10 dakika kala vazgeçtim

İRAN’ın önceki sabah Körfez bölgesinde seyreden Amerikan insansız keşif uçağını düşürmesinin yankıları sürerken, ABD Başkanı Donald Trump’tan gerilimle ilgili yeni açıklamalar geldi. Twitter üzerinden paylaşım yapan Trump, “Pazartesi uluslararası sularda uçan bir İHA’yı düşürdüler. 3 ayrı noktada misillemede bulunmak için harekete geçtik ve silahları yükledik ki, ben ‘Kaç kişi ölecek’ diye sordum. Bir general ‘150 kişi efendim’ diye yanıt verdi. Saldırıyı gerçekleşmesinden 10 dakika önce durdurdum. İHA düşürülmesine orantılı değildi. Acelem yok. Ordumuz yeniden inşa ediliyor, yeni, hazır, açık ara dünyada en iyi. Yaptırımlar can yakıyor ve geçen gece daha fazlası eklendi. İran, hiçbir zaman nükleer silaha sahip olmayacak” ifadelerini kullandı.

UÇAKLAR HAVALANMADI

Trump, Amerikan NBC televizyonuna yaptığı açıklamada ise uçaklar saldırı için havalanmadan hemen önce operasyondan vazgeçildiğini söyledi. Trump, İran hedeflerine yönelik saldırı için havada uçakların hazır olup olmadığı şeklindeki soruya “Hayır fakat hemen bunu yapabilirlerdi” şeklinde yanıt verdi. Amerikan basını operasyondan vazgeçildiği sırada uçakların çoktan havalandığını yazmıştı.

Öte yandan Amerikan ABC kanalındaki bir haberde ise Trump’ın iptal kararını, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’a rağmen aldığı iddia edildi. Önceki gün konuyla ilgili olarak Beyaz Saray’da basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Trump, “Çok büyük bir hata yaptılar. İHA uluslararası hava sahasındaydı, bilimsel olarak bunun kanıtlarına sahibiz. (ABD’nin İran’a saldırı planı olup olmadığını) Yakında göreceksiniz” demişti. Daha sonra yaptığı açıklamada ise Başkan Trump saldırının kasıtlı yapıldığına inanmadığını ve saldırının emrini bir general ya da başka birinin yanlışlıkla verdiği izlenimine kapıldığını kaydetmişti. Trump, “İHA’nın içinde biri olsaydı bu çok büyük fark yaratırdı” ifadelerini kullanmıştı. Bu arada ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini (BMGK) İran konusunda pazartesi günü kapalı bir oturum yapılmak üzere acil toplantıya çağırdı. Önceki gün de İran, İHA krizini BM’ye taşıyacaklarını açıklamıştı.

‘İKİ KEZ UYARDIK’

Olayla ilgili dün İran Devrim Muhafızları’ndan da bir açıklama geldi. Keşif İHA’sını iki kez uyardıklarını duyuran Tuğgeneral Amirali Hajizadeh, “İki kez uyarı gönderdik. Maalesef yanıt vermediklerinde ve İHA rotasını değiştirmediğinde, onu düşürmek mecburiyetinde kaldık” dedi. Hajizadeh, “Bölgede, ABD İHA’sının yanında, içinde 35 mürettebat olan bir Amerikan P-8 uçağı da vardı. Bu uçak da hava sahamıza girdi ve onu da düşürebilirdik. Ama düşürmedik” diye konuştu.

MESAJ İDDİASI YALANLANDI

İngiliz Reuters ajansına göre, isminin açıklanmasını istemeyen İranlı yetkililer, Trump’ın Umman aracılığıyla önceki gece Tahran’a mesaj gönderdiğini belirtti. Reuters’a göre İranlı yetkililer, Trump’ın mesajında İran’la savaşın yakın olduğunu ancak kendisinin savaş istemediğini ve Tahran’la görüşmek istediğini aktardığını öne sürdü. Bu mesajın İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e aktarıldığı belirtildi. İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Keyvan Hüsravi ise bu iddiayı yalanladı.

