ABD inkár ediyor

Avrupa, Kosova'da görev almış 6 İtalyan askerinin lösemiden ölmesinin ardından Balkan Sendromu skandalıyla çalkalanmaya başladı. Ölümlerin Bosna ve Kosova harekátı sırasında kullanılan zayıflatılmış uranyum mermilerinden kaynaklandığı öne sürülüyor. ABD ise bu iddiayı reddetti.

Kosova'da görev alan 6 İtalyan askerinin lösemiden ölmesinin ardından Avrupa ülkelerinde alarm zilleri çalmaya başladı. Bu ölümlerin, Bosna ve Kosova harekatları sırasında kullanılan indirgenmiş uranyum mermilerinden kaynaklandığı öne sürülürken, ABD sözkonusu silahların kansere yol açtığı yolunda kanıt bulunmadığını açıkladı.

İtalya'da 6, Portekiz'de 1 asker lösemiden, Belçika'da 5 asker kanserden öldü. Kosova'da görev alan askerlerde ortaya çıkan kanser vakalarının ardından ‘Balkan Sendromu’ndan söz edilmeye başlandı. Kanada ve Yunanistan'da askerler kanser taramasından geçiriliyor.

Avrupa'dan uranyum silahlarının yasaklanması konusunda çağrılar yükselirken, Avrupa Birliği gelecek salı günkü toplantısında konuyu masaya yatıracak. NATO Konseyi de aynı gün toplanarak, meseleyi ele alacak. NATO Genel Sekreteri George Robertson, Bosna'da uranyum mermisi atılan bölgelerde inceleme başlattı. NATO ayrıca, uranyum mermilerinin yol açabileceği sağlık sorunlarıyla ilgi bilgi isteyen ülkelere yardım etmeye hazır olduğunu açıkladı.

Belçika, Fransa, İtalya ve Portekiz, zayıflatılmış uranyum içeren DU mermileri ve bunlarla bağlantılı muhtemel sağlık riskleriyle ilgili NATO'dan bilgi istedi. ‘Balkan Sendromu’ Avrupa'nın öncelikli gündem maddeleri arasında yerini alırken, ABD, bu mermilerin lösemi ya da diğer sağlık sorunlarına yol açtığı yolunda bir kanıt bulamadıklarını açıkladı.

İNDİRGENMİŞ URANYUM ÖLDÜRMEZ

ABD Savunma Bakanlığı, İtalya'nın DU kullanımı konusunda moratoryum ilan edilmesi konusundaki çağrısını da reddetti. Washington, Kosova harekatından bir yıl sonra tank ve sığınakların imha edilmesi için DU'ların kullanıldığı bölgede radyasyon izine rastlanmadığını bildirdi.

Pentagon Sözcüsü Kenneth Bacon, Balkan harekatlarında görev alan askerlerde olağanüstü bir sağlık sorununun görülmediğini belirtti. Zayıflatılmış uranyumun lösemiye yol açan nedenler listesinin ancak alt sıralarına yerleştirilebileceğini söyleyen Bacon, ‘Eğer zenginleştirilmiş uranyumu 250 saat boyunca durmaksızın elinizde tutarsanız aşırı dozda radyasyona maruz kalırsınız. Ama kimse bunu yapmıyor’ dedi.

Bacon, 1999 yılında düzenlenen Kosova Harekatı sırasında US A-10 Thunderbolt uçaklarının gerçekleştirdiği 100 sortide 31 bin raund zayıflatılmış uranyum mermisi atıldığını kaydedildi. 1994-95 yılları arasında Bosna'ya düzenlenen harekat sırasında da 10 bin 800 round DU atıldığı kaydediliyor.

Balkan Sendromu nedir

Bosna ve Kosova harekátı sırasında atılan indirgenmiş uranyum mermilerinin yaydığı radyasyonun yol açtığı sağlık sorunlarına deniyor.

Nerelerde kullanılıyor?

Zayıflatılmış uranyum, silah ve zırhlarda kullanılan ağır bir metal. Normal uranyuma göre daha az radyoaktif. Bu maddenin katı haldeyken yaydığı alfa ışınları cilde nüfuz edemeyecek kadar zayıf. Ancak mermi ateşlendiğinde ortaya çıkan tozlar kilometrelerce öteye gidebiliyor ve solunum sistemiyle vücuda giriyor ve yerleşiyor.

Sağlık sorunları NELER?

Tankları imha etmeye yarayan uranyum mermileri ilk kez 1991 ylında Körfez Savaşı sırasında kullanıldı. Daha sonra bölge halkında ve savaşta görev almış olan Amerikalı ve İngiliz askerlerde Körfez Sendromu diye anılan bir dizi rahatsızlıklar yaşanmaya başladı.

Körfez Savaşı sendromu

Savaşın yol açtığı ilk sağlık sorunları savaştan çok kısa süre sonra ortaya çıkmaya başladı. Başağrısı, kusma ve ishal gibi sağlık şikayetlerini, göğüs, kol ve bacak ağrıları izlemeye başladı. İlk kanser vakaları ise ilk bir-iki yıl sonra görülmeye başlandı.

Kaç kişiyi etkiledi?

Körfez Savaşı sırasında 400 bin Amerikan askeri zayıflatılmış uranyum kullanılan bölgede görev aldı. Yaklaşık 20 bin Amerikan askeri Körfez Savaşı sendromu diye anılan kanser ve diğer sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Sendrom şimdiye kadar 4 bin Amerikan askerinin ölümüne yol açtı. Sadece askerler değil, bölgedeki sivil halk da radyasyonun neden olduğu tehditle karşı karşıya.