ABD'den Irak'a ültimatom hazırlığı

ABD Başkanı George Bush'un, BM Genel Kurulu'nda  önceki gün yaptığı konuşmanın ardından Washington yönetimi diplomatik atağa kalktı. ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell, BM'nin Irka'a bir ültimatom vermesi için başta Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri olmak üzere, çeşitli ülke temsilcileriyle temasa geçmeyi hazırlanıyor. ABD'nin bu girişimi, BM'nin Irak'a, silah denetçilerinin bir an önce bu ülkeye girişine izin verilmesi için bir ültimatom yayınlamasını hedefliyor.

BBC'ye göre Powell, BM'nin daimi üyeleri olan İngiltere, Rusya, Fransa ve Çin'in temsilcileriyle en geç önümüzdeki hafta  sonuna kadar görüşmeyi planlıyor.

Bu görüşmelerde ABD, BM Güvenlik Konseyi'nin bir karar kabul etmesini istiyor. Bu kararda silah denetçilerinin bir kaç hafta içinde Irak'a girişine izin verilmesi istenecek. Ultimatomda, eğer Bağdat bu karara uymazsa Irak'a askeri saldırı düzenlenebileceği açıkça yer alacak.

Öte yandan Başkan Bush'un BM'de yaptığı konuşma da çeşitli tepkilere yol açtı.

MUSA: ZAMAN VERÄ°LMELÄ°

Arap BirliÄŸi Genel Sekreteri Amr Musa, ABD BaÅŸkanı George Bush'un BM Genel Kurulu'nda yaptığı Irak'la ilgili konuÅŸmasına iyimser yaklaÅŸmasına raÄŸmen zaman verilmesini istedi.Â

Amr Musa, Bush'un konuÅŸmasını olumlu bulduÄŸunu belirterek, ancak BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Irak'la görüşmesi için daha fazla zaman tanınmasını istedi.Â

Musa, ayrıca görüşmelerde bulunmak için Irak'a gideceÄŸini belirterek, Irak'ın BM silah denetçilerinin ülkeye dönmesine izin vereceÄŸine inandığını açıkladı.Â
   Â
NORVEÇ İHTİYATLI
   Â
ABD'nin Irak operasyonu için onay almaya çalıştığı BM Güvenlik Konseyi'nin geçici üyesi Norveç BaÅŸbakanı Kjell Magne Bondevik, Bush'un konuÅŸmasını BM'deki diÄŸer konuÅŸmalara oranla çokyanlı olarak deÄŸerlendirdi.Â

Bondevik, kendisi için BM'nin harekete geçmesinin önemli olduÄŸunu,ancak buradaki sorunun hangi yol olacağını ifade ederek, barışçı yolunolması ümidini dile getirdi.Â

Norveç DışiÅŸleri Bakanı Jan Petersen ise, ''Biz çok ciddi bir meydan okuma ve tercihlerle karşı karşıyayız. Birçok kötü seçenek arasında tercih yapmamız gerektiÄŸini tahmin ediyorum'' dedi.Â
   Â
AVUSTRALYA VE YENÄ° ZELANDA
   Â
ABD'nin uzak müttefiki Avustralya BaÅŸbakanı John Howard, Melbourne radyosunda yaptığı konuÅŸmada, Bush'un konuÅŸmasının önemine dikkat çekerek, ABD liderinin Irak'ın BM Güvenlik Konseyi kararlarına uymaması halinde gelinecek noktayı çok açık bir dille anlattığını söyledi.Â

Howard, ''Åžimdi önümüzdeki aÅŸama, BM'nin Irak'a itaatsizliÄŸini hatırlatması ve bu konuda bir ÅŸeyler yapmasıdır'' dedi. Howard, Bush'un BM'yi bir ÅŸeyler yapmak için cesaretlendirdiÄŸini ve bunun olumlu olduÄŸunu ifade etti.Â

Avustralya Parlamentosu, gelecek hafta olası bir harekata Avustralya'nın katılımına destek konusunu görüşecek.Â

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Phil Goff'se, askeri seçeneğe en sonbaşvurulması gerektiğini belirterek, ABD'nin BM aracılığıyla harekete geçeceği eğilimini yansıtan Bush'un konuşmasını olumlu bulduğunu kaydetti.  

ANNAN: TEK BAÅžINA SALDIRMA

BM Güvenlik Kurulu’nda, Bush’tan önce konuşma yapan BM Genel Sekreteri Kofi Annan, ABD’yi, Irak’a tek başına saldırmaması için uyardı. Konuşmasıyla BM’nin 57’nci dönem Genel Kurul çalışmalarının açılışını yapan BM Genel Sekreteri, Irak’ı da BM kararlarına uymaya çağırdı. Kofi Annan, Irak’ın BM kararlarına uymaması durumunda BM Güvenlik Konseyi’nin ‘sorumluluklarını yerine getirmesi’ gerektiğini söyledi. Annan’ın sadece ABD’den BM Güvenlik Konseyi’nden onay almasını talep etmekle kalmayarak, Güvenlik Konseyi üyelerine de çağrı yapması, dikkat çekici bulundu.

