5 bin asker tartışması

LATİN Amerika’nın petrol devi Venezuela’da kendisini devlet başkanı ilan eden muhalefet lideri Juan Guaido’yu tanıyan ABD yönetimi, Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu ekonomik kıskaca almak amacıyla sert yaptırımlar getirdi.

ABD’nin yaptırımlarını basın toplantısıyla açıklayan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın elinde tuttuğu not defteri dikkat çekti. Defterde Taliban’la müzakerelere atfen “Afganistan-Görüşmeler sevindirici” ve Venezuela’daki duruma ilişkin “Kolombiya’ya 5 bin asker” yazıları yer aldı. Bolton’ın notu tartışmaları da beraberinde getirdi. AP’ye açıklama gönderen Beyaz Saray yönetimi, “5 bin asker” ifadesi konusunda ayrıntıya girmeden “Başkan’ın da daha önce söylediği gibi bütün seçenekler masada” ifadesini kullandı.

‘DİKTATÖRLÜKTE YAŞIYORUZ’

CNN International kanalına konuşan muhalif Juan Guaido ise Beyaz Saray’ın açıklamasına benzer şekilde askeri seçenekler dâhil bütün ihtimallerin masada olduğunu belirtti. Maduro’ya yönelik af teklifini yeniden gündeme getiren ABD destekli Guaido, barışçıl bir geçiş döneminin mümkün olduğunu öne sürdü. İngiliz BBC’ye verdiği mülakatta ise, “Görevim özgür seçim çağrısı yapmak; zira, gücün suistimali var ve bir diktatörlükte yaşıyoruz” dedi. Guaido sözlerini şöyle sürdürdü: “Venezuela’da ya Maduro rejiminin tahakkümünü, boyunduruğunu ve işkencesini kabul edeceğiz ya da halkımız için özgürlüğü, demokrasiyi ve refahı seçeceğiz” dedi.

Venezuela ile 2 bin 200 kilometrelik sınırı bulunan Kolombiya’nın Dışişleri Bakanı Carlos Holmes Trujillo ise Bolton’ın defterindeki “Venezuela’ya karşı askeri sevkıyat fikri” olarak yorumlanan ifadenin gerekçesi ve kapsamını bilmediklerini söyledi. Venezuela’nın BM Temsilcisi Jorge Valero, ABD’nin Venezuela’yı işgale hazırlandığını iddia etti.

ABD’DEN SİLAH İSTEDİLER

ABD yönetimi, önceki gün devlet petrol şirketi PDVSA’ya (Petroleos de Venezuela) yaptırım kararı almıştı. Kararı ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin ile duyuran Bolton, birçok düzeyde komutanın da artık Guaido’dan yana olması, ‘barışçıl bir geçiş süreci için’ Guaido’ya destek vermesi gerektiğini savunmuştu. Bu açıklamanın ardından CNN’e konuşan bazı eski ordu mensupları da ABD yönetiminden ülke içindeki destekçilerini silahlandırmak üzere askeri yardım istedi. Yurtdışında yaşayan Carlos Guillen Martinez ve Josue Hidalgo Azuaje, yüzlerce eski ordu mensubuyla temasta olduklarını iddia etti.
Yaptırımlara cevap veren Maduro ise, “ABD, Citgo’yu Venezuela’dan çalarak, illegal yollarla ilerlemek istiyor. ABD’ye mesajımız hep bir olmuştur: Diyalog, saygı, Venezuela’ya müdahale etmeme; ancak Washington’dan gelen yanıt her zaman aynıydı: Aşağılama, küçümseme ve saldırganlık. ABD’nin yaptırımları soygundur. Gerekli yasal girişimlerimiz olacak” dedi. Petrol ihracatının yüzde 41’ini ABD’ye yapan Venezuela, ABD’ye en çok ham petrol tedarik eden dört ülkeden biri. ABD Dışişleri de Venezuela’nın ABD’deki varlıklarının kontrolünün Guaido’ya verdiğini duyurdu. Bakanlık ayrıca vatandaşlarına “Bu ülkeye gitmeyin” çağrısı yaptı.

BAŞSAVCIDAN ‘GUAİDO’ HAMLESİ

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, yaptırımlara ilişkin “Elbette ABD ve yakın müttefiklerinin Venezuela ile ilgili akla gelebilecek tüm uluslararası hukuk normlarını açıkça ihlal ederek yaptıklarından rahatsız oluyoruz” dedi. Çin Dışişleri de “tek taraflı yaptırımlara karşı çıktıklarını, dış müdahale veya yaptırımların sorunun çözümüne yardımcı olmayacağını” savundu. Rusya Maliye Bakanı Yardımcısı Sergey Storçak, Venezuela’nın Rusya’ya borçlarını ödemekte zorluk çekebileceğini belirterek, “Her şey orduya, askerlere, görevlerine ve yeminlerine ne kadar doğru olduklarına bağlı” dedi. Venezuela’nın, Rusya’ya 3.2 milyar dolar borcu var.

Öte yandan, Venezuela Başsavcısı Tarek W. Saab, Guaido’ya yönelik yurtdışı yasağı, mal varlıklarının ve banka hesaplarının dondurulması için Yüksek Adalet Mahkemesi’ne başvurduğunu açıkladı.