ABD'de telekulak anayasaya takıldı

Başkent Washington'daki Federal Bölge Mahkemesi yargıcı Richard Leon, müşterek davacılar Larry Klayman ve Charles Strange'in NSA'nın bir zamanlar gizli uygulamasını durdurmaya yönelik müracaatlarını değerlendirerek, davacıları haklı buldu.

Yargıç Leon, muhafazakar bir avukat olan Klayman ve 2011'de Afganistan'da savaştığı sırada helikopterinin düşürülmesi sonucu yaşamını yitiren bir şifre uzmanının babası olan Strange'in mahremiyetinin, hükümetin bilgi toplamadaki çıkarlarından daha önemli olduğuna karar verdi.

Leon, milyonlarca kişinin bilgilerini toplayan programın, ABD Anayasası'nın Dördüncü Değişiklik'ine göre "gerekçesiz izleme" anlamı taşıdığını ifade etti.

'MADISON DEHŞETE DÜŞERDİ'
Leon, 68 sayfalık gerekçeli kararında NSA'in kullandığı teknolojiyi devletin vatandaşlarını her an izlediği distopik bir dünyayı anlatan ünlü roman "1984"ün İngiliz yazarı George Orwell'e göndermeyle "neredeyse Orwellian" olarak nitelendirirken ("Orwellian" İngilizcede özgür ve açık bir toplumun refahı için zararlı fikirler ya da toplumsal koşullar için kullanılıyor.) ABD anayasasının babasına da atıfta bulunarak "hükümetin özgürlükleri böylesine tecavüz ettiğini bilse James Madison dehşete düşerdi" dedi.

Yargıç, "Mahkemenin onayı olmaksızın analiz edilmek üzere neredeyse tüm vatandaşların kişisel verilerinin sistematik bir biçimde ve gelişmiş teknoloji kullanılarak toplanması uygulamasından daha 'gelişigüzel' ve 'rastgele' bir ihlal düşünemiyorum. Elbette böyle bir program, ABD'nin kurucularının 'Dördüncü Değişiklik'le kutsallaştırdıkları 'o mahremiyet seviyesi'ni çiğnemektedir" ifadelerini kullandı. ABD Anayasası'nın atıfta bulunulan kısmı makul olmayan aramalara ve el koymalara yasak getiriyor.

HÜKÜMET KARARI İNCELİYOR
Leon'ın verdiği karar, hükümet tarafından temyize götürülebilecek. Adalet Bakanlığı Sözcüsü Andrew Ames, hükümetin avukatlarının kararı incelemekte olduğunu belirterek, "Biz daha önceki yargıçların kararlarının da işaret ettiği üzere programın anayasaya uygun olduğuna inanıyoruz" dedi.

NSA'nın kamuoyunda bir hayli tartışma yaratan programı, eski NSA çalışanı Edward Snowden tarafından basına sızdırılmasıyla açığa çıkmıştı. Almanya Başbakanı Angela Merkel'in de aralarında bulunduğu dünyanın önce gelen birçok liderinin de dinlendiğinin ortaya çıkarılmasının ardından Beyaz Saray'ın birçok ülke ile ilişkilerinde sıkıntılar baş göstermişti.