ABD'den Kudüs tehdidi

ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda yapılacak Kudüs oylaması öncesi diğer diplomatlara e-posta göndererek karara karşı oy kullanmamaları konusunda üstü kapalı tehdit etti. Haley, büyükelçilere yolladığı mektupta, “Başkan bu oylamayı dikkatle izliyor ve bize karşı oy kullananların rapor edilmesini istedi. Her birini ve bu konudaki her oylamayı not edeceğiz” dedi. Nikki Haley, Twitter’da paylaştığı mesajda ise “ABD halkının talebiyle KENDİ büyükelçiliğimizi nerede açacağımıza dair karar verirken, yardım ettiklerimizin bizi hedef almasını beklemeyiz. Perşembe günü bizim tercihimizi eleştiren bir oylama olacak. ABD, o isimleri (ülkelerin adını) alacak” ifadesini kullandı.

TRUMP’TAN BİZZAT GÖZDAĞI
Bu gelişmenin ardından ABD Başkanı Donald Trump, benzer tehditleri bizzat Beyaz Saray’dan savurdu. Gazetecilere konuşan ABD lideri, karşı oy kullanan ülkelere verilen finansal yardımı keseklerini söyledi: “Bizden milyonlarca, hatta milyarlarca dolar alıyorlar ve sonra bize karşı oy kullanıyorlar. Pekâla, o oyları izliyoruz. Bırakın bize karşı oy kullansınlar. Çok para biriktireceğiz. Umurumuzda değil”.

İİT ÇERÇEVESİNDE
193 üyeli BM Genel Kurulu, Türkiye ve Yemen’in İslam İşbirliği Teşkilatı adına yaptığı acil toplantı talebi üzerine toplanacak. Tasarı, Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) pazartesi günü reddedilen karar tasarısıyla benzer ifadeler taşıyor ve Kudüs’ün statüsü konusundaki herhangi bir kararın hukuki etkisi olmadığını ve geri çekilmesi gerektiğini belirtiyor. 15 üyeli BMGK’daki tasarıyı Mısır sunmuş, 14 ülke destek vermiş, ABD ise veto etmişti.

BAĞLAYICI OLMAYACAK
BM Güvenlik Konseyi’nin aksine Genel Kurul’da hiçbir ülkenin veto hakkı bulunmuyor ve tasarının kabulü için üçte iki çoğunluk aranıyor. Ancak BM Genel Kurulu’nda onaylanan karar tasarılarının yasal bağlayıcılığı bulunmuyor. Filistinli Büyükelçi Riyad Mansour, tasarıya “ezici bir destek almayı” beklediklerini söyledi ve Kudüs’ün statüsünün İsrailliler ve Filistinliler arasında yapılacak görüşmelerle çözülecek bir sorun olduğunu vurguladı. İsrail 1967 savaşında Doğu Kudüs’ü ele geçirmiş ve 1980’de Kudüs’ü bölünmez ve ebedi başkenti olarak kabul etmişti. BM Güvenlik Konseyi ise İsrail’in Kudüs’ü başkent olarak kabul etme kararını tanımamıştı.

BİLGİ NOTU: BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) pazartesi günü oylanan ve “tüm devletleri kutsal Kudüs kentinde diplomatik misyon kurmaktan imtina etmeye” çağıran karar tasarısı ABD tarafından veto edilmişti. BMGK’da ABD, İngiltere, Çin, Fransa ve Rusya’nın veto yetkisi bulunuyor. Diğer ülkeler tasarıya destek verirken ABD reddetmişti.

'O ÜLKELERİ DE Mİ CEZALANDIRACAKSINIZ'
DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley’in, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda yapılacak Kudüs oylaması öncesi diğer diplomatlara e-posta göndererek karara karşı oy kullanmamaları konusunda üstü kapalı tehdit ettiği iddiasına ilişkin, “Ne yapacaksınız isimleri alacaksınız da? O ülkelerin de işgal edilmesine müsaade edeceksiniz ya da onları cezalandıracak mısınız? Artık dünya değişti. Artık ben güçlüyüm, o nedenle de haklıyım anlayışı değişti. Artık dünya haksızlıklara isyan ediyor. Artık hiçbir onurlu millet, hiçbir şerefli devlet bu tür baskılara boyun eğmez” dedi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bu açıklamayı, BM Genel Kurulu oylaması için Filistin Dışişleri Bakanı Riad el-Maliki ile ABD’ye hareket etmeden önce İstanbul’daki Atatürk Havalimanı’nda ortak basın toplantısında yaptı.

Dün Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de yapılan üçlü zirvede Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ve İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile bir araya gelen Çavuşoğlu, daha sonra İstanbul üzerinden New York’a gitti. Azeri ve İranlı bakanlar da Kudüs konusunda Türkiye ile aynı görüşte olduklarını belirttiler.