Güncelleme Tarihi:
İkinci el araç piyasasındaki fahiş fiyatların önüne geçmek için 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe giren sıfır aracın satışında ‘6 ay ve 6 bin km’ şartıyla ilgili düzenlemenin kapsamı genişliyor. Ticaret Bakanlığı yalnızca firmalar, galeriler ve kiralama şirketleri için geçerli olan yasağın şahısları da kapsaması için harekete geçti. Masada, şahıslar için senede üç adetle sınırlı olan araç devir sayısının azaltılması ve ilan sitelerine herkesin istediği gibi araç fiyatı girememesini sağlayacak düzenlemeler de var. Konuyla ilgili sinyaller ise önceki gün Ankara’da gerçekleşen otomotiv zirvesinde verildi. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat göreve başladıktan sonra ilk kez otomotiv sektörünün çatı örgütleriyle bir araya geldi.
BAKANLIK YATIRIM TALEBİNİN FARKINDA
Görüşmelerde öne çıkan konulardan biri otomobilin yatırım aracı olarak görülmesi ve alınır alınmaz ikinci el ilan sitelerinde liste fiyatının üzerinde rakamlarla satışa konulması oldu. İkinci el araç sektörü temsilcileri toplantıda, ‘6 ay ve 6 bin km’ şartının sadece işletmeler için geçerli olmasının kayıtdışılığı artırdığını ve otomobili yatırım aracı olarak gören bireyler üzerinden fiyatların artmaya devam ettiğini bildirdi.
Bakanlık yetkilileri ise yatırım amaçlı talebin farkında olduklarını, piyasa bozucu hareketleri engelemek için şahısları da kapsayacak düzenlemeler üzerinde çalıştıklarını kaydetti. Toplantının pozitif bir havada geçtiğini belirten İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, Hürriyet’e yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
SİTELERE DÜZENLEME
“İkinci el araç satıcıları olarak bireysel ticaretin sektörü olumsuz etkilediğini, fiyatlardaki spekülatif artışın şirketlerden ziyade otomobili yatırım aracı olarak gören şahıslar nedeniyle yaşandığını aktardık. Sayın Bakan, rakamların arzdaki sorundan çok talep fazlası olduğunu gösterdiğini ve yatırım amaçlı alımların farkında olduklarını iletti. Yakında spekülatif fiyatların önüne geçmek için bireyleri de kapsaması beklenen yeni bir düzenleme gelecek. Bu noktada, ‘6 ay ve 6 bin kilometre’ şartının şahıslar için de geçerli olması ve ilan sitelerine herkesin istediği gibi fiyat yazamamasına yönelik adımları bekliyoruz. Diğer yandan, yetki belgesi temininde yaşanan sorunlar, kayıt dışı ticaretin engellenmesi ve yönetmelik üzerindeki uyuşmazlıkların giderilmesi gibi konuları da paylaştık.”
ANALİZ: DÜZENLEME 2. ELDE FİYAT DÜŞÜRÜR MÜ
İkinci el araç fiyatlarını frenlemek için 1 Temmuz 2022’de işletmelere getirilen ‘6 ay ve 6 bin km’ düzenlemesi birinci yılını doldurmak üzere ancak, düzenlemenin başladığı tarihten bu yana ikinci elde fiyatlar yüzde 120-150 bandında arttı. Sadece Ocak-Haziran 2023 döneminde ikinci el araçlardaki ortalama artış oranı yüzde 70’e yaklaştı. 6+6 düzenlemesi en başta sınırlı bir etki yaratsa da günün sonunda fiyatlar yükselmeye devam etti. Yakında duyurulacak ve bireysel alıcıları da kapsaması beklenen yeni düzenlemeler ise ikinci el fiyatlarının en azından piyasa normallerine çekilme sürecini başlatabilir. Ancak, tüm bu yaşananlar Türkiye’deki kur, faiz ve enflasyon ortamından kaynaklamıştı. Yani otomobil yatırım aracı olmaya devam ettikçe eş, dost ve akraba üzerinden satışlar devam edebilir. Otomobil artık bir yatırım aracı olmaktan çıkarsa işte o zaman arz-talep dengelenir ve ikinci elde şişirilmiş fiyatlar aşağı doğru inebilir. Bu konuda ise gözler TCMB’nin atacağı faiz adımlarına çevrilmiş durumda.