ABD ilk kez rejimi vurdu: Trump’tan 72 saatte misilleme
Güncelleme Tarihi:
Suriye’nin salı günü Han Şeyhun ilçesinde yaşanan 86 kişinin öldüğü kimyasal saldırının ardından ABD ilk kez Esad rejimini hedef aldı. ABD Başkanı Trump saldırıdan 72 saat geçmeden ‘vur emri’ verdi. Doğu Akdeniz’de konuşlu iki Amerikan destroyerinden 59 Tomahawk tipi seyir füzesi Şam yönetiminin Şayrat Hava Üssü’ne fırlatıldı. Rusya ve İran saldırıya sert tepki gösterdi. Batı ve İsrail destekledi.
SURİYE’de İdlib vilayetinin Han Şeyhun ilçesinde Esad rejiminin düzenlediği belirtilen kimyasal saldırı sonucu 27’si çocuk en az 86 kişinin hayatını kaybetmesi sonrası ABD’nin askeri yanıtı dün sabaha karşı Suriye saati ile 03.42’de seyir füzeleriyle geldi. ABD Başkanı Donald Trump, “Bu gece (dün) kimyasal saldırının yapıldığı askeri üssü hedef alan bir saldırı emrini verdim. Suriye’deki füze operasyonu ABD’nin güvenliği için elzemdi... Bu akşam tüm medeni ülkeleri, Suriye’deki katliamı ve her türlü terörizmi durdurmak için ABD’ye katılmaya davet ediyorum” dedi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Jeff Davis, Trump’ın talimatıyla Humus vilayeti sınırlarındaki Şayrat Hava Üssü’nün Doğu Akdeniz’de konuşlu destroyerler USS Porter ve USS Ross’tan fırlatılan 59 Tomahawk füzesiyle vurulduğunu açıkladı.
‘BU ÜSTEN HAVALANDILAR’
Sözcü Jeff Davis, “Bu füzelerle, uçaklar, hangarlar ve lojistik destek depoları, güçlendirilmiş uçak sığınakları, mühimmat depoları, hava savunma sistemleri ve radarları vuruldu” dedi. Sözcü, üssün 2013 öncesinde Esad rejimi tarafından kimyasal silah deposu olarak kullanıldığını ve ABD’nin radar izlerinin Han Şeyhun’daki kimyasal saldırıyı gerçekleştirmek üzere bu hava üssünden havalandığını tespit ettiğini ifade etti.
Gözden Kaçmasın
Hürriyet.com.tr‘BİR SEFERLİK OPERASYON’
Davis, saldırı öncesinde Rusya’yı bilgilendirdiklerini söyledi. Pentagon’un açıklamasında, saldırının bir seferlik olduğuna dair vurgu dikkat çekti. Suriyeli kaynaklar kendilerine de saldırıya dair önceden bilgi geldiğini kaydetti. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, biri üst rütbeli en az 4 askerin öldüğünü duyurdu. Suriye devlet televizyonu ise 4’ü sivil 9 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Suriye Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, ABD’nin düzenlediği saldırı “ahmakça ve sorumsuzca” olarak nitelendi. Şam yönetimi, askeri gerilimin tırmanmasını beklemediklerini de duyurdu.
‘36 FÜZE HEDEFİ ŞAŞTI’
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü 59 füzeden sadece 23 tanesinin hedefe ulaşabildiğini iddia etti. ABD'den yapılan açıklamada ise Şayrat hava üssüne yapılan füze saldırısında 59 ayrı noktayı vurduklarını ve 20 uçak ile bir karadan havaya füze (SAM) sistemi ve bir radar sistemini yok ettiklerini belirtildi.
2012 yılında Başkan Obama, Suriye’de kimyasal silahı ‘kırmızı çizgi’ ilan etmiş, ancak 2013’te çizginin ihlal edilmesine rağmen misillemede bulunmamış, bu nedenle de eleştirilmişti.
Gözden Kaçmasın
RUSYA’DAN TEPKİ BATI’DAN DESTEK
ABD’nin Suriye’nin Şayrat Hava Üssü’nü vurmasına dünyadan farklı tepkiler geldi.
Rusya: Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı Putin’in “ABD’nin saldırısını egemen bir devletin uluslararası haklarının ihlali olarak” gördüğünü kaydetti.
Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, sosyal medyadan ABD’nin saldırısıyla ilgili yaptığı açıklamada tehlikenin büyüklüğüne işaret ederek “Çatışmaya ramak kalmıştı” dedi. Medvedev, saldırıyı yasadışı olarak niteledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’den açıklama talep edeceklerini söyledi. Bombardımanı, ABD’nin 2003’te BM onayı olmadan Irak’ı işgal etmesine benzeten Lavrov, “Umarım bu provokasyon, ABD ile onarılmaz zararlara varmaz” diye ekledi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Moskova ile Washington arasında 2015 yılında imzalanan “Suriye üzerinde uçuş güvenliği ve istenmeyen ihtilafları önleme” anlaşmasını tek taraflı askıya aldığını duyurdu.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Twitter’dan “ABD, sahte kimyasal silah suçlamalarıyla güç kullandı. İlki 2003’te ve şimdi Suriye’de” dedi.
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Twitter’dan “ABD operasyonu, barbarca kimyasal saldırılara karşı gereken kararlılığı gösterdi. AB, Suriye’deki vahşeti bitirmek için ABD ile birlikte çalışacak” ifadelerini kullandı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Kimyasal silah kullanımı kabul edilemez, karşılıksız kalamaz ve failler sorumlu tutulmalı” açıklamasını yaptı.
Almanya Başbakanı Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, ortak açıklama yaparak “Bu gelişmelerin tek sorumlusu Başkan Esad’dır. BM çerçevesinde Başkan Esad’ın suç eylemlerinden dolayı hesap vermesi için çabalarımızı sürdüreceğiz” dedi.
İsrail Başbakanı Netanyahu, “güçlü ve açık bir mesaj” olarak değerlendirdiği saldırıya “tam destek” açıklaması yaptı. Netanyahu, bu mesajın “sadece Şam’da değil Tahran, (Kuzey Kore’nin başkenti) Pyongyang ve başka yerlerde yankılanması gerektiğini” kaydetti.
BAŞKANA ÜÇ SEÇENEK SUNULDU
New York Times gazetesine göre Han Şeyhun saldırısından sonra ABD istihbarat servisleri ve müttefikler kimyasal silahın kaynağını teyit etmek için birlikte çalıştı. Ulusal Güvenlik Konseyi’nde askeri kanat Başkan Trump’a üç seçenek sundu. Trump, iki seçenek üzerinde yoğunlaşılmasını istedi. Trump, Çin Lideri Şi Cinping’i ağırladığı Florida’daki malikesinden saldırı emrini verdi.
Beyaz Saray, Suriye saldırısı sırasında Trump’ın yardımcılarıyla toplantısının fotoğrafını yayınladı.
TRUMP ‘TUZAĞA DÜŞÜRÜLDÜ’ İDDİASI
Trump’ın komplo teorilerini sevdiği biliniyor. İnternet ve bloglarda ise bu kez Trump’ın Suriye’ye müdahaleye zorlanarak bir tuzağa düşürüldüğü öne sürülüyor. İddiaya göre saldırı düzenleyen Suriye devleti değildi, bir derin devlet ajanlarının işiydi. Devlet belgelerini sızdıran WikiLeaks’in sosyal medya hesabından ise Almanya’daki Suriyeli bir aktivistin saldırının İslami radikallerin işi olduğuna dair bir video paylaşıldı.
‘KIZILDERİLİ BALTASI’ DEVREDE
- ABD saldırıyı ilk kez 1991 yılında kullandığı Tomahawk füzeleriyle gerçekleştirdi.
- Daha önce Yugoslavya, Libya ve Irak harekâtlarında kullanıldı.
- Adını kızılderililerin savaş baltalarından alıyor.
- Saatte 880 km hıza ulaşabiliyor.
- Menzili 2500 km, ağırlığı ise 1600 kg.
- Gemilerden ve denizaltılardan ateşlenebiliyor.
- Havada yön değiştirme özelliği var.
- Tomahawk füzelerinin bir adeti 1.59 milyon dolar (yaklaşık 6 milyon lira)
- Füze, kara hedeflerine, genellikle de hava savunma ve haberleşme tesislerine karşı kullanılıyor.
ŞAYRAT, ESAD REJİMİNİN ÖNEMLİ ÜSLERİNDEN
Şam yönetiminin en aktif kullandığı üslerden Şayrat Hava Üssü’nde Mig-25, Mig-23, Mig-29 uçakları bulunuyordu. Üs Han Şeyhun’a kimyasal saldırı düzenlediği ifade edilen SU-22 tipi savaş uçaklarının bulunduğu 685’inci Hava Birliği’ni de barındırıyordu. Şayrat’ta ayrıca Su-25 bombardıman uçağı, sekiz adet K-52 ve 4 adet Mi-27 modeli helikopter yer alıyordu. Üste altı uçağın hasar gördüğü belirtiliyor.