CLINTON: ÖNCE BİN LADİN'İ HALLET
   Â
ABD'nin eski Başkanı Bill Clinton, Bush'un konuşmasını dinlemediğini, ancak BM'ye gitmenin iyi bir şey olduğunu belirtti. Clinton, Bush'a, ''Irak'a girmeden önce Usame bin Ladin işini bitirmesi'' tavsiyesinde bulundu.  

RUSYA: SİYASİ ÇÖZÜM ŞANSLARI TÜKENMEDİ

Rusya, ABD BaÅŸkanı George Bush'un dün BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuÅŸmanın ardından ilk kez bir açıklamada bulunarak, Irak konusunda siyasi çözüm ÅŸansının henüz tükenmediÄŸini belirtti.Â

Rusya DışiÅŸleri Bakanlığı sözcülerinden Boris Malahov, ''Rusya, birçok kez altını çizdiÄŸi gibi, siyasi ve diplomatik çözümlerin henüz tükenmediÄŸini, siyasi yollardan sorunun çözümünün mümkün olduÄŸunu düşünüyor'' dedi.Â

Bu arada Japonya BaÅŸbakanı Junichiro Koizumi de Bush'un BM'deki konuÅŸmasının ardından yaptığı açıklamada, ABD BaÅŸkanı'na Irak'a karşı sabır tavsiyesinde bulundu.Â

Koizumi, Bush'un BM'deki konuÅŸmasının hemen ardından ABD BaÅŸkanı ile yaptığı görüşmeden sonra gazetecilere, Bush'a Irak konusunda sabırlı olma ve saldırıya geçmeden önce diÄŸer ülkelerle iÅŸbirliÄŸi yapma çaÄŸrısında bulunduÄŸunu belirterek, ''Uluslararası iÅŸbirliÄŸini saÄŸlamak için hoÅŸgörülmesi zor olanı hoÅŸgörmek önem taşımaktadır'' dediÄŸini kaydetti.Â
   Â
Ä°SRAÄ°L AÇIKLAMADAN MEMNUNÂ
   Â
Ä°srail BaÅŸbakanı Ariel Åžaron'un sözcüsü Avi Pazner de, Bush'un konuÅŸmasından duydukları memnuniyeti dile getirdi. Sözcü, Bush'un olayı açıklıkla ortaya koyduÄŸunu söyleyerek, ''Ä°srail, ABD'nin Irak'ı konvansiyonel olmayan silahlardan arındırma kararlılığı konusunda hiçbir şüpheye mahal vermeyen, her ÅŸeyi açıklıkla ortaya koyan bu konuÅŸmadan memnundur'' dedi.Â

Pazner, Ä°srail'in Amerikan çabalarına karışmadığının altını çizerek, ''Ancak Ä°srail, Irak'ın olası saldırısı karşısında bu saldırıya karşılık vermeye hazırlanmaktadır'' diye konuÅŸtu.Â
   Â
IRAK ASILLI AMERÄ°KALILAR
   Â
Irak asıllı Amerikalılar da Bush'un Irak Devlet BaÅŸkanı Saddam Hüseyin'e yönelik suçlamalarına destek verdi, ancak Irak'a karşı askeri operasyon düzenlenmesinin sonuçlarından duydukları endiÅŸeyi dile getirdi.Â

Irak Demokrasi Forumu üyesi Ala Faik, Saddam'ın kendi halkına karşı suç iÅŸlediÄŸini ve dünya için tehdit oluÅŸturduÄŸunu söyleyerek, ''Irak'a saldırı benim için kabullenilemez bir durum, ancak Saddam'a saldırı kabullenilebilir'' dedi.Â

Irak Ulusal Kongresi Washington direktörü Entifah Kanber ise, Saddam rejiminin devrilerek yerine demokratik bir iktidarın getirilmesi çabalarının, ABD'nin desteÄŸiyle Iraklıların liderliÄŸinde yürütülmesi gerektiÄŸiniydetti.Â

Irak asıllı Amerikalıların çoÄŸu, Irak'ın iÅŸgal edilmesinin ülkeye ve ülkede bulunan yakınlarına zarar vereceÄŸinden ve Amerikan karşıtı düşünceleri artıracağından endiÅŸe ediyor. Ancak, bazıları ise ''asıl amaç Saddam'ın düşürülmesi olmak kaydıyla'' Irak'a yönelik sınırlı askeri operasyona destek veriyor.  Â