ABD’de Temsilciler Meclisi’nden F-16 satışına ‘şartlı’ onay
Güncelleme Tarihi:
ABD Temsilciler Meclisi, Türkiye’ye F-16 satışına “Yunanistan’ı tehdit etmeme” şartı getiren tasarıyı 244’e 179 oyla kabul etti. Tasarının yasalaşması için Senato’dan geçmesi gerekiyor.
ABD Başkanı Joe Biden’ın ‘‘Türkiye’ye F-16 savaş uçaklarının satışını desteklediği’’ yönündeki açıklamasının ardından, Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon( 2023 bütçesi (NDAA) Yunan lobisinin girişimleriyle Türkiye’ye F-16 satışına “Yunanistan” şartı koyan maddeyle birlikte Temsilciler Meclisi’nden geçti. 179’a karşı 244 oyla kabul edilen tasarıya, Biden’ın partisinden 184 Demokrat milletvekili ve 60 Cumhuriyetçi, “evet” oyu verdi.
SATIŞ İÇİN İKİ ŞART
Kongre’deki Yunan lobisinin çabalarıyla Pentagon’un 2023 bütçe tasarısına eklenen maddeye göre; Biden, satış için “F-16’lar veya F-16 modernizasyon kitlerinin Türkiye tarafından Yunanistan sahasına yönelik tekrarlayan ihlallerde kullanılmayacağına dair” güvence vermeli. ABD Başkanı’ndan ayrıca satışın ülke çıkarlarına olduğu konusunda ayrıntılı bir izahat vermesi de isteniyor.
SENATÖR PALLONE İMZASI
Bütçe tasarısına eklenen maddede Demokrat Partili Senatör Frank Pallone’nin imzası bulunuyor. Daha önce bir diğer Demokrat Senatör Chris Pappas, Türkiye’ye F-16 satışını direkt yasaklayan maddeyi bütçe taslağına ekletmek üzerine sunmuş, fakat daha sonra madde revize edilmek üzere geri çekilmişti. Pappas-Pallone adıyla da anılan ek madde “Türkiye’nin Yunanistan’ın Ege adaları üzerine yetkisi uçuşlar yapmaması” ve “F-16’ların Yunanistan’a karşı kullanılmaması” şartlarıyla bütçe taslağına girdi. Frank Pallone önceki hafta da 29 Temsilciler Meclisi üyesiyle Başkan Joe Biden’a mektup yazarak, F-16 satışına itiraz etmişti.
SENATO’YA GİDECEK
Öte yandan NDAA tasarısı Temsilciler Meclisi’nin onayını almasına rağmen, taslağa giren şartlı maddelerin yasalaşması için önce Kongre’nin ardından Biden’ın onayını alması gerekiyor. Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nun Demokrat Partili Başkanı Bob Menendez, ABD basınına yaptığı açıklamalarda, Türkiye’ye F-16 satışı konusunda itirazını sürdüreceğini söyledi. ABD’nin yabancı ülkelere silah satışında komisyonun kıdemli Cumhuriyetçi üyesi Senatör Jim Risch ile birlikte onayı alınması gereken Menendez, tutumunun “değiştirilebilir” ya da “koşullara göre şekil verilebilir” olmadığını söyledi.
BIDEN’IN ÇIKIŞ FORMÜLÜ
Bütçe tasarısına giren kısıtlama maddesi ve Menendez’in karşı çıkışına rağmen ABD Başkanı’nın Türkiye’ye F-16 satışını gerçekleştirmek için yasal bir çıkış formülü bulunuyor. Biden, olağanüstü durum ilan ederek silah satışını Kongre onayı olmadan gerçekleştirebilme yetkisine sahip. Eski ABD Başkanı Donald Trump, Kongre’nin Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a yapılacak silah satışına onay vermemesinin ardından bu yetkiyi kullanmıştı.