Güncelleme Tarihi:
ABD'nin Utah eyaletinde yaşayan S.P., 2008 yılında "evlilik öncesi muayene" için bir jinekologdan randevu aldığında yeni nişanlanmış 19 yaşında bir üniversite öğrencisiydi.
Daily Beast'e yaptığı açıklamada, "Kadınların evlenmeden önce doktora gittiklerini ve doğum kontrol ürünleri aldıklarını duymuştum. Ama ne beklemem gerektiğini bilmiyordum" diyen S.P.'nin randevu aldığı kişi Dr. David H. Broadbent'ti.
S.P.'nin Broadbent'i seçmesinin iki sebebi vardı: Birincisi muayenehanesinin Provo'da oturduğu siteye yürüme mesafesinde olması, ikincisi de ailesinin bağlı olduğu sigorta kuruluşuyla anlaşmalı olması.
S.P., Broadbent'in kapısını çaldığında çok fazla beklentisi yoktu ama birazdan başına gelecekleri aklının ucundan bile geçiremezdi. Söylediğine göre, doktor, S.P.'ye acı verici ve tıbbi açıdan gereksiz meme kontrolleri, vajinal ve rektal muayeneler uyguladı. Üstelik S.P.'nin rızasını almak söyle dursun, yapacağı işlemleri genç kadına anlatmadı bile...
En korkuncu da S.P.'nin bu can yakan muameleye maruz kalan tek hasta olmamasıydı.
Bugün Utah çevresinde yaşayan 80'den fazla kadın, Broadbent'i kendilerine S.P.'nin dile getirdiğine benzer acı verici ve gereksiz muayeneler uygulamakla suçluyor. Kadınlar bu işlemler için rıza vermediklerini, hatta bazı durumlarda rahatsızlıklarını "Bunu yapmanızı istemiyorum" diye açık bir dille ifade etmiş olmalarına rağmen Broadbent'in bildiğini okuduğunu belirtiyor. Kadınlar Broadbent'in bu işlemlerden cinsel haz duyduğunu da öne sürüyor.
Konuyla ilgili olarak yakın zamanda iki dava açıldı. Dava dilekçelerinde Broadbent'in bu cinsel saldırılarının 40 yıla yayılan bir süreçte devam ettiği, doktorun saldırısına uğrayan kişiler arasında 14 yaşında kız çocuklarının bile bulunduğu ifade ediliyor.
Açılan davaların hedefinde Broadbent'in yanı sıra doktorun işvereni olan Utah Valley Hastanesi ve MountainStar Sağlık Hizmetleri de bulunuyor. Söz konusu suçlamalar medyada ilk kez yer aldığında, her iki sağlık kuruluşu da Broadbent'le olan bağlarını koparmış, Broadbent emekli olmaya zorlanmıştı.
İddianamelere bakarsak, Broadbent cinsel darp, cinsel saldırı ve hastalarına bilinçli duygusal şiddet uygulamakla, sağlık kuruluşları ise Broadbent'i yeterince denetlememek ve ihmal yoluyla duygusal şiddet uygulamakla suçlanıyor.
Müştekiler, Broadbent'le ilgili birçok resmi ve gayri resmi şikâyet söz konusu olduğunu ama ne MorningStar'ın ne de Utah Valley'nin şemsiye kuruluşu Intermountain Sağlık Hizmetleri'nin (IHC) gerekeni yaptığını belirtiyor. Hatta kurumların en üst düzey yöneticilerine kadar ulaşan şikayetlere karşın, IHC'nin hastaları Broadbent'in muayenehanesinde sevk etmeye devam ettiği de iddianamede yer alıyor.
Şu ana kadar ilkinde 50 ikincisinde 33 olmak üzere toplam 83 kadın Broadbent'e ve çalıştığı sağlık kuruluşlarına dava açtı. Kadınları temsil eden avukatlardan J. Adam Sorenson, kendilerine sürekli Broadbent'in eski hastalarından mesajlar geldiğini, dava sayısının önümüzdeki günlerde artabileceğini belirtti.
MountainStar Sağlık Hizmetleri'nden yapılan açıklamada, davacılara destek verildi ancak Broadbent'in herhangi bir MountainStar hastanesinin kadrolu çalışanı olmadığı vurgulandı. "Bu doktor şu an tesisimizde hasta bakmamaktadır. Geçmişte tesislerimizde dönem dönem az sayıda hasta bakmıştır ancak bildiğimiz kadarıyla söz konusu iddialara konu olan uygunsuzlukların hiçbiri bizim hastanemizde yaşanmamıştır" ifadelerine yer verilen açıklamada MorningStar'ın adının dava dilekçesinde haksız yere bulunduğu belirtildi ve "Kendimizi bu doğrultuda savunacağız" dendi. IHC ise Daily Beast'in yorum taleplerine yanıt vermedi. Kurum adına geçmişte yapılan bir açıklamada Broadbent'in bağımsız çalıştığı ve IHC personeli olmadığı belirtilerek, "Hastanemiz bu davayı duyunca Dr. Broadbent'in doğuma girme gibi tüm yetkilerini derhal askıya almıştır. Bu iddiaları çok cidiye alıyoruz ve hastalarımızın güvenliğini sağlamaya kararlıyız" ifadeleri kullanıldı.
