51 yıllık AB öyküsünde mutlu son ne zaman
Güncelleme Tarihi:
Hülya GÜLER
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 09, 2010 00:00
60 yaşındaki Avrupa Birliği (AB), 1985 yılından bu yana barış, özgürlük, refah ve birlikte yaşama yolunda sağlanan başarılar adına her yıl 9 Mayıs’ı ‘Avrupa Günü’ olarak kutluyor. Bugün, müzakereci aday ülke konumundaki ve 51 yıldır mutlu sona hazırlanan Türkiye’de de tüm AB ülkelerinde olduğu gibi törenlerle kutlanıyor.
İLK olarak Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından 9 Mayıs 1950’de yayımlanmış bir bildirgeyle (Schuman Bildirgesi) AB’ye giden yolda ilk somut adım atılmış, tüm askeri gücün temelini oluşturan kömür ve çelik sanayinin yönetiminden yükümlü olacak uluslararası bir Avrupa kurumunun oluşturulması teklif edilmişti. Avrupa bütünleşmesi Avrupa Birliği’ne üye olan ülkelerin siyasi ve ekonomik açıdan büyük bir güç olmasına önemli katkılarda bulundu. Bu nedenle, 1985 yılında Milano Zirvesi’nde bir araya gelen AB liderleri, 9 Mayıs’ın her yıl ‘Avrupa Günü’ olarak kutlanmasına karar verdi.
Müzakereler ne zaman bitecek
1959’da Avrupa Ekonomik Topluluğu’na (AET) başvuruyla başlayan Türkiye, 51 yıllık Avrupa Birliği öyküsünde mutlu sona ne kadar yakın bilinmese de bu mutlu sonda hem Türkiye’nin kendi içinden hem de dışarıdan AB ülkelerinin kamuoylarından kaynaklanan dinamiklerin bundan sonraki süreçte giderek daha da etkinlik kazanacağı belirtiliyor. AB uzmanları uyum sürecinin Türk insanı açısından anlamını, Türkiye’de adalet, eğitim, sağlık, çevre, yatırım ortamı, dış ticaret, rekabet ve bunun gibi geniş bir yelpazede daha iyi yaşam koşullarına ulaşmak olarak tanımlarken, müzakerelerin kesintisiz bir şekilde yürütülmesi gerektiği fikrini ortaya koyuyorlar. Ancak müzakerelerin ne zaman tamamlanacağı tam üyeliğin ne zaman geleceği konusu büyük önem taşıyor.
En makul tarih 2014
Şimdilik AB’nin bütçe ve kurumsal düzenlemeleri çerçevesinde en makul tarih olarak 2014 gözükse de bunun gerçekleşmesi için Türkiye’nin tüm müzakere başlıklarını 2012 tarihine kadar tamamlamış olması gerekiyor. Ancak Türkiye’de 2011’de milletvekili seçimleri ve 2012’de de cumhurbaşkanlığı seçimlerini gerçekleştireceği düşünüldüğünde Türkiye’nin kendi iç dinamikleri nedeni ile bir zamanlama sorunu yaşayabileceğine dikkat çekiliyor.
5 yıllık müzakere dönemi
Bir diğer önemli konu da Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkan ya da farklı üyelik formülleri üzerinde duran AB ülkesi liderlerinin söylemlerine takılıp müzakerelerde geri durmak yerine müzakereleri hızla tamalayarak AB’ye hazır hale gelmesi önemli. Çünkü müzakere süreci bir yandan Türkiye’yi AB’ye hazırlarken bir yandan da Türkiye ilerleme gösterdikçe AB’yi de Türkiye’ye hazırlıyor. Bunu sağlamak da yine Türkiye’ye düşüyor. Türkiye’nin 5 yıldır içinde bulunduğu müzakere sürecinde karnesi şimdilik kimseyi tatmin etmese de kimi AB uzmanları müzakerelerin kesintisiz bir şekilde sürdürülüyor olmasını da önemsiyor. AB müktesebatına uyum, 35 başlık altında yürütülen müzakere sürecinde bugüne kadar neler yapıldığı kısa şöyle özetlenebilir:
2005: 3 Ekim 2005 tarihinde başlayan müzakere sürecinin ilk aşaması olarak adlandırılabilecek tarama süreci, 20 Ekim 2005 tarihinde Bilim ve Araştırma faslıyla başladı. 11-13 Ekim 2006 tarihinde Yargı ve Temel Haklar faslında yapılan ayrıntılı tarama toplantısıyla sona erdi.
