ABD, Suudi koalisyonuna verdiği desteği tahsil edecek

ABD'nin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) koalisyonuna Yemen'de verdiği destek Washington'da tartışmalara neden olurken, ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) koalisyona sağladığı yakıt ikmalinin maliyetini tahsil edeceği ortaya çıktı.

Pentagon, Suudi Arabistan ve BAE öncülüğünde Yemen'deki Husilere karşı yürütülen operasyonlara havadan yakıt ikmali ve insansız hava araçları ile istihbarat toplama konusunda destek sağlıyor.

Pentagon'un, Rhode Island Senatörü Demokrat Jack Reed'in soru önergesine verdiği, ilk kez Amerikan Atlantic dergisinin haber yaptığı yazılı yanıta Anadolu Ajansı da ulaştı.

Pentagon'un, Reed'in koalisyona ABD uçaklarınca sağlanan yakıt ikmal bedelini gösteren hesap dökümü talebine verdiği yazılı yanıtta şunlar belirtildi:

"ABD, Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) kayıtlarını inceledi ve hesaplamalarda bazı hatalar buldu. Bununla birlikte Savunma Bakanlığı, yakıt ve yakıt ikmal hizmetlerinin maliyetlerinin Suudi Arabistan ve BAE başta olmak üzere Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon ülkelerine fatura edildiğini ancak bunun yeterli ölçüde yapılmadığına inanıyor. CENTCOM, şu anda maliyetleri doğru şekilde tekrar hesaplıyor. Bakanlık Alım ve Karşılıklı Hizmet Anlaşması gereğince Suudi Arabistan ve BAE'den gerekli maliyetlerin bedellerini alacaktır."

Belgede, ABD'nin Mart 2015-31 Mayıs 2016 arasındaki yakıt ve ikmal tankerinin uçuş saatlerinin bedellerini BAE'den 1 Haziran 2016-30 Eylül 2018 arasındaki bu maliyetlerin bedellerini de Suudi Arabistan'dan tahsil edileceği ifade edildi.

ABD'nin bu süre zarfında Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon uçaklarına ne kadar yakıt verdiği ve yakıt ikmali için tanker uçaklarla kaç sorti yaptığı bilinmezken bunun milyarlarca doları bulabileceği tahmin ediliyor.

Suudi Arabistan geçen ay ABD'den yakıt ikmal hizmeti almayı durdurduğunu açıklamıştı.

KONGREDEN YÖNETİME YEMEN BASKISI

Pentagon'un Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyona verdiği destek özellikle de sivil kayıpların çok olduğu saldırılarda Kongrenin gündemine geliyordu.

Pentagon bütçesine ilişkin Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nda, ABD Dışişleri Bakanlığından, Suudi Arabistan ve BAE'nin Yemen'de sivil kayıpları ve altyapı tahribatının önlenmesine ilişkin gerekli tedbirleri alındığına dair rapor hazırlanması talep edilmişti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bu konuda 20 Eylül'de Kongreye bir rapor sunarak koalisyonun, operasyonlarda sivil kayıpları ve altyapı tahribatının önlenmesi için gerekli tedbirleri aldığını belirtti.

POMPEO'NUN AÇIKLADIĞI ONAYA SENATODAN İTİRAZ GELDİ

Senato Dış İlişkiler Komitesi üyelerinden Demokrat senatörler Jeanne Shaheen, Chris Coons, Chris Murphy ve Jeffrey Merkley ile Cumhuriyetçi senatörler Todd Young, Susan Collins ve Jerry Moran'ın Dışişleri Bakanlığına gönderdikleri mektupta, koalisyonun Yemen'deki hava saldırılarında sivil ölümlerinde dramatik artış olduğu ifade edilmişti.

KAŞIKÇI CİNAYETİ BARDAĞI TAŞIRDI

Washington'da Suudi Arabistan'ın Yemen'deki operasyonlarına yönelik rahatsızlık devam ederken, Washington Post yazarı Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın 2 Ekim'de Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmesi Kongre için bardağı taşıran son damla oldu.

İstihbarat raporlarının Kaşıkçı cinayetinde Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman'ı işaret etmesi, Kongrede büyük tartışmalara neden oldu ve birçok Kongre üyesi ABD'nin Riyad ile ilişkisini gözden geçirmesi çağrısında bulundu.

Ayrıca Amerikalı bazı senatörler, ABD'nin Yemen'de Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyona verdiği desteğin kesilmesi için tasarı sundu.

Tasarı, Trump yönetiminin baskılarına rağmen oylanmak üzere genel kurula gönderildi.

YEMEN OPERASYONLARI KATLİAMA DÖNÜŞTÜ

Suudi Arabistan ve BAE'nin başını çektiği koalisyon, Yemen'in başkenti Sana'nın Mart 2015'te Husilerin eline geçmesinden sonra ülkede Sana hükümetine destek vermek üzere askeri operasyonlara başladı.

Husilerin, İran destekli olması ve zaman zaman Yemen açıklarındaki ticaret gemilerine yönelik füze saldırıları düzenlemesinin yanı sıra ülkede El Kaide bağlantılı AQAP örgütünün bulunması ABD'nin de bu koalisyona destek vermesini sağladı.

Ancak Mart 2015'te başlayan ve ağırlıklı olarak havadan yürütülen operasyonlar bir süre sonra büyük sivil kayıplarına neden olmaya başladı.

Binlerce kadın ve çocuğun öldürüldüğü ve milyonlarca insanı kıtlıkla karşı karşıya bıraktığı tahmin edilen saldırılar zaman zaman uluslararası kamuoyunda tartışılsa da Yemen'deki insani krizi durduracak ciddi bir adım atılmış değil.

Birleşmiş Milletlerin (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliğinin verilerine göre, Yemen'de devam eden çatışmalarda 2015'ten bu yana 16 bin kişi öldü.

2 milyon kişinin mülteci durumuna düştüğü ülkede 22 milyon kişinin de kıtlıkla karşı karşıya olduğu belirtiliyor.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği geçen hafta, ağustos-ekim ayları arasında Yemen'de Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun saldırıları sonucu bin 487 sivilin hayatını kaybettiğini duyurdu.