HAVAYOLU ŞİRKETLERİ BÖLGEDE UÇMAYACAK

ABD Federal Havacılık İdaresi, İran’ın ABD’ye ait İHA düşürmesinin ardından Basra Körfezi ve Umman Körfezinin İran kontrolündeki hava sahasında Amerikan havacılık firmalarının uçuşlarına yasak getirdiğini açıkladı. KLM, British Airways, Air France, Lufthansa, Qantas, United Airlines, Malaysia Airlines, Emirates ve Singapore Airlines hava yolu şirketleri Hürmüz’den uçmama kararı aldı.

ENKAZI GÖSTERDİLER

İran Devrim Muhafızları Ordusu, Hürmüz Boğazı üzerinde “hava sahasını ihlal ettiği” gerekçesiyle hedef alınan ABD’ye ait RQ-4 Global Hawk insansız hava aracının (İHA) enkazını denizden çıkararak sergiledi.

24 SAAT UÇABİLİYOR

ABD Hava Kuvvetleri’nin en etkili İHA sistemlerinden olan yüksek irtifa keşif uçağı RQ-4 Global Hawk, ABD merkezli savunma şirketi Northrop Grumman tarafından geliştirildi.

İHA’nın değeri 130 milyon dolar (755 milyon TL).

Uzunluğu 14.5 metre, kanat açıklığı 39.9 metre, yüksekliği 4.7 metre. Menzili ise 22 bin 779 kilometre. 24 saat havada kalabiliyor.

BEYAZ SARAY’DAN KONGRE’YE BRİFİNG

Beyaz Saray’ın Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre liderlerine İran brifingi verdiği belirtildi. The Hill adlı haber sitesine göre Beyaz Saray’da önceki günkü brifinge Cumhuriyetçilerin Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Kevin McCarthy, Demokratların Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi davet edildi.

‘DİPLOMASİ’ ATIŞMASI

ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook da dün yaptığı açıklamada, “Diplomasimiz İran’a askeri güçle yanıt hakkı tanıyor. İran’ın diplomasiyi diplomasi ile karşılamaya ihtiyacı var, askeri güçle değil” dedi. İran Dışişleri Sözcüsü Abbas Musavi, Twitter’dan, “İran diplomasiye diplomasiyle, savaşa ise kararlı savunma ile karşılık verir” yanıtını verdi.
İran yönetimi ayrıca, ABD’nin hava sahası ihlaline itirazlarını iletmek için Washington’un İran’daki diplomatik görevlerini yürüten İsviçre’nin Tahran Büyükelçisi Markus Leitner’ı dün Dışişleri Bakanlığına çağırdı. İran Dışişleri, İsviçre Büyükelçisi Leitner’a ABD’ye iletilmek üzere protesto notası verdi. Açıklamada İsviçre Büyükelçisi’ne ABD’nin İran hava sahasını ve kara sularını ihlal ettiğine ilişkin kanıtlar sunularak, insansız hava aracının vurulduğu noktanın koordinatlarının paylaşıldığı belirtildi.

MOSKOVA: WASHİNGTON SONUÇLARI DÜŞÜNMELİ

RUSYA Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ABD’yi, İran’a yönelik atacağı düşüncesiz adımların sonuçlarını düşünmeye davet ederek, “İki ülke arasındaki durum savaşın eşiğinde dengeleniyor ve bu son derece tehlikeli” dedi. Ryabkov, ABD Başkanı Donald Trump’ın dün “İran’a yönelik bir hava saldırısına onay verdiği ancak bir süre sonra bu kararından vazgeçtiğine” yönelik haberleri, Soçi’de gazetecilere değerlendirdi. ABD’yi, Körfez’deki gerginliği kasıtlı bir şekilde yükseltmekle suçlayan Ryabkov, “Bölgeyi açık çatışmaların yaşandığı boşluğa sürüklüyorlar. Pentagon, her ne kadar aksini iddia etse de tam olarak neden bahsettiğimizi anladıklarını düşünmüyorum” ifadesini kullandı. Ryabkov, İran etrafında gelişen olayların endişe verici olduğuna işaret ederek, “ABD’yi, İran’a yönelik atacağı düşüncesiz adımların sonuçlarını düşünmeye davet ediyoruz. İki ülke arasındaki durum savaşın eşiğinde dengeleniyor ve bu son derece tehlikeli” değerlendirmesinde bulundu.