ABD'den Çin itirafı! 'Uzay yarışını kaybedebiliriz'... Ay'da rekabet iyice kızıştı
Güncelleme Tarihi:
Çin, son yıllarda uzay konusunda atağa kalkmış durumda. Ay'a insansız araçlar yollayan ve Uluslar Arası Uzay İstasyonu'ndan ayrı olarak kendi istasyonunu kuran Çin, ABD'nin en büyük rakibi konumuna gelmiş durumda. ABD Uzay Dairesi NASA ve ABD Ordusu'na ait birimler de bu durumu saklamıyor. ABD Savunma İstihbarat Birimi DIA'nın Başkanı Korgeneral Jeffrey Kruse, Çin'in uzayda ABD için bir tehlike haline geldiğini ve yakında ABD'nin uzaydaki yerini alabileceğini ifade etti. Geçtiğimiz yıl NASA Direktörü Bill Nelson da Çin'in Ay'da toprak iddia edebileceğini açıklamıştı.
Çarşamba günü ABD Ordusu'nun istihbarat birimi DIA'nın direktörü Hava Korgeneral Jeffrey Kruse, Çin'in uzayda ABD için bir tehlike oluşturduğunu itiraf etti. Aspen Güvenlik Forumu'nda uzay ve ulusal güvenlik üzerine düzenlenen bir panede konuşan Kruse verdiği demeçte Çin'in uzayda ABD'nin yerini almaya çalıştığını söyleyerek uzay yarışını kaybedebileceklerini ifade etti.
SCMP'un haberine göre Korgeneral Jeffrey Kruse,"Ulusal güvenlikten bahsettiğinizde Çin, uzayda küresel lider olarak ABD'nin yerini almayı ve uzayı ABD'nin zararına olacak şekilde kullanmayı hedefliyor." dedi. DIA direktörü Kruse, Çin'in uzayda ABD'ye karşı çıkabilecek tek ülke olduğunu vurgularken ABD'nin uzayı Çin'e karşı savunmayı düşünmeye başlaması gerektiğini belirtti.
Korgeneral Jeffrey Kruse
HEDEF AY'A ÜS KURMAK
Kruse'un dikkat çektiği Çin, uzay çalışmalarına Sovyetlerin yardımıyla 1950'lerde başlayan Çin, geliştirdiği Long March roketleri ile birçok başarısız denemede bulunmasına karşın 2000'li yıllarda adeta uzay yarışında şaha kalktı. 2003 yılında ilk Çinli astronot Yang Liwei uzaya gönderildi. Çin bu tarihten sonra uzaya birçok kez insanlı uçuş gerçekleştirirken Ay'a da insansız araçlar yolladı. Bu araçlardan Yutu 2 aracı Ay'ın karanlık tarafına yumuşak iniş gerçekleştiren ilk uzay aracı oldu. Ay'a gönderilen insansız araç programı Chang'e'nin sonuncusu olan Chang'e-6 ise geçtiğimiz günlerde dünyaya geri döndü. Chang'e-6 ayın yüzeyi ile araştırmalar yaparken örnekler de topladı.
'ÇİN AY'DA HAK İDDİA EDEBİLİR'
Bu güne kadar Ay'a yollanan Chang'e araçlarının, uydunun üzerindeki madenleri ve suyu aradığı açıklanmıştı. Çin ileride yollanacak yeni Chang'e serisi insansız uzay araçları ile Ay'da bir üs inşa etmeyi ve 2030'lu yıllardan itibaren bu üste daimi olarak personel bulundurmayı amaçlıyor. NASA yöneticisi Bill Nelson, 2023 yılında yaptığı bir konuşmada Çin'in aya yolladığı araçlara dikkat çekmiş ve Çin'in Ay'ın bazı bölümleri üzerinde hak iddia edebileceğine inandığını söylemişti. ABD de 2026 yılında Artemis programı ile Ay'a astronot indirmeyi planlıyor.
Çin uzaya Long March roketleri ile astronot ya da uzay aracı gönderiyor.
İLK UZAY İSTASYONU TIANGONG
Uluslararası Uzay İstasyonu ISS'den sonra Dünya yörüngesindeki aktif olarak görev yapan bir diğer uzay istasyonu da Çin'e ait Tiangong Uzay İstasyonu. ABD'nin 2011'de Çin'in ISS'e katılımını yasaklamasının ardından Çin de kendi uzay üssünü inşa etme kararı aldı. İstasyonun yörüngesdeki montajı planlanandan sadece 22 ay sonra, Ekim 2022 sonunda tamamladı. Çin bu uzay üssünde sürekli olarak 3 mürettebat tutarken 6 ayda bir bu mürettebatları kendi fırlattıkları roketlerle değiştiriyorlar.
3 kişilik olan ama alarm durumunda 6 kişinin de yaşayabileceği Tiangong Uzay İstasyonu yaklaşık 100 ton ağırlığında. Boyutları, yaklaşık 450 tonluk ve yedi kişilik uyku alanına sahip olan Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan çok daha küçük.
Çin Uzay Üssü Tiangong çalışmalara başladı.
AY'DAN SONRA SIRA MARS'TA MI?
Çin'in bir sonraki hedefinin Ay veya Mars olması da bekleniyor. Olası bir Mars yolculuğu için şimdiden çalışmalara başlayan Çin, aylarca sürecek yolculuk sırasında astronotlarının nasıl sağlıklı kalabileceği konusunda çalışmalar yürüttüğü basına yansımıştı. Bunun yanında Çin'in SpaceX gibi yeniden kullanılabilir roketler üzerinde çalıştığı da biliniyor.