Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Barack Obama ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’de cuma günü yaşanan başarısız darbe girişiminden dört gün sonra gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde 2008’den beri sahip olduğu Yeşil Kart’la Pensilvanya Eyaleti’nde yaşayan Fethullah Gülen’in Türkiye’ye iade sürecini resmen başlattı. Beyaz Saray, ABD ve Türkiye arasında 1981’de imzalanan suçluların iadesi anlaşması kapsamında Türkiye’nin salı sabahı elektronik ortamda Gülen’in iadesine ilişkin bazı dokümanlar yolladığını doğrularken, ABD dışişleri ve adalet bakanlıklarının şimdi bu belgelerin resmi bir iade başvurusu niteliği taşıyıp taşımadığını incelediklerini kaydetti.
ŞİDDETLE ORTADAN KALDIRMA
Beyaz Saray, iki lider arasında yapılan görüşmeye dair yayınladığı bilgi notunda, Obama’nın “Türkiye’nin demokratik yollarla seçilmiş sivil hükümetini şiddet kullanarak ortadan kaldırma girişimini tekrar en güçlü şekilde kınadığını ve Türk demokrasisi için desteğini ifade ettiğini” belirterek şöyle dedi: “Başkan, Türk halkının bu şiddet içeren müdahaleye karşı kararlılığı ve demokrasiye olan bağlılığını övdü. Ayrıca darbenin sorumluluları hakkında yürütülecek soruşturma ve kovuşturmaların, kamuoyunun demokratik kurumlar ve hukukun üstünlüğüne olan güvenini sağlamlaştıracak şekilde yürütülmesi çağrısı yaptı. Başkan Obama, ABD’nin darbe girşimini soruşturacak Türk yetkililere uygun yardımı sağlamaya hazır ve istekli olduğunu da net biçimde ifade etti.”
ABD TERÖRİSTLERİ DESTEKLEMEZ
İki liderin yaptıkları görüşmeden sonra Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, şimdi ABD yasalarına uygun biçimde iadeye ilişkin hukuki sürecin başlayacağını belirtti. Earnest, bilgi notunda belirtilen, Türkiye’de darbe girişimi sonrası yürütülen soruşturmalarda binlerce kişinin gözaltına alınmasına ilişkin uygulamalar için ise olayın büyüklüğü dikkate alındığında Türk hükümetinin buna verdiği tepkinin ‘anlaşılabilir’ olduğunu ancak uygulamaların hukukun üstünlüğü çerçevesinde kalmasının önemli olduğunu belirtti. Earnest, darbe sonrası Gülen’in ikamet ettiği ABD’ye yönelik Türkiye’deki suçlayıcı açıklamalara cevap olarak ise “ABD teröristleri desteklemez. ABD, demokratik olarak seçilmiş yönetimleri devirme komplosu kuran kişileri de desteklemez. ABD hukukun üstünlüğü ilkesine bağlıdır. Biz, iade anlaşmasında belli olan süreçlere uygun şekilde hareket edeceğiz” dedi.
Mark Toner, ‘Süreç bir gecede bitmez’: ABD Dışişleri Sözcüsü Mark Toner ise 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ABD’den iadesi istenen Fetullah Gülen ile ilgili Türkiye’nin resmi başvurusuna ilişkin değerlendirmenin bir anda karara bağlanamayacağını belirterek, “Gülen’in iade süreci bir gecede bitmez” dedi. Günlük basın toplantısında Toner, sürecin iade anlaşmasına bağlı kalınarak devam edeceğini söyleyerek “Bu belgelerin neler olduğunu anlamaya çalışıyoruz” diye konuştu. Gülen, 1997 yılındaki 28 Şubat müdahalesinin ardından sağlık sorunlarını gerekçe göstererek ABD’ye yerleşmişti.