Cinciç, dış dayatmanın kurbanı

O toplantıda Sırbistan ve Karadağ Cumhuriyeti hükümeti, Kosova'nın yabancı valisi Michael Steiner'i yanıtlayacaktı.

Sorun, Kosova'nın Sırbistan'dan kopma sürecinin yasallaşması sorunuydu.

Birleşmiş Milletler Kosova Misyonu Valisi, Arnavutların denetimindeki kurumlara yönetim yetkilerini devretmek istiyordu artık.

Belgrad'a göre bu provokasyondu. Hükümet, Kosova yetkilileri ile önümüzdeki günlerde başlayacak görüşmelere oturmadan önce böyle bir yetki devrine karşı çıkıyordu.

BM ise ‘‘Geç kaldınız, BM Güvenlik Konseyi'nin 1244 sayılı kararına göre Kosova'nın statüsü konusunu konuşamazsınız artık’’ diyordu.

Dün yapılması planlanan toplantıda, Kosova'daki geçici kurumlara devredilecek olan yetkinin bir 'il yönetimi' yetkilerini aşmayacağı güvencesi istenecekti BM valisinden.

Yugoslavya'nın parçalanma süreci henüz noktalanmadı. On yıldır sürüyor.

Sırbistan Başbakanı Zoran Cinciç, etnik temele dayalı parçala böl ve yeniden yapılandır sürecinin kurbanlarından sadece biri.

* * *

CİNCİÇ ile 1996 Aralık ayında Belgrad'da Miloşeviç'e karşı gösteriler sırasında tanışmıştım. Komünist Partisi'nin kadroları arasından yetişmiş bir reformcu. Savaş suçluları listesinde yer alan Karadziç ve Mladiç' ile arkadaşlığı olan bir pragmatist.‘‘İzlenen yol değil, benim için hedeftir önemli olan’’ demişti görüşmemizde.

Amerika ve Avrupa ile çok iyi ilişkileri vardı. ‘‘Batının desteği ile rejim değişikliği’’nin bir gün mutlaka gerçekleşebileceğine inanıyordu. Ama yavaş yavaş.

* * *

REJİM değişikliğinin önündeki en büyük engel olan, siyaset-bürokrasi ve suç çetelerinin oluşturdukları çıkar çarkı Miloşeviç; de ayakta tutuyordu. Savaşlar, etnik temizlik, istikrarsızlık ve kaos Yugoslavya'yı mafyanın merkezi haline getirmişti. Miloşeviç iktidarının yıkılması bile, iktidarın arkasındaki gerçek gücü yıkmaya yetmedi.

Suç örgütü Cinciç'in reform ısrarından ve şeffaflaşmadan rahatsızdı.

Cinciç işbaşına gelince önce siyasi reformlara ağırlık vermek istedi.

Milliyetçilik maskesi arkasına sığınan çıkar şebekelerinin cinayet çetelerinin direnişini kırmak kolay değildi. Dikkatli gitmek istiyordu.

Ama, Miloşeviç'i vermezsen biz de para vermeyiz diyen dış baskılara karşı koyamadı. Miloşeviç'i, Yugoslavya'ya Yardım Konferansı'ndan bir gün önce teslim etti.

Yeraltı dünyasının üzerine giderken, Sırbistan güvenlik ve istihbarat örgütünün başında temizlik yapmaya kalkışması işleri karıştırdı. Bir yandan dışarıdan gelen Kosova baskısı, öte yandan içeride hükümeti teslimiyetçilikle suçlayan milliyetçi direniş ve ekonomik sıkıntı içinde bir halk.

* * *

CİNCİÇ'in ölümü Balkan hikayesinde yeni bir sayfa açıyor. Aslında hiçbir şeyin bitmediğini, Bosna dahil sorunların çözümlenmediğini apaçık ortaya seriyor bu sayfa.

Bırakalım bir bölgeyi yeniden yapılandırmayı, bir ülkede rejim değişikliğinin bile, iddia edildiğinin aksine ne kadar zor olduğunu gösteriyor, ismi tarihe karışan Yugoslavya.