2006: Tarama sürecinin devamı olarak Avusturya dönem başkanlığı sırasında 12 Haziran 2006 tarihinde Bilim ve Araştırma faslı müzakereye açıldı ve aynı gün geçici olarak kapatıldı. Aralık 2006 tarihinde AB tarafından 8 başlık (Malların Serbest Dolaşımı, Yerleşme Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, Tarım ve Kırsal Kalkınma, Gümrük Birliği, Dış İlişkiler, Balıkçılık, Mali Hizmetler, Ulaştırma) Türkiye’nin Gümrük Birliğinden kaynaklanan yükümlülüklerinin Güney Kıbrıs’a karşı yerine getirilmemesi nedeniyle askıya alındı.
2007: Yılın ilk yarısında Almanya dönem başkanlığı sırasında İşletmeler ve Sanayi Politikası ve İstatistik ve Mali Kontrol başlıkları müzakerelere açıldı. 2007’nin ikinci yarısında Portekiz dönem başkanlığı sırasında Trans-Avrupa Ağları, Tüketici ve Sağlığın Korunması başlıkları müzakereye açıldı. Bu yıl içinde Ekonomik ve Parasal Politika, Tarım ve Kırsal Kalkınma, Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu, Kurumlar ve Mali ve Bütçesel Hükümler başlıkları doğrudan üyelik ile ilgili oldukları için Fransa’nın itirazı üzerine bloke edildi.
2008: 2008’in ilk yarısında Slovenya dönem başkanlığı sırasında Şirketler Hukuku ve Fikri Mülkiyet Hukuku başlıkları müzakereye açıldı. Yılın ikinci yarısında Fransa dönem başkanlığı sırasında Bilgi Toplumu ve Medya ve Sermayenin Serbest Dolaşımı başlıkları müzakereye açıldı.
2009: Çek Cumhuriyeti dönem başkanlığınında Vergilendirme başlığı müzakereye açıldı. Yılın ikinci yarısında İsveç Dönem Başkanlığı sırasında Çevre başlığı müzakereye açıldı.
Kumaşında Avrupa var
9 Mayıs Avrupa Günü, İsveç’te Türkiye’nin de yer aldığı halkoyunları gösterileriyle kutlandı. 3 yıldır AB üyesi olan Bulgaristan da bayraklarla şenliklere hazırlanıyor.
4 yılda 10 milyar Euro kredi aldık
AVRUPA Yatırım Bankası (AYB) Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyeliği için gerçekleştirmesi gereken siyasi, ekonomik ve idari mevzuata ilişkin kriterlerin hayata geçirilmesi amacıyla Türkiye’de yürütülen projelere 2005-2009 yılları arasında 10.3 milyar Euro kredi kullandırdı. AB’nin Türkiye dahil tüm aday ülkelere yönelik farklı mali yardım enstrümanları bulunuyor. Bunlardan biri olan AYB kredileri düşük faizli ve projeye göre farklılık gösteren sürelerde geri ödemesiz gibi koşullarla özellikle özel sektör için oldukça cazip kredi imkanları sunuyor. AYB hem özel sektöre hem de belediye ya da merkezi kamu kuruluşlarının projelerini kredilendirebiliyor.
AYB’nin verdiği büyük krediler
Marmaray projesine 1.5 milyar Euro.
İstanbul’un depreme hazırlanması projesine 300 milyon Euro.
Banka 1969’da Boğaziçi Köprüsü’nün yapılışında da kredi vermişti.
1996-2006 yılları arasında Türkiye’nin telefon altyapısının modernize edilmesi için yürütülen 45 projeye destek verdi.
Özel sektörde istihdamın artırılması için yürütülen 14 projeye kredi verdi.
İzmit ve Antalya belediyelerine atık su arıtma tesislerinin kurulması sırasında finansal destek verdi.
