ABD’den Gazze’de ‘acil ateşkes’ hamlesi
Güncelleme Tarihi:
BMGK’ya getirilen ateşkes önerilerini ısrarla veto eden ABD, ilk defa bugün “Gazze’de acil ateşkes” çağrısı yapacak. Washington yönetimi bir yandan da Arap ülkeleriyle savaş sonrası bölgenin yol haritasını masaya yatırıyor.
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarıyla ilgili tutarsız bir siyaset izlemek ve Tel Aviv yönetimini dizginlemek konusunda etkisiz kalmakla eleştirilen ABD yönetimi, Gazze’de ateşkes sağlanması ve savaş sonrası yol haritasının belirlenmesi için girişimlerini yoğunlaştırdı. Gazze’de çatışmaların başladığı 7 Ekim’den bu yana altıncı Ortadoğu turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Arap devletleriyle savaş sonrası planlarını masaya yatırırken, Washington yönetimi önemli bir söylem değişikliğine giderek bugün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) ilk defa “Gazze’de acil ateşkes” çağrısı yapacak. Öte yandan Joe Biden yönetiminin bu girişimleri bazı kesimler tarafından başkanlık seçimlerine hazırlanan ülkede, Demokrat seçmeni memnun etmek için atılan adımlar olarak değerlendiriliyor.
DEFALARCA VETO ETMİŞTİ
Önceki gün Ortadoğu turu kapsamında Suudi Arabistan’da bulunan Blinken, ABD’nin ‘Gazze Şeridi’ndeki rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı acil ateşkes’ çağrısında bulunan karar tasarısını BMGK’ya sunduklarını duyurdu. Tasarının konsey ülkeleri tarafından destekleneceğini umduklarını söyleyen Blinken, “Bunun güçlü bir mesaj göndereceğini düşünüyorum” diye konuştu. ABD’nin aynı zamanda “İsrail’in kendini savunma hakkını” desteklediğini kaydeden Blinken, “Aynı zamanda tehlike altında olan ve çok acı çeken sivillere de odaklanmamız, onları koruma altına almamız gerekiyor” dedi.
ARAP BARIŞ PLANI
Blinken dün ise Mısır’ın başkenti Kahire’ye geçerken, burada Arap Altılısı olarak bilinen Suudi Arabistan, Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün ve Filistinli mevkidaşlarıyla birlikte kapsamlı bir bölgesel barış planına yönelik ‘Arap planını’ görüştü. Filistinli kaynakların Arap medyasına aktardığına göre Arap Barış Girişimi’ne dayanan söz konusu plan, Gazze Şeridi’ndeki savaşı sona erdirmek ve ardından İsrail ile bazı Arap ülkelerinin geniş anlamda normalleşmesi karşılığında, bir Filistin devletinin kurulmasına giden yolu açmayı hedefliyor. Plana göre Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi ve Batı Şeria’da bağımsız bir Filistin devleti kurma sorumluluğunu üstlenebilmesi için savaş sona ermeden yeni bir hükümet kurulması öngörülüyor. Filistinli kaynaklar bu planın hâlâ ABD ile görüşme aşamasında olduğunu vurguluyor. Blinken, bugün ise Tel Aviv’e gidecek. Blinken dün yaptığı açıklamada, Tel Aviv’e gerçekleştireceği ziyarette İsrailli yetkililere “Gazze’nin güneyindeki Refah kentine saldırının hata olacağını” anlatacağını söyledi.
İSRAİL EKİBİ DOHA’YA GİDİYOR
Bu arada Netanyahu da, Mossad Başkanı David Barnea liderliğindeki İsrail heyetinin bugün Hamas ile İsrail arasında esir takası müzakerelerinin sürdüğü Katar’a gitmesine onay verdi.
HABER ANALİZ
ATEŞKES ÜMİDİ OYALAMA TAKTİĞİ Mİ
Ramazan ayı başlamadan önce uzun süre boyunca altı haftalık bir ateşkesin çok yakın olduğunu belirten Joe Biden yönetimi, ramazan ayının ortasına yaklaşırken bu mesajı yinelemeye devam ediyor, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Refah operasyonu için hazırlıkların sürdüğünü söylüyor. Kasım ayının sonunda bir hafta süren “insani ara” sırasında da bir sonraki operasyon olan “Gazze’nin güneyi” saldırılarına hazırlanan İsrail’in şu anda da aynı taktiği uyguladığı söylenebilir.
REFAH STRATEJİSİ
Washington, İsrail’in Refah’ta harekete geçmesine tamamen karşı mı? Bu sorunun cevabı Beyaz Saray tarafından defaatle “Hayır” olarak verildi. Fakat Biden yönetimi ve Netanyahu hükümeti arasında bir fark bulunuyor.
Biden yönetimi, topyekûn bir harekâttansa İsrail’in Gazze’nin geri kalan kısmında daha cerrahi, hedef odaklı hareket etmesini istiyor. Bu hafta telefonda görüşen Biden ve Netanyahu, önümüzdeki hafta İsrailli bir heyetin Washington’a gelerek harekât stratejisini görüşmesini kararlaştırdı.
Ancak bu zamana kadarki ABD-İsrail istişareleri bize bir fikir verecekse; Refah’ta yeni bir insani dramın yaşanması çok da uzakta değil. Ateşkes görüşmeleri ve Washington’daki danışma toplantıları, Netanyahu’nun asıl planını devreye sokacağı zamana kadar şimdilik bir oyalama taktiğinden fazlası gibi görünmüyor.