Reuters ajansı, iki Katalan partisinin gensoruda PSOE’yi desteklediğini belirtirken, Sanchez’in Katalanlarla masaya oturmayı taahhüt ettiğini ancak Katalonya için yeni bir bağımsızlık referandumuna karşı olduğunu aktardı. Amerikan AP ajansı, 1 Ekim 2017’deki bağımsızlık referandumundan sonra Katalonya’nın, 7 aydır askıda olan özerklik statüsüne bugünden itibaren yeniden sahip olacağını duyurdu.

YENİ BAŞBAKAN SANCHEZ KİM

Rajoy hükümetinin düşmesiyle ülkenin yeni başbakanı olacak 46 yaşındaki Pedro Sanchez, partisi PSOE’nin başına 2014 yılında geçti. Ekonomi alanında doktorası bulunuyor. Gençliğinde Estutiandes takımında basketbol oynadı. Evli ve iki çocuğu var.

Ne olmuştu

- Bazı iktidar partisi üyelerinin 1990 ve 2000’li yıllarda rüşvet alarak seçim kampanyalarını finanse etmekle suçlandığı davada 24 Mayıs’ta karara varılmıştı.
- Mahkeme, PP’nin 1987 ve 2010 yılları arasında mali işler müdürlüğünü yapan Luis Barcenas’ın da aralarında olduğu bazı üst düzey yetkililer ile iş adamlarından oluşan 29 kişiye yolsuzluk suçlamasıyla toplamda 351 yıl hapis cezası vermişti. Mahkemede Başbakan Rajoy da tanık olarak dinlenmişti.
- Sosyalistler, hükümet için gensoru sunmuş ve Rajoy’u istifaya çağırmıştı.
- Oylamada sosyalistlerin, hükümeti düşürebilmek için mutlak çoğunluk olan 176 oya ulaşması gerekiyordu. Solcu Podemos önergeye destek verse de sağdaki Ciudadanos (Vatandaşlar) gensoruya karşı çıkarak erken seçim istemişti.

İTALYA’DA KRİZ AŞILDI

POPÜLİSTLER İKTİDARDA

İSPANYA’da yolsuzluk soruşturması 6 yıllık merkez sağ hükümeti götürürken, 4 Mart’taki genel seçimlerden bu yana hükümetin kurulamadığı İtalya, AB’yi de endişelendiren bu siyasi krizi dün aştı. Ülkede radikal sağcı Lig partisi ile sistem karşıtı 5 Yıldız Hareketi (M5S) arasındaki ikinci hükümet müzakerelerinde taraflar yeni kabine listesi üzerinde anlaşmaya vardı.

COTTARELLI İADE ETTİ

İtalyan ANSA ajansının haberine göre, M5S’nin lideri Luigi Di Maio ve Lig’in lideri Matteo Salvini iki günden beri sürdürdükleri ikinci tur hükümet müzakerelerinin sonucunda, başbakanlık görevini ilk turda da belirlendiği üzere hukuk profesörü Giuseppe Conte’nin yürüteceği yeni bir listede anlaştı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Mattarella’nın teknokrat hükümet kurması için görevlendirdiği eski Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli, hükümeti kurma görevini iade etti.

YENİ EKONOMİ BAKANI

Krizin aşılmasında Cumhurbaşkanının Lig ve M5S koalisyon hükümetini geri çevirmesine sebep olan ekonomi bakanlığına AB’nin ortak parası Euro’ya eleştirel bakan ekonomist Paolo Savona’nın yerine siyasal iktisat profesörü Giovanni Tria’nın getirilmesi önemli rol oynadı. Savona ise kabinede Avrupa İşleri Bakanı olarak görev aldı.

JUNCKER: ‘AZ YOLSUZLUK YAPIN’

 İtalya yeni hükümete kavuşurken, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in bu ülkeye dair yorumları tepki çekti. Juncker, önceki gün “İtalyanlar ülkelerinin yoksul bölgeleri ile ilgilenmeliler. Bu da daha fazla çalışma, ciddiyet ve daha az yolsuzluk anlamına geliyor” ifadelerini kullanmıştı. Bu sözlere Avrupa Parlamentosu’nun İtalyan Başkanı Antonio Tajani tepki gösterdi. Twitter’dan açıklama yapan Tajani, “Juncker, söylediği iddia edilen sözleri acilen yalanlasın. Çünkü eğer doğruysa kesinlikle kabul edilemez” ifadelerini kullandı.