Siyanür nedir, zararları neler, zehirler mi? Siyanür nerede kullanılır? İşte kullanıldığı alanlar!
Güncelleme Tarihi:
Erzincan’da meydana gelen maden kazasında siyanür iddiaları gündeme geldi. Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeni sahasında geniş bir bölgede toprak kayması meydana geldi. İletişim Başkanlığı’ndan siyanür iddialarına yalanlama gelirken konuyla ilgili araştırmalar başladı. Peki, Siyanür nedir, zararları neler? Siyanür nerede kullanılır, zehirler mi? İşte kullanıldığı yerler...
Siyanür ile ilgili araştırmalar Erzincan’da meydana gelen kaza sonrası gündeme geldi. Erzincan'ın İliç ilçesinde altın madeni bölgesinde toprak kayması meydana geldi. Dezenformasyonla Mücadele Merkezi'nden "siyanürlü toprak Fırat Nehri'ne aktı" iddialarına ilişkin açıklama yayımlandı. Açıklamada, "Sosyal medyada paylaşılan bazı görüntülerle ilgili, "Erzincan'da bir altın madeninin alanında meydana gelen toprak kayması sonucu siyanürlü toprak Fırat Nehri'ne aktı" iddiası doğru değildir.” denildi. Peki, Siyanür nedir, zararlı mıdır?
SİYANÜR NEDİR, ZARARLARI NELER, ZEHİRLER Mİ?
Siyanür günümüzde farklı endüstri kollarında kullanılmaktadır. Bunlardan en önemlisi kimyasal üretim endüstrisidir. Bunu naylon, poliamit, akrilik ve plastik üretim sanayileri takip eder. Madencilikte de altın ve gümüş liç proseslerinde kullanılmaktadır.
Siyanür, bir karbon ve ona üçlü bağ ile bağlanmış bir azot içeren C≡N grubuna sahip kimyasal bileşiklere verilen addır. Bu grup aynı zamanda siyano grubu olarak da bilinir. Organik ve inorganik çeşitleri bulunan siyanürler özellikle endüstride kullanılmaları için üretilmektedir. İnorganik siyanüre örnek olarak çok zehirli potasyum siyanür, organik siyanüre örnek olarak da düşük toksisiteli asetonitril (metil siyanür) verilebilir. Her siyanür yüksek oranda zehirli değildir.
EN SON HABERLER
Organik siyanür bileşikleri nitril olarak isimlendirilir ve toksisiteleri düşüktür. Sitalopram, fadrozol ve ledrozol gibi ilaçlar bu gruba örnek olarak gösterilebilir. Öte yandan siyanürü doğal olarak üreten birçok bitki, bakteri, mantar ve böcek de vardır. Kiraz, badem, kayısı, şeftali ve erik çekirdekleri, fasulye, patates, turp, lahana, şalgam, brokoli ve mısır gibi bitkiler siyanürlü bileşikleri, otçul hayvanlara karşı bir savunma mekanizması olarak doğal bir şekilde üretmektedir.[3] Ancak bazı organik siyanür bileşikleri hidrojen siyanür saldıkları için yüksek oranda zehirlidir.
Endüstride ise genellikle taşıma ve saklama güvenliği sebebiyle toksik sodyum siyanür ve trityum siyanür tuzları demir-çelik ve maden sanayii gibi çok çeşitli sanayi kollarında kullanılmakla beraber gaz olarak saklanan hidrosiyanik asit (HCN, hidrojen siyanür) akrilik lif, plastik üretimi ve sentetik kauçuk uygulamalarında sıklıkla kullanılmaktadır. Hidrosiyanik asit 28 santigrat derecede kaynama noktasına ulaşır ve acı badem kokusuna sahiptir. Siyanürün en tehlikeli ve zehirli formlarından biridir.
EN SON HABERLER
MADENCİLİKTE SİYANÜR KULLANIMI
Madencilikte siyanür kullanımı 1880'li yıllara dayanmaktadır. Özellikle altın ve gümüş üretiminde kullanılan siyanürün, kapalı devre sistemler ile kullanımı gerçekleşmektedir. Üretim sonucu oluşan atıklardaki siyanürü uzaklaştırmak INCO prosesi gibi çeşitli prosesler ile mümkündür. Madene uygun planlama, yönetmelikler ve günümüz teknolojisi ile siyanürün taşıdığı riskler ortadan kaldırılmaktadır. Altın ve gümüş gibi kıymetli metallerin üretiminde siyanür liçi prosesi uygulanır. Bunun en temel sebebi, siyanür liçinin yüksek verimliliği ve hızıdır. Kıymetli metaller, alkali koşullarda seyreltik siyanür çözeltisinde çözündürülür.