5 başlıkta Brezilya niye karıştı
Güncelleme Tarihi:
Brezilya siyaseti 1964’teki askeri darbeden bu yana en zorlu sınavını veriyor. Seçim sonuçlarını tanımayan eski Başkan Bolsonaro’nun taraftarlarının parlamento, başkanlık sarayı ve yüksek mahkemeyi basması sonrasında dünya, 214 milyon nüfusuyla en büyük dördüncü demokrasi olan ülkenin akıbetini merak ediyor.
1- BAŞKENTTE NE YAŞANDI
Pazar öğleden sonra Üç Erk Meydanı önünde toplanan popülist aşırı sağcı Jair Bolsonaro yanlıları, polis barikatını aşarak devlet kurumlarını işgal etti. Kongre, başkanlık sarayı ve yüksek mahkeme binalarına giren saldırganlar; binalarının cam ve kapılarını kırdı, ofisleri yağmaladı. Olaylar sırasında ne çiçeği burnunda Devlet Başkanı Lula da Silva ne de milletvekilleri ofislerindeydi. İlk başta etkisiz kalan polis, ilerleyen saatlerde göz yaşartıcı gaz ve ses bombaları ile kalabalığa müdahale etti. Pazartesi sabahı Üç Erk Meydanı’nda kontrol sağlanmıştı.
2- HANGİ ÖNLEMLER ALINIYOR
Brezilya Adalet Bakanı Flavio Dino baskına karışan yaklaşık 3 bin kişiden 1500’ünün tutuklandığını açıkladı. Öte yandan savcılık, işgale karışanların tespiti ve yargı önüne çıkarılması için soruşturma başlattı. Hükümet suçluların tespiti için güvenlik kamerası kayıtlarının izlendiğini, parmak izi toplandığını kaydetti.
3- BAŞKAN LULA NEREDEYDİ
Yeni iktidara gelen 77 yaşındaki solcu Devlet Başkanı Lula, saldırganları “faşist fanatikler” diye niteledi. Baskın sırasında, şiddetli sellerin vurduğu güneydeki Araraquara kentini ziyarette olan Lula, hemen başkente döndü. Hasarı yerinde inceleyen Lula, “Bu vandalları bulacak ve yargı önüne çıkaracağız” dedi. Bazı polislerin baskın sırasında “beceriksizce ve kötü niyetle” hareket ettiğini belirterek, cezalandırılacaklarını söyledi.
4- İSYAN BEKLENİYOR MUYDU
Ekim seçiminden önce Bolsonaro, 1996’dan beri kullanılan elektronik oylama sisteminde hile yapılacağı, seçimin kendisinden çalınacağını dile getirmeye başladı. Lula yalnızca 1.8 puan farkla kazanabildi. Kanıt olmamasına rağmen Bolsonaro yanlıları, seçimin hileli olduğu iddiasıyla ordudan müdahale istedi. Kışlalar önünde nöbet tutan aşırı sağcılar, orduyu harekete geçmeye ikna etmeye çalışıyor.
5- ABD’DEKİ BASKINA NE KADAR BENZİYOR
Askeri kamuflaj veya milli takım formaları giyen saldırganların kongre binasına girişi, akıllara 6 Ocak 2021’de ABD’de yaşananları getirdi. İki olay; katılanların aşırı sağcılar olması, seçimin çalındığı iddiası ve liderlerinin onları durdurmaktaki isteksizliği bakımından benziyor. “Tropik Trump” lakaplı Bolsonaro da tıpkı dönemin ABD Başkanı Donald Trump gibi işgali kınamak için uzun süre bekledi. Adalet bakanı Dino, “ABD’de olanlardan iki yönden farklıyız: Bizde kimse ölmedi ve daha fazla insanı tutukladık” yorumunda bulundu.
Brezilya’da Bolsonaro destekçileri Ulusal Kongre’yi bastı... DÜNYADAN TEPKİ YAĞDI
TÜRKİYE: Lula yönetimine karşı şiddet eylemlerinin kınandığı belirtilen Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “Ülkede halkın iradesini yansıtan seçimlerin sonuçlarına ve demokratik süreçlere saygılı olunması önem taşımaktadır” denildi.
ABD: Başkan Joe Biden, işgalin “Demokrasi ve barışçıl güç devrine yönelik bir saldırı” olduğunu söyledi. Senatör Bob Menendez de “Trump’ın mirası zehirlemeye devam ediyor” diyerek 6 Ocak’ı hatırlattı.
ALMANYA: Başbakan Olaf Scholz Twitter mesajında yaşananları “Demokrasiye yönelik kabul edilemez bir saldırı” olarak niteledi.
İTALYA: Aşırı sağcı Başbakan Giorgia Meloni de işgali kınadı, şiddete kesinlikle karşı olduğunu kaydetti.
