AB ile proaktif ilişki dönemi

BRÜKSEL ile Ankara, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in, 25 Mayıs’taki görüşmede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ilettiği, biri genel yaklaşımı yansıtan diğeri ise kasıma kadar yapılması öngörülen toplantıları yansıtan takvimden oluşan iki sayfalık belge temelinde ilişkileri ısıtma çabasında. Bu çerçevede ilk adım dün Brüksel’de direktörler seviyesinde yapılan Siyasi Diyalog Toplantısı ile atıldı. AB, ‘yeni dönemde’ iki tarafın da sürece ‘proaktif şekilde’ bağlanmasını istiyor. Juncker’in, daha önce genel hatlarıyla basına yansısa da detayları bire bir aktarılmayan belgesindeki sekiz vurgu şöyle:

TEMAS EKSİKLİĞİ:
Referandum öncesinde AB ile Türkiye arasındaki temasların azlığına dikkat çekilip bu durumun iki tarafa da zarar verdiğinin vurgulandığı belgede, “İki tarafın proaktif şekilde sürece yeniden bağlanmaya başlama zamanı geldi” deniliyor.

8 ALANDA SIKI İŞBİRLİĞİ:
Juncker, sekiz alanda işbirliği seviyelerinin artırılması gereğine vurgu yapıyor. Bu alanlar, dış politika, güvenlik, terörle mücadele, göç, insani yardım, enerji, ulaştırma ve ekonomik ilişkiler. Belgedeki, “Bu işbirliği, devam ettirilmesi gereken AB-Türkiye katılım müzakerelerini tamamlayıcı nitelikte olmalı” vurgusu, bazı çevrelerden gelen müzakerelerin kesilmesi çağrılarına karşı Brüksel’in pozisyonunu net şekilde ortaya koyması açısından önem taşıyor.

KIBRIS BEKLENTİSİ:
Sorunun çözümünün bir dizi kilit alanda işbirliğini daha derinleştirici etki yaratacağını düşünen AB, mevcut fırsatın kaçırılmamasını sağlamanın iki tarafın da çıkarına olduğunun altını çizerek, “Bu yaz Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunmalı” mesajı veriyor.

GÜMRÜK BİRLİĞİ HEDEFİ:
Gümrük Birliği’nin modernizasyonunun siyasi bir öncelik olarak ele alınması görüşünün yansıtıldığı belgede, “Siyasi koşullar el verirse, AB ve Türkiye sene sonunda müzakereleri açmayı hedeflemelidir” ifadeleri kullanılıyor.

VİZE TUTUMU AYNI:
Türkiye’nin 72 kriterden 65’ini yerine getirdiğinin ve bunun Komisyon’un vize muafiyeti teklifinde bulunmasını sağladığının hatırlatıldığı metinde, “Türkiye en kısa zamanda geriye kalan kriterleri yerine getirmek için gerekli önlemleri almalı” deniliyor.

ANKARA’YA ZİYARET:
AB’nin üst düzey yetkililerinin, önümüzdeki aylarda, ‘tespit edilen her alanda işbirliğini yapılandırmak için Ankara’ya ziyarette bulunması’ gereği üzerinde duruluyor.

SİYASİ DESTEK:
Juncker, yapılacak ziyaretlerin siyasi taahhütle desteklenmesi üzerinde duruyor ve bu bağlamda AB Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans’a ayrı bir rol biçiyor. Belgede, Timmermans’ın, AB-Türkiye ilişkilerinin durumunu değerlendirme amaçlı Ankara ziyaretinin sonbaharda yapılabileceği belirtiliyor.

ZİRVE İÇİN 2018 VURGUSU:
Ankara’nın beklentileri arasında önemli yer tutan AB-Türkiye Zirvesi için ise şu ifadeler kullanılıyor: “Bu sürecin devamında muhtemelen 2018 baharında bir AB-Türkiye Zirvesi düzenlenmeli. Bu tür zirveler düzenli hale getirilmeli.”


DİYALOG TOPLANTILARI ARTARAK SÜRECEK
Dün siyasi direktörler düzeyinde yapılan Siyasi Diyalog Toplantısı’nın gelecek ay bakanlar düzeyine taşınması planlanıyor. AB kanadı bu toplantı için haziran sonunu öngörmüştü ancak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun programının uymaması nedeniyle toplantı sonraya kaldı. Kasıma kadar enerji, ekonomi ve ulaştırma alanlarında, bakanlar düzeyinde üç diyalog toplantısı öngörülüyor. Ekimde de Ortaklık Konseyi ve bakanlar düzeyinde bir Siyasi Diyalog Toplantısı daha ihtimal dahilinde. Farklı alanlarda alt düzeyli diyalog toplantıları da sürecek. Diyalog toplantılarının yanı sıra ‘komiser ziyaretleri’ de hız kazanacak. Ziyaret perdesini geçen hafta İnsani Yardımdan Sorumlu Komisyon Üyesi Christos Stylianidis açmıştı. Bu ziyareti temmuzda AB Komisyonu’nun Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Violeta Bulc’un ziyareti izleyecek. Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Johannes Hahn’ın da aynı ay içinde Türkiye’de olması gündemde. AB Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans’ın, ‘belirleyici sonuç’ potansiyeline sahip olacak ziyareti ise sonbahardan önce beklenmiyor.