"KOCAN ÇOK ŞANSLI"
Utah Eyalet Mahkemesi'nde açılan davaya sunulan belgelerde S.P.'nin yaşadığı korkunç deneyime dair tüyler ürperten ayrıntılar da yer aldı. Buna göre Broadbent odaya girer girmez S.P.'nin üzerindeki önlüğü kaldırıp altına ellerini soktu ve kadının memelerini kavradı. S.P. kendini bunun normal bir şey olduğuna ikna etmeye çalışırken, Broadbent bu kez hiçbir uyarı ya da açıklama yapmadan parmaklarını kadının vajinasına soktu. Dilekçede, "Bu da yetmezmiş gibi, Broadbent bir rektal muayene yapmış, hazırlıksız yakalanan S.P. çok büyük bir acı hissetmiştir" satırları yer aldı.
Ancak S.P.'nin midesini en çok bulandıran şey doktorun muayeneden sonra söylediği, "Kocan çok şanslı bir adam" cümlesi oldu.
Mahkeme belgelerine göre, Broadbent başka hastalarına da benzer uygunsuz sözler sarf etti. Bir kadına "Nişanlın senin gibi bir kızla seks yaptığı için çok şanslı" diyen doktorun hastalarının cinsel organlarına ve bacaklarına "iltifat ettiği" de kayda geçti. Dördüncü bir kadına, "O kadar çekicisin ki düğün gecenizde regl olsan bile nişanlın kendini tutmakta zorlanacak" diyen Broadbent, beşinci bir kadına da rektal müdahale sırasında "İddiaya girerim ki erkek arkadaşın bu mayo izlerini çok beğeniyordur" ifadelerini kullandı. İddialara göre Broadbent kadınlardan bazılarının memelerinin büyüklüğü hakkında da bir doktora yakışmayacak yorumlarda bulunuyordu.
SUYU GELEN KADINA MEME MUAYENESİ
Bazı hastalar doğum için hastaneye götürüldükleri sırada bile doktorun kendilerine gereksiz muayeneler yaptığını söyledi. Kadınlardan bir tanesi, suyu gelmiş ve doğumu neredeyse başlamışken gittiği hastanede, Broadbent'in "odaya girer girmez meme kontrolüne başladığını" vurguladı.
Hastaların bazıları, aksini talep etmelerine karşın odada hemşire olmadan muayene edildiklerini, doktorun ellerinin genital bölgelerinde gereğinden uzun süre kaldığını, doktorun bekaret durumlarını sorguladığını ve "Kocana istediğin kadar yalan söyle ama ben anlarım" gibi sözler sarf ettiğini belirtti.
Hastalardan en az 3'ünün bu saldırılara uğradıklarında henüz 14 yaşında oldukları, bazı "muayene"ler esnasında odada kadınların eşleri, nişanlıları ya da partnerlerinin bulunduğu da iddianamede yer aldı.
C.C. isimli kadının anlattıkları da tüyler ürpertici. 2015 yılında henüz 19 yaşındayken hamilelik nedeniyle Broadbent'e gittiğini söyleyen C.C., meme muayenesini sorguladığında doktorun kendisine "Sen orada yat ve bırak ben işimi yapayım" dediğini belirtti. Muayene sırasında nişanlısı ve ablasının da orada olduğunu ifade eden C.C. doktorun bir yandan uygunsuz müdahalede bulunurken nişanlısına cinsel hayatlarıyla ilgili mahrem sorular sorduğunu anlattı. Genç kadın doktorun hamile olmasına da tepki gösterdiğini ve bir el hareketiyle canını dayanılmaz derecede yaktığını söyledi. Anlattığına göre, ardından, "Bu size yardımcı olacaktır" diyen Broadbent C.C.'ye kanaması olacağını belirtti. Birkaç gün sonra Utah Valley Hastanesi'nde acile kaldırılan C.C. bebeğini kaybetti. Hastanedeki hemşire C.C.'ye bir daha Broadbent'e gitmemesini "çünkü daha önce de böyle şeyler yaptığına şahit olduğunu" söyledi.