AB şenlikleri Gençlik Parkı’nda
9 Mayıs Türkiye’de de kutlanıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan bu yılki kutlamalarda mesajını hazırlattığı AB Günü posteri ile verecek. AB Genel Sekreterliği, İspanya’nın Ankara Büyükelçiliği ile işbirliği içerisinde Ankara Gençlik Parkı’nda bir dizi etkinlik düzenlenecek.
Oybirliğiyle 11 yıldır aday ülke
Türkiye, 10-11 Aralık 1999 tarihlerinde Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yapılan AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde oybirliği ile Avrupa Birliği’ne aday ülke olarak kabul edildi. Dönemin başbakanı Bülent Ecevit fotoğrafta ön sıralarda yerini almıştı.
Müzakereler ne zaman bitecek
1959’da Avrupa Ekonomik Topluluğu’na (AET) başvuruyla başlayan Türkiye, 51 yıllık Avrupa Birliği öyküsünde mutlu sona ne kadar yakın bilinmese de bu mutlu sonda hem Türkiye’nin kendi içinden hem de dışarıdan AB ülkelerinin kamuoylarından kaynaklanan dinamiklerin bundan sonraki süreçte giderek daha da etkinlik kazanacağı belirtiliyor. AB uzmanları uyum sürecinin Türk insanı açısından anlamını, Türkiye’de adalet, eğitim, sağlık, çevre, yatırım ortamı, dış ticaret, rekabet ve bunun gibi geniş bir yelpazede daha iyi yaşam koşullarına ulaşmak olarak tanımlarken, müzakerelerin kesintisiz bir şekilde yürütülmesi gerektiği fikrini ortaya koyuyorlar. Ancak müzakerelerin ne zaman tamamlanacağı tam üyeliğin ne zaman geleceği konusu büyük önem taşıyor.
En makul tarih 2014
Şimdilik AB’nin bütçe ve kurumsal düzenlemeleri çerçevesinde en makul tarih olarak 2014 gözükse de bunun gerçekleşmesi için Türkiye’nin tüm müzakere başlıklarını 2012 tarihine kadar tamamlamış olması gerekiyor. Ancak Türkiye’de 2011’de milletvekili seçimleri ve 2012’de de cumhurbaşkanlığı seçimlerini gerçekleştireceği düşünüldüğünde Türkiye’nin kendi iç dinamikleri nedeni ile bir zamanlama sorunu yaşayabileceğine dikkat çekiliyor.
5 yıllık müzakere dönemi
Bir diğer önemli konu da Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkan ya da farklı üyelik formülleri üzerinde duran AB ülkesi liderlerinin söylemlerine takılıp müzakerelerde geri durmak yerine müzakereleri hızla tamalayarak AB’ye hazır hale gelmesi önemli. Çünkü müzakere süreci bir yandan Türkiye’yi AB’ye hazırlarken bir yandan da Türkiye ilerleme gösterdikçe AB’yi de Türkiye’ye hazırlıyor. Bunu sağlamak da yine Türkiye’ye düşüyor. Türkiye’nin 5 yıldır içinde bulunduğu müzakere sürecinde karnesi şimdilik kimseyi tatmin etmese de kimi AB uzmanları müzakerelerin kesintisiz bir şekilde sürdürülüyor olmasını da önemsiyor. AB müktesebatına uyum, 35 başlık altında yürütülen müzakere sürecinde bugüne kadar neler yapıldığı kısa şöyle özetlenebilir:
2005: 3 Ekim 2005 tarihinde başlayan müzakere sürecinin ilk aşaması olarak adlandırılabilecek tarama süreci, 20 Ekim 2005 tarihinde Bilim ve Araştırma faslıyla başladı. 11-13 Ekim 2006 tarihinde Yargı ve Temel Haklar faslında yapılan ayrıntılı tarama toplantısıyla sona erdi.
2006: Tarama sürecinin devamı olarak Avusturya dönem başkanlığı sırasında 12 Haziran 2006 tarihinde Bilim ve Araştırma faslı müzakereye açıldı ve aynı gün geçici olarak kapatıldı. Aralık 2006 tarihinde AB tarafından 8 başlık (Malların Serbest Dolaşımı, Yerleşme Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, Tarım ve Kırsal Kalkınma, Gümrük Birliği, Dış İlişkiler, Balıkçılık, Mali Hizmetler, Ulaştırma) Türkiye’nin Gümrük Birliğinden kaynaklanan yükümlülüklerinin Güney Kıbrıs’a karşı yerine getirilmemesi nedeniyle askıya alındı.
