10 soruda yurtdışında oy kullanma rehberi

Alman hükümeti ile yapılan anlaşma gereği Almanya’da yedi yerde ve randevu sistemi ile 08.00-17.00 saatleri arasında oy kullanılacak. Almanya’da Berlin, Hannover, Düsseldorf, Essen, Frankfurt, Karlsruhe ve Münih’e sandıklar kurulacak. YSK ve Dışişleri’nce çifte mühürle mühürlenecek oy torbaları “diplomatik kurye” olarak taşınacak.

4 MİLYON EURO KİRA PARASI
Berlin Olimpiyat Stadı ve diğerleri fuar alanı olan oy kullanma bölgeleri için YSK, 4 milyon euro kira bedeli ödedi. Yurtdışındaki Türk seçmenler randevu alarak 08.00-17.00 saatleri arasında 1-4 gün arasında bulundukları ülkelerde oy kullanacak. Oy torbaları yurtdışında sayılıp sandık kurulunca YSK’nın mührü ile mühürlenecek. Daha sonra Dışişleri mührü ile mühürlenip, çifte mühürle diplomatik kurye olarak gönderilecek. Bu torbalar daha sonra THY uçakları ile Ankara’ya taşınacak.

OY TORBALARINA ÇİFTE MÜHÜR ÜÇ ANAHTARLI GÜVENLİ ODA
Konsolos başkanlığındaki saklama ve ulaştırma kurulları oy torbalarını Türkiye’ye taşıma gününe kadar konsolosluklarda, üç anahtarlı kasa gibi güvenli odada saklayacaklar. CHP’nin teklifi ile YSK bu odaların üç kilitli olmasını karar altına aldı. Bu anahtarlardan biri başkonsolosta, ikisi ise siyasi parti temsilcilerinde olacak. Başkonsolos ve siyasi parti temsilcileri biraraya gelmeden oda açılıp torbalar alınamayacak.

CHP’DEN OY TORBASINA MİLLETVEKİLİ GÖZETMEN
Çifte mühürlü diplomatik kuryeyle gelecek torbalar THY uçakları ile beş siyasi partinin temsilcilerinin gözetiminde Ankara’ya getirilecek. CHP iki asıl iki yedek olmak üzere dört temsilcisinin milletvekili olarak belirledi ve YSK’ya bildirdi. Tasnifi diğer yurtiçi oylarla ATO Ankara-Congresium’da çalışacak Yurtdışı İlçe Seçim Kurulu’nda yapılacak. CHP’nin YSK temsilcisi Mehmet Hadimi Yakupoğlu, yurtdışındaki vatandaşlara oy verme rehberi niteliğinde çok önemli açıklamalar yaptı. Yakupoğlu Hürriyet’in sorularını şöyle yanıtladı:

Yurtdışında kaç sandık kuruldu? Nerelerde oy kullanılacak
Cumhurbaşkanı seçimi için yurtiçinde 140 bin yurtdışında 54 ülke ve 103 temsilcilikte 1147 sandık kurulacak. Türkiye’de bir sandıkta 400, yurtdışında 700 seçmen oy kullanacak. Yurtdışı seçmen sayısı 2 milyon 754 bin kişi. Ancak, seçmen ve sandık sayısı askı tarihine kadar aratabilir. Bunlar şu andaki rakamlar. Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının en geç 9 Temmuz günü Türkiye saatiyle 17.00’ye kadar bağlı bulundukları başkonsolos¬luklara başvurarak adres beyanında bulunmaları gerekiyor.

Almanya’daki kaç seçmen kaç bölgede oy kullanacak
Yurtdışındaki 2 milyon 754 bin seçmenin, 1 milyon 350 bini Almanya’da yaşıyor. YSK olarak ilke kararımız müsait olması halinde konsolosluklar oy kullanılması. Almanya’da kamu düzeni çok önemli. Türkiye’ye nota verip kuyruk istemediklerini ve güvenlik açısından da 08.00-17.00 arasında oy verilmesini uygun gördüklerini bildirdiler. Alman İçişleri Bakanlığı da yedi bölgede oy kullanılmasına izin verdi.

Almanya’da nerelerde oy kullanılacak ve ne kadar kira ödendi?
Yurtdışında konsoloslukların uygun olmadığı yerlerde oy verme yerleri için kiralama yapıldı. Kiralama yöntemi ise şöyle oldu:
İlgili başkonsolosluklar teklif aldı. Bu teklifi Dışişleri kanalıyla YSK’ya ilettiler. YSK bu teklifi değerlendirdi ve Kurul kararıyla kabul etti. Parayı da YSK ödedi. Büyükelçimiz Hüseyin Avni Karslıoğlu’nun verdiği bilgiye göre Berlin Olimpiyat Stadı dahil diğerleri fuar alanı olan Almanya’daki yedi yer için iki turda yapılacak seçim için kira bedeli olarak 4 milyon euro ödendi.

Randevuyla oy nasıl kullanılacak?
Seçmenler 21-25 Temmuz’da YSK’nın internet sayfasından randevu alıp oy kullanabilecek. Gününde oy kullanmayan gümrüklerde oy kullanacak. Randevu almayanlara sistem otomatik gün verecek. Hiç randevu almayan yurtdışı seçmenler YSK’nın sitesinden kontrol edip oy verme gününü kaçırmasın.

