10 bin dolarla Erbil İstanbul

KUZEY Irak’ta sadece Erbil ve Süleymaniye’de havaalanı var. Başka şehirlerde yaşayan Kürt turistler, saatlerce yolculuk yapıp havaalanına gitmektense yaşadıkları şehirden geçen otobüsle Türkiye’ye gitmeyi tercih ediyorlar. Üstelik uçaktaki bagaj ağırlığı sınırının olmaması da otobüs tercihinde önemli etken. 5 yıldır lüks turistik gezi düzenleyen firmalar, taşıdığı turist sayısıyla rekor kırıyor. Öyle ki karşılıklı 18 seferle taşıdığı günlük 900 yolcuyla Kuzey Irak seferi yapan 2 uçak şirketinden fazla yolcu taşıyorlar. Otobüs firmasının Yönetim Kurulu Üyesi ve Yurtdışı Bölümü Genel Müdürü İrem Bayram, “Erbil, Süleymaniye, Kerkük, Duhok ve Zaho’dan yolcu alıyoruz. İstanbul, Antalya, Ankara, Diyarbakır, Trabzon, Batum, Mersin, Gaziantep, Van’a götürüyoruz. Hepsi de çalışma değil turizm amaçlı yolcular” diyor.

MERSİN 2. SIRADA

Bayram, yolcuların Türkiye ekonomisine katkıda bulunduğunu şöyle anlatıyor: “Her yolcunun cebinde en az 10 bin dolar var. Hepsi de para harcamaktan çekinmeyen zengin Kürtler. Gençler çoğunlukta, kadın erkek sayısı eşit. Kumar ve gece hayatı odaklı Batum hariç tüm turlara aileler katılıyor. 3 Ağustos’ta IŞİD’in Şengal saldırısından itibaren Türkiye’nin vize vermekte çıkardığı zorluğu göze alıyorlar. ABD ya da Avrupa’yı değil, Türkiye’yi, özellikle İstanbul’u görmek istiyorlar.” Kuzey Iraklı her turist için İstanbul, ilk tercih. 2’nci sırada Mersin var. Bu yaz itibariyle 3’üncü tercih Antalya olmuş. Peki Erbil’den 25 saat süren bu uzun yolculuk zor gelmiyor mu? Bayram, şöyle yanıtlıyor: “Türkiyeli yolcu, gideceği yere en kısa sürede varmak ister. Ama Kürtler ağır, zaman sınırlaması olmadan, uzun molalı, geze geze gitmeyi seviyor. Yoldan bıkmak yerine haz alıyorlar. Erbil’den sonra Duhok ve Zaho yolcuları alınıyor. Habur’dan sonra Cizre’de büryan kebabı, Gaziantep’te baklava molası veriliyor. Aksaray’dan sonraki durak, ayrılmak istemedikleri Bolu Abant Gölü. İstanbul’da en az on gün kalıyorlar.”

ALIŞVERİŞ VE ESTETİK

Kuzey Iraklı Kürt turistler, tarihi yerleri gezip görmek için değil, başta alışveriş yapmak için İstanbul’u tercih ediyor. 2’nci sırada erkeklerde saç ektirme, kadınlarda botoks, dolgu ve kalıcı makyaj yaptırma var. Hastanelere, önemli ameliyat, tedavi ve lazerli göz ameliyatları için de geliyorlar.

Günde 6 bin yolcu

ABDUL Wahab Barzani, İbrahim Halil Sınır Kapısı Asayiş Müdürü ve aynı zamanda Irak’ın 1’inci Lig’indeki 16 spor kulübü içinde 1’inci olan Zahospor Kulübü’nün de Başkanı. 4 futbolcusu Brezilyalı. “Asayiş Müdürü olmamın soyadımla ilgisi yok” diyor, Türkiye’ye artan Kürt turist ilgisini şöyle değerlendiriyor: “Paralarını dışarıda harcamaları bizim ekonomimiz için iyi değil ama Türkiye’nin güzelliklerini görmek, alışveriş yapmak istiyorlar. Ben de hemen her şehrini gördüm. Nakliye harici günde 6 bin yolcu çıkıp 6 bin yolcu giriş yapıyor. Ülkenize giriş en çok bahar ve ağustos, eylül aylarında oluyor.”

‘Haydar’ nöbette

OTOBÜS özellikle Silopi ve Cizre’den geçerken sokak hareketleri içinde kaldığında, taş atanları püskürtmeye karşı bir ‘savunma’ aracı olarak ‘Haydar’ her an hazır.

Evim gibi

Naz Naz Tevfik (Selahattin Üniversitesi Öğretim Üyesi): Kapadokya’yı, bir de İstanbul’u seviyorum.
Ahmet Raşit (İnşaat firmasında şef): Senede 2 kez İstanbul’a gidip 20 gün kalırım. Kendi evim gibi. Ortam, düşünce ve yaşam özgürlüğü buraya göre çok rahat. Boğaz ve Adalar’ı seviyorum, bir de ızgara etlerinizi. İnsanın parası olunca ya ev alır ya tatile çıkar. Bizlerin ev sıkıntısı yok. Bu yıl Akdeniz ve Antalya’yı keşfedip tatil yaptım.
Bedirhan Hasan (Genç işadamı): Türkiye’yi Diyarbakır’dan Bursa’ya dek gezdim. İstanbul’un denizini, bir de kızlarını beğeniyorum.
Julyana Griyem (Duhok’tan): İstanbul’un tüm AVM’lerini göreceğim.
İlya İntizar Sami- Yunus Abo (Öğretmen, Hıristiyan Kürt çift): Ayasofya’yı merak ediyoruz.

‘Bomba’lı servis

ERBİL’den kalkan İstanbul otobüsüne bindik, 6 saat süren yolculukla Habur Sınır Kapısı’na kadar eşlik ettik. Otobüsün kaptanı Karadenizli Gündüz Akbudak’ın Laz şiveli Kürtçe anonsunu dinledik, yiyecek servisini eldivenli yapan muavin de gördük. En popüler enerji içeceğinin markası ‘Bomba’. Şişenin formu el bombası biçiminde, kapağı da pim. Koltuk arkasındaki ekranlarda Türk televizyonlarının popüler dizileri, kulaklık aracılılığıyla Kürtçe tercümeyle seyrediliyordu. Erkek yolcuların tercihi, Kurtlar Vadisi’ydi. Sakin ve sessiz yolcular, mola yerlerinde halay çekip ‘selfie’ yapmayı ihmal etmiyordu. Bilet fiyatı, Erbil yolcularına 90, Duhok ve Zaho’dakilere 80 dolardı.