ABD ve Çin arasında Tayvan gerilimi :Diyalog masası daha da gerdi

Geçen cuma başlayan ve dün tamamlanan forum kapsamında, Çin Savunma Bakanı Wei Fenghe, ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile ilk kez yüz yüze görüştü. Ancak bu temas, ABD Başkanı Joe Biden’ın geçen ayki Japonya ziyareti sırasında yaptığı açıklamalarla artan Washington-Pekin gerilimini yumuşatmaktan uzak kaldı. Biden, “Eğer Çin işgal ederse Tayvan’ı askeri olarak savunuruz” demiş, bu sözler Pekin’in tepkisini çekmişti.

İKİ KERE ‘SAVAŞ’ DEDİ

Göreve gelmesinden bu yana Çinli mevkidaşı ile ilk kez aynı masa etrafına oturan Austin, toplantı sonrası Pekin’in artan askeri faaliyetlerini kınadı, Çin’i bölgenin güvenlik ve istikrarı riske atmakla suçladı. Bu açıklamalara sert yanıt veren Çin tarafı, Tayvan bağımsızlık ilan ederse “savaşa girmeye hazır olduklarını” ilan etti. Dün bu sözlerini daha da ileri götüren Çin Savunma Bakanı, Tayvan’ın bağımsızlığı durumunda “sonuna kadar savaşacakları” sözünü verdi, “Tayvan’ın Çin’den ayırma yönelik girişimde bulunulursa savaştan başka seçenek olmadığını” ekledi.

PEKİN’E ÇAĞRI

Forumda Tayvan geriliminin yanı sıra Ukrayna da önemli bir konu başlığıydı. Toplantıya ev sahipliği yapan Singapur’un savunma bakanı Ng Eng Hen, kapalı kapılar ardında Çin ve Rusya arasındaki bağların tartışıldığını ve çok sayıda temsilcinin Pekin’e Moskova’yı dizginlemesi çağrısında bulunduğunu aktardı.



Singapur’daki zirve Avustralya ve Çin savunma bakanlarını da üç yıl sonra ilk kez bir araya getirdi. Bakanlar Richard Marles ve Wei Fenghe’nin görüşmeleri bir saatten uzun sürdü. İki ülke ilişkileri, Canberra hükümeti koronavirüsün kökenine dair bağımsız soruşturma talep edince 2020 yılında kopma noktasına gelmişti. O dönem iki hükümet karşılıklı ticaret kısıtlamaları açıklarken, Pekin ülkedeki Avustralyalı gazetecileri sınır dışı etmişti. Washington’un Avustralya dışında Asya’daki bir diğer yakın müttefiki Japonya’nın savunma bakanı Nobuo Kishi de yine üç yıl aradan sonra Çinli mevkidaşı ile yüz yüze görüştü. Doğu Çin Denizi’ndeki tartışmalı adalar ve Çin gemilerin Japon karasularını ihlallerini ele alan iki bakan, daha sık diyalog kurulmasında anlaştı.

FİJİ: SİLAHLAR DEĞİL İKLİM KORKUTUYOR

Güney Pasifik’teki küçük ada ülkesi Fiji, kendilerini ABD ve Çin arasındaki güç mücadelesinden çok iklim değişikliğinin endişelendirdiği açıklamasını yaparak tartışmaların yönünü değiştirdi. Singapur’daki güvenlik zirvesinde konuşan Fiji Savunma Bakanı Inia Seruiratu, “Tüfekler, savaş uçakları, gemiler... Bunlar bizim öncelikli endişe kaynaklarımız değil. Varlığımıza dair tek büyük tehdit yıkıcı iklim değişikliği. Bu bizim umutlarımızı tüketiyor. Dalgalar kapımıza dayanıyor, rüzgârlar evlerimizi dövüyor... Birçok yönden düşman saldırısı altındayız” dedi. Dünyanın dört bir yanından savunma bakanlarını bir araya getiren Singapur’daki zirvede Fijili bakanın çıkışına kadar neredeyse tek gündem, Washington ve Pekin’in Asya Pasifik’te verdiği nüfuz mücadelesiydi.