ABD veto ediyor, AB kınamıyor

İSRAİL’in, silahsız sivil Filistinli eylemcilere yönelik katliamı dünyada tepki çekerken diplomatik arena da hareketlendi. Kuveyt’in önceki gün BM Güvenlik Konseyi’ne getirdiği ve Gazze’deki olaylar hakkında ‘bağımsız ve şeffaf bir soruşturma’ isteyen tasarısı ABD tarafından veto edildi. Yine Kuveyt’in talebi üzerine BMGK dün acilen toplandı.

ELÇİ İSRAİL’İ SAVUNDU
Oturumda söz alan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, “Konseydeki hiçbir ülke İsrail’den daha itidalli davranamazdı” dedi. Haley, ABD’nin daha büyükelçiliğini taşıma kararı almadan Hamas’ın şiddeti teşvik ettiğini savundu. BM’deki Arap ülkeleri ve BMGK’nın Avrupa Birliği temsilcileri toplantı sonrası ortak açıklama yaparak, İsrail’e barışçıl gösterilere saygı gösterme ve orantılı güç kullanma çağrısı yaptı. Öte yandan Almanya ve İngiltere’den Gazze-İsrail sınırında olanların araştırılması için çağrılar geldi. Almanya hükümet sözcüsü Steffen Seibert, “Görüşümüze göre bağımsız bir soruşturma komisyonu sınır bölgesindeki şiddet olaylarını ve kanlı ihlalleri açıklığa kavuşturabilir” açıklamasını yaptı. İngiltere’nin Ortadoğu’dan sorumlu Devlet Bakanı Alistair Burt ise “İngiltere bağımsız bir soruşturmayı destekliyor” dedi.

KAÇAMAK TEPKİ
Gazze Şeridi’nde, aralarında çocukların da bulunduğu çok sayıda Filistinlinin İsrail güvenlik birimleri tarafından öldürülmesini, olayların hemen ardından yaptığı açıklamada doğrudan kınamayan Avrupa Birliği, bu tavrında ısrarcı. AB tarafından yapılan ve tüm taraflara itidal çağrısının öne çıkarıldığı açıklamada, “İsrail, barışçıl gösteri hakkına ve güç kullanımında orantılılık ilkesine saygı göstermelidir” ifadelerine yer verilmişti. Üye ülkeler bazında daha sert açıklamalar yapılmasına karşın AB adına yapılan açıklamada, “kınama” ifadesine yer verilmemesi dikkat çekti. AB yetkilileri, “Neden doğrudan kınamadınız” sorularına kaçamak yanıt vererek “Açıklama gayet net” cevabını vermekle yetiniyor. 

MACRON KINADI SUUDİLERDEN HAFİF ELEŞTİRİ
- Son dönemde İran’a karşı İsrail ile yakınlaşan Suudi Arabistan, ABD’nin İsrail elçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşımasını ağır ifadeler kullanmadan eleştirdi. Bakanlar Konseyi’nin açıklamasında “Kraliyet, ABD yönetiminin büyükelçiliği taşıma kararını reddediyor. Bu adım, Filistin halkının Kudüs’teki tarihi, kalıcı haklarına karşı ciddi bir ön yargıyı temsil ediyor” denildi.

- Beyaz Saray Sözcüsü Raj Shah, “Ölümlerin sorumluluğu Hamas’ın üzerinde. İsrail’in kendini savunma hakkı var” dedi.

- Fransa Cumhurbaşkanı Macron, “Gazze’de ölen çok sayıda Filistinli sivil için yas tuttuğunu” açıkladı ve “İsrail silahlı kuvvetlerinin şiddetini kınadığını” belirtti.