ABD semalarında casus balon alarmı

ABD’nin seyrek nüfuslu Montana eyaletinde yaşayanlar dün gökyüzüne baktıklarında sıradışı bir manzara ile karşılaştılar. Görgü tanıklarının “ikinci bir Ay gibi” diye tarif ettiği dev, beyaz bir balon havada neredeyse asılı şekilde duruyordu. Kısa süreli belirsizliğin ardından ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, bu cismin “Çin’e ait bir casus balon” olduğunu açıkladı.

F-22’LER HAVALANDI

Konunun basına yansıması üzerine Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın bilgilendirildiğini duyurdu. Beyaz Saray’dan “balonu vurun” emri gelmesi ihtimaline karşılık beşinci nesil F-22 savaş uçakları alarma geçirildi. Yönetim, balonu düşürmeyi değerlendirdi ancak düşen enkazın yerdeki insanlara zarar verebileceği endişesiyle harekete geçilmedi. Yerleşimin az olduğu bir bölgede bulunduğu halde vurulmayan balonun nasıl ve nereye gideceği belirsiz.

KAPASİTESİ ‘SINIRLI’

İsmi gizli kalmak koşuluyla Amerikan gazetelerine konuşan Pentagon yetkililerine göre, yüksek irtifa keşif balonu olarak adlandırılan yapı yaklaşık 3 otobüs büyüklüğünde. Ticari uçakların seyrettiği irtifadan çok yüksekte uçan, bu sayede sivil havacılığı tehdit etmeyen balon ayrıca askeri bir tehdit de taşımıyor. Yetkililere göre balonun istihbarat kapasitesi de oldukça sınırlı. ABD’li uzmanlar, Çin’in yörüngedeki casus uyduları aracılığıyla bu balonun yaptığından çok daha fazla istihbarat toplayabileceği, balonun hayati bilgileri ele geçirmesinin olası olmadığı görüşünde. Balonun uçtuğu bölgede nükleer silahların depolandığı tesisler olduğu biliniyor.

ÇİN: METEOROLOJİ BALONU

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, günlük basın brifinginde, “Bu balonun hava sahamızda bulunması, egemenliğimizin yanı sıra uluslararası hukukun da açık ihlalidir ve kabul edilemez” dedi. Balonun Çin’e ait bir casus araç olduğundan ‘oldukça emin’ olduklarını söyleyen Amerikalı yetkililerin aksine Pekin yönetimi balonun sivil bir araç olduğunu açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığı, balonun “meteorolojik araştırmalar için kullanılan sivil bir araç” olduğu açıklamasını yaptı. Pekin, balonun ABD hava sahasına “rüzgârla sürüklenerek, yanlışlıkla” girdiğini ve bu ihlalden ötürü “üzüntü” duyduklarını bildirdi. Çinli yetkililerin, sorunun çözümü için ABD tarafıyla yakın iletişimi sürdüreceği kaydedildi.

BLİNKEN ÇİN GEZİSİNİ İPTAL ETTİ

Son olay, Pekin ile Washington arasında zaten gergin olan ilişkileri daha da yıprattı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in bu hafta sonu Pekin’e yapması beklenen ilk ziyareti yaşanan gelişme üzerine iptal edildi. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Blinken’ın telefon görüşmesinde Çinli üst düzey yetkili Wang Yi ‘ye yaşananların “sorumsuzca olduğunu, ABD’nin egemenliği ve uluslararası hukukun ihlali olduğunu, ayrıca ziyaretin amacına zarar verdiğini” söylediği belirtildi. İki ülke ilişkileri, ticari rekabetin yanı sıra Pekin’in Tayvan ve Güney Çin Denizi’nde artan askeri faaliyetleri ile Hong Kong ve Sincan’daki insan hakları ihlalleri gibi konular yüzünden gergin.