2007: Yılın ilk yarısında Almanya dönem başkanlığı sırasında İşletmeler ve Sanayi Politikası ve İstatistik ve Mali Kontrol başlıkları müzakerelere açıldı. 2007’nin ikinci yarısında Portekiz dönem başkanlığı sırasında Trans-Avrupa Ağları, Tüketici ve Sağlığın Korunması başlıkları müzakereye açıldı. Bu yıl içinde Ekonomik ve Parasal Politika, Tarım ve Kırsal Kalkınma, Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu, Kurumlar ve Mali ve Bütçesel Hükümler başlıkları doğrudan üyelik ile ilgili oldukları için Fransa’nın itirazı üzerine bloke edildi.
2008: 2008’in ilk yarısında Slovenya dönem başkanlığı sırasında Şirketler Hukuku ve Fikri Mülkiyet Hukuku başlıkları müzakereye açıldı. Yılın ikinci yarısında Fransa dönem başkanlığı sırasında Bilgi Toplumu ve Medya ve Sermayenin Serbest Dolaşımı başlıkları müzakereye açıldı.
2009: Çek Cumhuriyeti dönem başkanlığınında Vergilendirme başlığı müzakereye açıldı. Yılın ikinci yarısında İsveç Dönem Başkanlığı sırasında Çevre başlığı müzakereye açıldı.
Kumaşında Avrupa var
9 Mayıs Avrupa Günü, İsveç’te Türkiye’nin de yer aldığı halkoyunları gösterileriyle kutlandı. 3 yıldır AB üyesi olan Bulgaristan da bayraklarla şenliklere hazırlanıyor.
4 yılda 10 milyar Euro kredi aldık
AVRUPA Yatırım Bankası (AYB) Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyeliği için gerçekleştirmesi gereken siyasi, ekonomik ve idari mevzuata ilişkin kriterlerin hayata geçirilmesi amacıyla Türkiye’de yürütülen projelere 2005-2009 yılları arasında 10.3 milyar Euro kredi kullandırdı. AB’nin Türkiye dahil tüm aday ülkelere yönelik farklı mali yardım enstrümanları bulunuyor. Bunlardan biri olan AYB kredileri düşük faizli ve projeye göre farklılık gösteren sürelerde geri ödemesiz gibi koşullarla özellikle özel sektör için oldukça cazip kredi imkanları sunuyor. AYB hem özel sektöre hem de belediye ya da merkezi kamu kuruluşlarının projelerini kredilendirebiliyor.
AYB’nin verdiği büyük krediler
Marmaray projesine 1.5 milyar Euro.
İstanbul’un depreme hazırlanması projesine 300 milyon Euro.
Banka 1969’da Boğaziçi Köprüsü’nün yapılışında da kredi vermişti.
1996-2006 yılları arasında Türkiye’nin telefon altyapısının modernize edilmesi için yürütülen 45 projeye destek verdi.
Özel sektörde istihdamın artırılması için yürütülen 14 projeye kredi verdi.
İzmit ve Antalya belediyelerine atık su arıtma tesislerinin kurulması sırasında finansal destek verdi.
AB şenlikleri Gençlik Parkı’nda
9 Mayıs Türkiye’de de kutlanıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan bu yılki kutlamalarda mesajını hazırlattığı AB Günü posteri ile verecek. AB Genel Sekreterliği, İspanya’nın Ankara Büyükelçiliği ile işbirliği içerisinde Ankara Gençlik Parkı’nda bir dizi etkinlik düzenlenecek.
Oybirliğiyle 11 yıldır aday ülke
Türkiye, 10-11 Aralık 1999 tarihlerinde Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yapılan AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde oybirliği ile Avrupa Birliği’ne aday ülke olarak kabul edildi. Dönemin başbakanı Bülent Ecevit fotoğrafta ön sıralarda yerini almıştı.