AB yolunda 10 yıldır patinaj
Güncelleme Tarihi:
Yarın Türkiye ile AB arasında tam üyelik müzakerelerinin 10’uncu yıldönümü. Türkiye’de alkışlarla başlayan süreç, AB’deki bazı tarafların engellemeleri, buna karşılık Ankara’nın da yükümlülüklerini tam yerine getirememesi nedeniyle neredeyse tıkanmış durumda.
BAŞLANGICI Türkiye’de gün ışığında atılan havai fişeklerle kutlanan Avrupa Birliği ile üyelik müzakerelerinde yarın 10 yıl geride kalıyor. Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirmemesi ve bazı üye ülkelerin siyasi gerekçelerle uyguladıkları blokajın füzyonunun yarattığı ortam müzakerelerde ilerlenmesini engellemeyi sürdürüyor. Gelinen aşamada en dikkat çekici noktayı ise Türkiye ile ilgili AB belgelerinde 10 yıldır süren müzakerelerin doğal sonucu olması gereken temel hak ve özgürlükler alanındaki ilerlemeler yerine basın özgürlüğü ve yargı gibi bazı kritik başlıklardaki belirgin gerilemelerin öne çıkması oluşturuyor.
EVDEKİ HESAP AB’DE TUTMUYOR
Her ne kadar Türkiye’de “Ankara kriterleri” temelinde yapılan hesaplamalar 28 başlığın açılıp bunlardan 14 tanesinin kapatıldığına işaret etse de bu hesap üyelik için karşılanması zorunlu olan Kopenhag kriterlerine göre yapıldığında Ankara, 14 başlık açıp bunlardan sadece bir tanesini kapattığı gerçeğiyle karşı karşıya kalıyor. Kıbrıs konusu teknik olarak müzakerelerde itici güç olma potansiyelini korurken AB yetkilileri, son dönemde Türkiye’de yaşanan olumsuzlukların Brüksel-Ankara arasında zaten çok iyi olmayan zemini iyice kayganlaştırma riskini artırdığına vurgu yapıyor.
YÖN ELEŞTİRİSİ
Müzakere sürecinin belli bir aşamasından sonra Türkiye’nin Avrupa’dan uzaklaşıp uzaklaşmadığına yönelik sorulan sorular son dönemde yeniden gündemde. AB Komisyonu’nun Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn’ın son olarak Alman basınına verdiği bir demeçte yaptığı, “Türkiye şu anda Avrupa yönünde ilerlemiyor” vurgusu ise Brüksel’deki genel görüşü özetleyen bir içeriğe sahip.
Türkiye’nin Avrupa seferinde son durum
-14 başlık açıldı: Türkiye’ye 1999’da adaylık statüsü verildi. Üyelik müzakerelerine ancak 3 Ekim 2005’te başlanabildi. Şu ana kadar 35 müzakere başlığından 14’ü açıldı, bunlardan sadece 1 tanesini kapatılabildi.
-En iyi yıl 2007: 2007, Türkiye’nin 10 yıllık müzakere sürecinde 5 başlık açarak en iyi performans gösterdiği yıl oldu. 2007’nin ilk yarısında Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkan ve bu politikasını hâlâ sürdüren Almanya, AB Dönem Başkanlığı koltuğundaydı.
-40 ay ses çıkmadı: 2010’a kadar her yıl az sayıda da olsa başlık açmayı başaran Türkiye’nin müzakere sürecinde 30 Haziran 2010 ile 5 Kasım 2013 arasında yaprak kıpırdamadı.
-Diğerleri ne yaptı: Üyelik müzakerelerine Türkiye’yle aynı gün başlayan Hırvatistan, müzakereleri 6 yılda tamamladı. 1 Temmuz 2013’te üye oldu. 2009’da üyelik başvurusu yapan İzlanda, 2010’da müzakerelere başladı. 2013’te müzakereleri tek taraflı askıya alana dek 27 başlık açtı, bunlardan 11’ini kapattı. 2015’te müzakerelere devam etmeme kararı aldı. Müzakerelere Türkiye’den 7 yıl sonra başlayan Karadağ, bugüne kadar 20 başlık açarken bunlardan 2’sini kapattı. 2014’te üyelik müzakerelerine başlayan Sırbistan henüz başlık açamadı.