ABD bu sefer memnuniyet açıkladı
Güncelleme Tarihi:
ABD ve Türkiye arasında son bir haftadır IŞİD konusunda oluşan farklılıklar, New York’ta yumuşadı. Pazar günü Türkiye’nin IŞİD’e yönelik koalisyona yapacağı katkıyı sözlerle değil eylemleriyle göstereceğini söyleyen Amerikan Dışişleri Bakanı Kerry, terörle mücadele toplantısında Türkiye’nin katkı sağlama konusundaki istekliliğinden minnettar olduklarını açıkladı.
ABD ve Türkiye’nin eşbaşkanlığını üstlendiği, 29 ülke ve Avrupa Birliği’nin üye olduğu Küresel Terörle Mücadele Forumu’nun (GCTF) beşinci toplantısında, Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry, Türkiye’nin IŞİD’e yönelik mücadeleye katkı sağlama konusundaki istekliliğinden minnettar olduğunu söyledi. Özellikle son bir haftadır Washington ve Ankara arasında IŞİD’le savaş konusunda yaşanan farklılıklar, Türk rehinelerin serbest kalması ve ABD’nin Suriye’de askeri harekâta girişmesinin ardından böylece ilk kez yumuşama sinyali verdi.
AÇIKLAMA GERGİNLİĞİ
İki taraf arasındaki gerginlik, Kerry’nin önce geçen hafta Amerikan Senatosu’nda verdiği ifadede IŞİD’in ana gelir kaynağı petrol kaçakçılığının Türkiye’nin da aralarında bulunduğu ülkeler üzerinden yapıldığını söylemesi üzerine başlamıştı. Kerry, ardından pazartesi sabahı verdiği bir TV mülakâtında da Türkiye'nin IŞİD’le mücadeleye yapacağı katkılar için “Şimdi bu sözlerle değil, eylemlerle ispat edilecek" demişti. Başbakan Ahmet Davutoğlu da, “Türkiye önüne imtihan kağıdı koyulacak ülke değil” diyerek Kerry’nin sözlerine sert tepki göstermişti.
BİLGİ VE BELGE İSTENDİ
ABD’nin dün sabaha karşı Suriye’deki IŞİD ve Horasan Grubu hedeflerine yönelik başlattığı saldırının ardından New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarına denk gerilien GCTF toplantısında ise Kerry ilk kez gerginliği azaltıcı bir çıkışta bulundu. Ağırlıklı olarak IŞİD tehdidinin ele alındığı toplantı öncesi, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile 20 dakikalık bir pull-aside (zirve sırasında ayaküstü ikili buluşma) görüşme gerçekleştiren Kerry, üst düzey bir Türk yetkilinin verdiği bilgiye göre önce Senato’daki sözlerine açıklık getirdi. Ve Amerikan Yönetimi olarak Türk Devleti’nin IŞİD’e destek verdiği yönünde bir değerlendirme içinde olmadıklarını söyledi. Çavuşoğlu, bunun üzerine yabancı savaşçılar ve IŞİD’in Türkiye bağlantılı petrol kaçakçılığı iddialarıyla ilgili ellerinde bilgi ve belge varsa bunları kendileriyle paylaşmasını istedi. Kerry de, bu konuda önümüzdeki günlerde Türkiye’ye bilgi vereceklerini söyledi.
Türk kaynaklar, görüşmede, Davutoğlu’nun tepkisini çeken Kerry’nin son açıklamasının ise gündeme gelmediğini ve görüşmenin olumlu bir havada geçtiğini aktardılar. Konuşma sırasında Kerry’nin Kıbrıs’taki müzakerelerle ilgili de olumlu görüşlerini ifade ettiğini belirttiler. Kerry, Çavuşoğlu ile buluşmasının ardından forumun açılışında yaptığı konuşmada da yaşanan olumlu havaya değindi ve Türkiye’nin IŞİD’e yönelik çabalarda oynacağı role ilişkin şunları söyledi:
ÖN CEPHEDE OLACAK
“Geçenlerde Ankara’da olduğum zaman Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bana söylediklerini yeniden vurgulayan Bakan Çavuşoğlu ile henüz yaptığım toplantıdan çok memnunum. Türkiye, bu koalisyonun tam bir parçasıdır ve Türkiye bu çabanın ön cephesinde son derece angajedir. Ama açıkcası, Türkiye’nin rehinelerinden dolayı başta bazı zorlukları vardı ve şimdi bu çözüldü. Türkiye, başarıyı garantilemek için bizim geri kalanımızla birlikte ilave çabalar yürütmeye hazır. Biz de Türkiye’nin bu istekliliğine minnettarız.”
Kerry’nin ardından söz alan Çavuşoğlu da Kerry’nin sözlerine teşekkür ederek “IŞİD’i yok etmek zorundayız” dedi ve ardından başta Türkiye’den Suriye’ye geçen yabancı savaşçılar, Ankara’nın IŞİD’e karşı mücadelede attığı somut adımları sıraladı.
ERDOĞAN’IN SÖZLERİ ETKİLEDİ
Türk kaynaklar, Kerry’nin konuşmasında değindiği, Türkiye’nin IŞİD’le mücadelede ön cephede yer alacağına ilişkin sözlerinin ne anlama geldiğini açıklamadılar. Ancak Çavuşoğlu’nun Kerry ile görüşmesinde Türkiye adına herhangi bir taahhütte bulunmadığını belittiler. Kerry’nin konuşmasına yansıyan olumlu mesajların ise toplantının hemen öncesinde Birleşmiş Milletler oturumunda konuşan Cumhurbaşlanı Erdoğan’ın IŞİD’le mücadelede Türkiye’nin güvenliği için tedbirler almaya hazır olduğunu belirten sözlerinin etkili olmuş olabileceğini belittiler. Görüşmede Çavuşoğlu’nun Türkiye’nin Suriye’de oluşturmak istediği tampon bölgeye ilişkin ise herhangi bir konuşma geçmediğini söylediler.
KRİTİK GÖRÜŞME PERŞEMBE
Birleşmiş Milletler toplantıları çerçevesinde Türkiye ve ABD arasında yapılacak tek ikili görüşmenin Perşembe günü Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden arasında gerçekleşmesi bekleniyor. Başkan Obama, Galler’de bir araya geldiği Erdoğan ile New York’ta tekrar buluşmayacak. Obama, BM’nin bu yılki toplantıları sırasında Irak’ın yeni Başbakan Haydar El Abadi, Etiyopya Başbakanı Hailemariam Desalegn ve Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah El Sisi ile görüşecek. Beyaz Saray, henüz Erdoğan-Biden görüşmesini de teyit etmedi. Ancak üst düzey bir ABD'li yetkili, Hürriyet’e görüşmenin muhtemelen Perşembe günü olacağını açıkladı. Türkiye’nin IŞİD’e karşı mücadelede ne tür somut adımlar atacağının ise bu toplantıdan sonra açıklanacağı öğrenildi.