BİR PODCAST SAYESİNDE ORTAYA ÇIKTI
Broadbent hakkındaki iddialar arasında fazlasıyla rahatsız edici birçok detay daha bulunuyor. Bu dev skandalın ortaya çıkışı ise Aralık 2021'de yayınlanan bir podcast sayesinde oldu. Bu yayında başından geçenleri anlatan S.P., benzer istismarlar yaşadıklarını belirten onlarca kadından mesajlar aldı. Şubat ayında dört kadının açtığı dava aradan geçen 4 ayda çığ gibi büyüdü. Diğer yandan Salt Lake Tribune gazetesinin edindiği belgelere göre, Provo Emniyet Müdürlüğü Broadbent'le alakalı 12 soruşturma yürütüyor. S.P. dahil birçok kadın, Utah eyaletinin mesleki denetim kurumuna da başvurularda bulundu.
Bugün 74 yaşında olan Broadbent, herhangi bir usulsüzlük yaptığı reddediyor. Avukatı Karra Porter, Daily Beast'e yaptığı açıklamada, doktorun 40 yıllık kariyeri boyunca binlerce hasta baktığını ve bu suçlamaların kendisini gafil avladığını belirtti. Porter, bazı kadınların podcast'i dinledikten sonra, muayenelerini farklı bir gözle görmeye başlamış olabileceğini belirterek, "Kendilerine bu söylenene dek saldırıya uğradıklarını fark etmediklerini ya da bunu bilmediklerini söyleyen kişilere ilişkin kaygılarım var" diye konuştu.
Porter kadınları savunan avukatlık şirketinin, "Eğer siz ya da sevdikleriniz Dr. David H. Broadbent'in cinsel istismarına uğradıysa(nız) tazminat almaya hak kazanmış olabilirsiniz" şeklinde bir Facebook reklamı yaptığını da hatırlatan Porter, "Bu bir Me Too hareketi mi yoksa avukatların müvekkil bulma çabası mı? Bir kişinin kariyeri, hikâyenin kendi tarafını anlatmasına fırsat bile verilmeden mahvedildi" diye konuştu.
Ancak geçmişte Broadbent hakkında yazılmış Google değerlendirmeleri, hastaların söylediklerini destekleyen önemli ipuçları taşıyor. Örneğin bir kadın üç yıl önceki yorumunda şu ifadeleri kullanıyordu:
"20 yaşındaydım, ilk çocuğuma hamileydim ve sudan çıkmış balık gibiydim. Kafamdaki soruları sormak için bir jinekoloğa gitmek istedim. İlk yaptığı şey beni masaya yatırmak oldu. Ben sorularımı sorarken o derhal elini gömleğimin içine soktu. Şoke oldum! Biraz uyarı iyi olabilirdi. Şimdi 7 yıl sonra hakkında yazılmış olan yorumları okuyorum. Görünüşe göre kötü muamele edilen ve uygunsuz temasa maruz kalan sadece ben değilim."
Broadbent'in muayenehanesi bu binada bulunuyordu
ÇOĞU TECRÜBESİZ VE GENÇ KADINLAR
Aslına bakılırsa, bu yorumcunun ifadeleri, Broadbent'in saldırısına uğradığını iddia eden kadınların çoğu geçerli. Birçok kadın Broadbent'le olan deneyimlerinin hayatları boyunca girdikleri ilk jinekolog muayenesi olduğunu ve yaşadıklarının normal olmadığını ilerleyen dönemde başka doktorlar tarafından muayene edildiklerinde anladıklarını belirtiyor.
S.P.'nin bahsettiği evlilik öncesi doktor ziyaretleri genç kadının da iki yıl öncesine kadar mensubu olduğu ve Utah nüfusunda önemli bir yeri olan koyu Hıristiyan Mormon toplumunda çok yaygın. Evlenme aşamasında olan genç kadınlar, hayatlarının ilerleyen dönemlerinde düzenli olarak görüşecekleri jinekologlarıyla ilk bağlarını bu görüşmelerle kurup, evlilik ve cinsel ilişki öncesi sağlık kontrolünden geçiyor.
Doktorun muayenehanesinin konumunun da bu saldırıların devamlılığına olanak sağladığı öne sürülüyor. Zira muayenehane Utah'ın iki büyük üniversitesi olan Brigham Young ve Utah Valley'nin kampüs ve yurtlarından birkaç yüz metre uzaklıkta bulunuyordu. İddianamede de bu detaya dikkat çekilerek şu satırlara ver veriliyor:
"Yıllar boyunca Broadbent, daha önceki jinekolog tecrübeleri sınırlı olan (dolayısıyla neyin 'normal' ya da tıbben gerekli olduğunu bilmeyen) binlerce genç kadından metrelerce uzakta Üniversite Bulvarı'nda bulunan ofisinde bu planı hayata geçirmiş ve kendi mesleği ile bu kadınların masumiyetini kullanarak onları avlamıştır."