Gümrük kapılarında nasıl oy kullanılacak?
Yurtdışı seçmenler dilerse randevu aldığı kayıtlı olduğu başkonsoloslukta dilerlerse 25 gümrük kapısında oy kullanabilir. Daha önce giriş-çıkışta oy kullanılabiliyordu. Kanun değiştiği için şimdi tatile gelen bir yurtdışı seçmen Çeşme’de tatil yaparken, İzmir Havaalanı’nda pasaportunu gösterip oy kullanacak ve tatiline devam edecek.

Güvenlik nasıl sağlanacak?
Oy kullanacağımız alanlar yetkimizde yani Türkiye toprağı gibi düşünün. Güvenliği biz sağlayacağız. Dışarda ise örneğin en çok yurtdışı seçmenin yaşadığı Almanya’da Alman polisi güvenliği sağlayacak. Güvenlik ve düzen kaygısıyla YSK oy kullanma süresini en fazla dört günlü sınırlandırdı. Örneğin Almanya’da, dört gün olarak perşembe, cuma, cumartesi ve pazar oy kullanılacak.

YSK, Alman makamları ile bu konuda görüştü mü?
YSK üyeleri ve siyasi parti temsilcileri olarak 2013 Şubat ve Mart aylarında Fransa, Hollanda, Belçika, Almanya, Avusturya’da tüm başkonsolosluklarımız ve bu ülkelerin İçişleri Bakanlıkları ile resmi görüşmeler yaptık. Düzenlemeler de zaten bu görüşmeler üzerine yapıldı. Geçen hafta sonu 14-15 Haziran’da beş YSK üyesi AK Parti, CHP ve MHP temsilcisi olarak sekiz kişilik resmi bir heyetle Avrupa’daki yurtdışı seçmenlerimizin yüzde 85’inin oy kullanacağı temsilciliklerin misyon şefleriyle altı büyükelçi, 30 başkonsoloslukla bir seri toplantı daha yaptık. Bu toplantılara Dışişleri Bakanlığı yetkileri de katıldı. Yurtdışı seçim hazırlıkları tamamlandı.

Oylar nasıl sayılacak?
Konsolosluklarda başkanı başkonsolos olan Saklama ve Ulaştırma Kurulları çalışacak. Bu kurulda üç tane siyasi partinin AK Parti, CHP ve MHP üyeleri görev yapacak. Oy torbaları önce sandık kurulunca YSK’nın mührü ile mühürlenecek. Ardından Dışişleri’nin mührü ile diplomatik kurye olarak mühürlenecek. Oy torbaları iki mühürle mühürlendikten sonra Kurul’a verilecek. Özel güvenli odada saklanacaklar. Bu odanın üç tane kilidinin biri başkonsolosta, diğer ikisi CHP ve MHP temsilcisinde olacak üçü biraraya gelmeden oda açılamayacak.

Oyları THY nasıl taşıyacak?
Yurtdışındaki seçmenlerin yüzde 85’inin yaşadığı Avrupa ülkeleri Almanya, Fransa, Avusturya, Belçika, Hollanda, İngiltere’den çifte mühürlü diplomatik kurye olarak oy torbaları YSK’nın THY’den kiraladığı özel uçaklarla doğrudan Ankara’ya taşınacak. Çifte mühürlü oy torbaları AKE denilen özel uçaklara sığan konteynırlarla getirilecek.

Uçakta siyasi parti temsilcileri olacak mı?
Oy torbalarının o ülkeden alınıp uçağa nakli ve taşınması sırasında beş siyasi partinin temsilcisi de bulunacak. Biz CHP olarak iki asıl iki yedek gözlemcimizi dört milletvekilimiz olarak belirledik. Belki diğer partiler de aynı yola başvurabilecekler. Yurtdışı seçmenlerin oy kullanacağı kalan yüzde 15’lik bölümü kapsayan ülkelerdeki oy torbaları da çifte mühürlü ve diplomatik kurye olarak siyasi parti temsilcileri eşliğinde aynı şekilde THY ile önce İstanbul’a taşınacak. İstanbul’dan PTT Kargo ile Ankara’ya karayolu ile özel eskort eşliğinde ve yine de yurtiçindeki siyasi parti gözlemcilerinin gözetiminde nakledilecekler. Bu torbalar da Yurtdışı İlçe Seçim Kurulu’na teslim edilecek.

Oylar nasıl tasnif edilecek?
Ankara’ya özel uçakla ve PTT kargo ile gelen yurtdışı seçmenlere ilişkin oy torbaların hepsinin mühürleri ise önce Dışişleri’nce sökülecek. Ardından YSK mührü sökülecek. ATO Ankara-Congresium’da çalışacak Yurtdışı İlçe Seçim Kurulu, oyların tasnifinin başladığı an ve saatte torbaları açıp oy sayımına başlayacak. Oy pusulaları Türkiye’de açılıp tasnif Ankara’da yapılacak.

Nasıl cumhurbaşkanı adayı gösterilecek?
20 milletvekilinin imzasıyla ya da bir önceki seçimde oy oranlarının toplamı yüzde 10’u aşan partiler cumhurbaşkanı adayı gösterebilecekler.