Güncelleme Tarihi:
NATO Zirvesi’ne gelmeden verdiği mesajlarla ortamı geren, sonrasında ise diğer üye ülkelerin yaklaşımlarını yansıtan sonuç bildirisine onay veren ABD Başkanı Donald Trump, toplantının son gününde ortalığı birbirine kattı. Zirvenin en önemli konuları arasında yer alan üye ülkelerin savunma harcamalarının gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 2’sine yükseltilmesini ikinci gün gündeminde olmamasına rağmen masaya getiren Trump, acil oturum düzenlenmesine neden oldu.
BİR ÖYLE BİR BÖYLE
NATO liderlerinin Ukrayna ve Gürcistan liderleriyle görüştüğü bir oturumda savunma harcamaları konusunun Trump tarafından ateşli bir şekilde tekrar açılması üzerine NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, acil oturum kararı aldı. Üye olmayan ülkelerin temsilcileri salondan çıkarıldı, üye ülke liderleri de sadece yakın danışmanlarıyla kaldı. Trump bu toplantıda yüzde 2 oranının yüzde 4’e çıkarılması gerektiğini söyledi. Sonra da basının karşısına çıkan Trump, NATO’da savunma harcamaları taahhütleri konusunda gelinen aşamayı ‘muazzam ilerleme’ olarak niteledi. Trump, “Bugün muazzam düzeyde ilerleme kaydettik. Herkes taahhütlerini ciddi anlamda yükseltme konusunda anlaştı” dedi. Günlerdir NATO’yu eleştiren Trump’ın, oturum sonrasında iki gün öncesine göre daha güçlü bir NATO olduğunu söylemesi dikkat çekti. Trump, “ABD’ye adil davranılmıyordu, ancak artık davranılıyor. NATO’ya inanıyorum” diye konuştu.
Başkan Trump’ın sözlü açıklamaları herhangi bir resmi belgede karşılığını bulmazken ilk tepki Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan geldi. Macron, Trump tarafından dile getirilen yüzde 2 yerine yüzde 4’ün hedef olarak belirlenmesinin çok da iyi bir fikir olmadığını ifade etti. Macron, savunma harcamaları hedefi konusunda zirve sonuç bildirisine atıf yaparak, “Belge, 2024 için hedefin yüzde 2 olduğunu teyit ediyor” dedi.
NATO’DAN ÇIKMAYA GEREK YOK
Trump’ın harcamalar artırılmazsa ABD’nin kendi yoluna gideceğini söylemesi, başta “NATO’dan çekilme” olarak algılandı. NATO kaynaklarının, Trump’ın çekilme tehdidinde bulunmadığına yönelik açıklamalarına Macron’dan da destek geldi. Macron, “Başkan Trump ne kamuya açık şekilde ne de özel görüşmelerde NATO’dan çekilme tehdidinde bulundu” diye konuştu. Trump da basın toplantısında, ABD Senatosu’nun onayı olmadan NATO’dan çıkılmasının mümkün olup olmadığının sorulması üzerine “Sanırım bunu yapabilirim ama buna gerek yok” dedi.
ABD LİDERİ İLK KEZ LONDRA’DA
ABD Başkanı Trump, dün Brüksel’den İngiltere’ye geçti. Trump’ın First Lady Melanie ile birlikte yaptığı bu ziyaret, Londra yönetiminin AB’den çıkış (Brexit) programını açıkladığı güne denk geldi. “İngilizler beni çok sever” diyen Trump, başkentte protestolarla karşılandı. Trump, “Onlar (İngilizler) göç konusunda benimle aynı fikirde. Dünyada göç yüzünden neler yaşandığını görüyorlar. Sanıyorum Brexit de bu yüzden yaşandı” dedi. Başkan olduktan sonra ilk kez İngiltere’ye giden ABD lideri, Blenheim Sarayı’nda, kabinesindeki istifalar nedeniyle siyaseten zor günler geçiren Başbakan Theresa May tarafından verilen ve 150 davetlinin katıldığı bir gala yemeğine katıldı.