ABD o kritik üsten çekildi

Afganistan’ın yakın tarihinde son derece kritik bir rol oynayan Bagram Hava Üssü’nü ABD birlikleri geçen perşembe gecesi terk etti. Resmi tören olmadı. Amerikan güçleri, terör örgütü el Kaide ve Taliban unsurlarına karşı birçok askeri operasyon için harekât noktası olarak kullanılan bu üste 2001 yılından bu yana bulunuyordu. AP’ye konuşan iki ABD’li yetkili, üssün Afgan Ulusal Güvenlik ve Savunma Kuvvetleri’ne devredildiğini bildirdi.

3 ABD BAŞKANI GÖRDÜ

Bagram Hava Üssü, Afganistan’da NATO ve ABD öncülüğünde yürütülen askeri operasyonlar için önemli bir harekât noktasıydı. Görev süreleri boyunca ABD başkanları George W. Bush, Barack Obama ve Donald Trump tarafından ziyaret edilen Bagram Hava Üssü, ABD’nin ülkedeki varlığı açısından sembolik bir öneme sahipti. Ayrıca pek çok ünlü isim de, askerlere moral vermek için bu üssü ziyaret etmişti.

20 YILDIR ORADAYDILAR

Başkent Kabil’in 50 kilometre kuzeyinde olan ve adını civardaki bir köyden alan Bagram Hava Üssü 1950’li yılların sonunda ABD tarafından inşa edildi. 1979’daki Sovyet işgalinden sonra ise bu üs önemli bir operasyon merkezi oldu. 11 Eylül 2001’deki terör saldırılarından sonra ise ABD, Hindukuş’un karlı zirvelerinin çevrelediği bu üsse yerleşti. Hatta hava üssüne terör saldırılarına hedef olan New York’taki Dünya Ticaret Merkezi’nin enkaz parçalarının küçük bir bölümü de gömüldü.

Bir cezaevinin de bulunduğu üssün adı, Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilâtı’nın (CIA) işkence yöntemleri uyguladığı “kara tesisler” arasında da geçti. ABD, Bagram’da Burger King’i, sinema gösterimleri, yürüyüş yoluyla adeta 10 bin nüfuslu “Küçük bir Amerika” yarattı. Marketler, fast-food büfeleri, spor salonları ve “tüm kahvelerin anası” gibi lakaplarla anılan bir kafeye de sahip olan Bagram, ABD’nin Afganistan’daki varlığının en önemli sembolüydü.

TALİBAN MEMNUN

ABD’nin üssü terk etmesini Taliban memnuniyetle karşıladı. Reuters’a konuşan örgütün sözcüsü Zabihullah Mujahid, “Bu çekilmeyi olumlu bir adım olarak kabul ediyoruz. Afganlar, tüm yabancı güçlerin çekilmesiyle istikrar ve barışa daha fazla yaklaşabilir” diye konuştu.

Öte yandan ABD’nin Afganistan’dan çekilme süreciyle ilgili yeni bir açıklama daha geldi. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısında çıkış sürecinin ağustos sonuna kadar tamamlanmasının beklendiğini açıkladı. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın son açıklamasında, çekilmenin yüzde 50’den fazlasının tamamlandığı bildirilmişti.

‘KABİL İÇİN ABD İLE GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR’

MİLLİ Savunma Bakanı Hulusi Akar, Afganistan’ın başkenti Kabil’deki Hamid Karzai Havalimanı’nın güvenliği ve işletilmesi için ABD ile yapılan görüşmelerden henüz bir karar çıkmadığını ancak Afganistan’ın dünyadan izole olmaması için havalimanının açık kalması gerektiğini söyledi. Savunma Bakanlığı’nın bildirdiğine göre Akar, Kırgızistan ve Tacikistan’a yaptığı ziyaretleriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Akar şunları belirtti:

“Sayın Cumhurbaşkanımız NATO Zirvesi’nde ifade ettiler, bazı şartlar, konular var. Bu şartların oluşması halinde kalabileceğimizi ifade ettik. Bir taraftan BM, NATO nezdinde bazı siyasi kararlar alınması, Afganistan hükümeti ile bir anlaşmaya varılması diğer taraftan siyasi, mali ve lojistik destek konularında çeşitli ülkelerle temaslarımız sürüyor. Afganistan bizim kardeşimiz. Onların sulhu, sükunu, huzuru ve güvenliği bakımından yapacağımız ne varsa şimdiye kadar yaptık, yapmaya çalışıyoruz. Havalimanı çalışmadığı takdirde büyükelçilikler çekilecek, böylesi bir durumda Afganistan, izole bir devlet haline gelecek, uluslararası ilişkiler bakımından çok ciddi sıkıntılar yaşayacak. Gelişmelere, görüşmelerin sonuçlarına göre çıkacak sonucu da Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında yapılacak toplantıda ele alacağız. Sayın Cumhurbaşkanımızın onayını müteakip planımızı gerçekleştireceğiz.”