S.P. de Daily Beast'e yaptığı açıklamada buna vurgu yaparak, yıllar sonra başka doktorlara gittiğinde Broadbent'in yaptıklarının cinsel saldırı olduğunu anladı. Daha önce kendisini suçlayan ve "Otorite olan o, tabii ki benim için en iyisini o bilir" diyen S.P., "Zamanla yaptığının anormal olduğunu anladım. Podcast yayınlandıktan sonra alttaki yorumları okuyunca ise bana ne olduğunu tam olarak idrak edebildim. Yorumcular doktorun yaptıklarını saldırı ve tecavüz olarak nitelendiriyordu" diye konuştu.
"KEŞKE İÇGÜDÜLERİME GÜVENSEYDİM"
Daily Beast'e konuşan bir başka hasta ise Broadbent'e 2007 yılında henüz 25 yaşındayken hamile kalmakta zorlandığı için gittiğini belirterek, "Muayeneden sonra kendimi ihlal edilmiş hissetmiştim. Keşke içgüdülerime güvenseydim. Bir şeyin yanlış olduğunu biliyordum ve şu an o iç güdünün peşinden gitmiş olmayı diliyorum. O olaydan sonra sadece kadın jinekologlarla görüştüm ve bütün bebeklerimi kadın ebeler doğurttu. Bir kadının bakımı altında kendimi çok daha rahat hissettim" ifadelerini kullandı.
Daily Beast'e konuşan Chicago Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Doğum ve Jinekoloji Bölümü'nden Dr. Jana J. Richards, ilk kez jinekologla görüşen genç kadınlarda ve ergenlerde vajina ve meme muayenesinin gereksizliğine dikkat çekerken Pap smear testlerinin ise 21 yaşından itibaren rutinleşmesi gerektiğini söyledi. Richards, önce bir doktor asistanının ya da hemşirenin doktorun odaya girişinden önce hastaya prosedürü anlatması gerektiğini de belirterek, "Hastaya dokunmadan önce onunla konuşmalısınız. Hastaya en ufak bir temastan önce neyin uygun olup neyin olmadığı üzerinden anlaşılmalı. Doktor muayenesinde hele ki jinekolog muayenesinde temas beklenmedik bir şey değildir ama önce izin almak zorundasınız" dedi. Rektal-vajinal muayenelerin ise ancak doktorun endometriyoz ya da kanser şüphesi olduğu durumlarda yılda bir kez uygulanabileceğini ifade eden Richards, "Her yıl her muayenede yapılacak bir şey değildir. Özellikle rektal muayene tipik bir durum değildir" diye konuştu. Kadınlara iç güdülerine güvenmelerini, çünkü iyi temasla kötü teması ayırt edebileceklerini de söyleyen Richards, "Maalesef size uygunsuz şekilde dokunan kişi bir doktor da olabilir" uyarısında bulundu.
İLK DURUŞMA 16 HAZİRAN'DA
Yargı sürecinin nasıl devam edeceği henüz belli değil. 16 Haziran'da yapılacak ilk duruşma sonucunda davanın devam edip etmeyeceğine karar verilecek. Broadbent'in avukatları, müvekkillerinin mahkemede yargılanamayacağını çünkü işini yapmakta olduğunu, şikayetlere konu olan olayların "tıbbi malpraktis" sayılacağını ve meslek kurumları nezdinde çözülmesi gerektiğini belirtiyor. Kadınların avukatları ise Utah'ta uygulanan malpraktis yasasının cinsel istismarın kalkanı olamayacağını belirterek, "Bunlar hasta bakımı değil cinsel saldırıydı. Dolayısıyla beyaz önlüğün korumasına değil hapishane üniformasına layık" ifadelerini kullanıyor.
Diğer yandan birçok kadının, geçmişte, yaşadığı olumsuz deneyimleri mesleki denetim kurumlarına şikayet ettiğini ancak herhangi bir sonuç alamadığını da hatırlatalım.
Üstelik son yıllarda ABD'de kadın hastalarına yönelik muameleleri nedeniyle haklarında dava açılan başka jinekologlar da var.
Onlardan biri geçmişte Columbia Üniversitesi bünyesinde görev yapmış olan Robert Hadden. Mahkeme süreciyle karşı karşıya Hadden hakkında da Broadbent'e benzer şekilde görevinin verdiği konumu kullanıp kadınları taciz ettiği iddiaları dile getirildi. Hatta şikayetçi kadınlardan bir tanesi de önceki seçimlerde ABD Başkanlığı'na adaylığını koyan siyasetçi Andrew Yang'in eşi Evelyn Yang'di.
Bir başka davada da California Üniversitesi, kurum bünyesinde çalışan jinekolog James Heaps tarafından taciz edildiklerini iddia eden 200 kadına toplam 243,6 milyon dolarlık tazminat ödemek zorunda kaldı.
The Daily Beast'in "Patients Reveal Horror Stories About Utah OBGYN Who Allegedly Abused More Than 80 Women" başlıklı haberinden derlenmiştir.