250 bin konutun inşa ve teslim süreci hakkındabilgi verir misiniz?
Hak sahiplerini belirlemeye başladık. Kura çekimlerini her gün yapıyoruz. Noter huzurunda ve şeffaf bir şekilde gerçekleştiriyoruz. 100 bine yakın konutta hak sahibi belli oldu. 25 bin konutun da yapım ihalesi gerçekleşti. Çok yakında arsa ve işyeri kuraları da başlayacak. Mart ayında tüm kuralar bitmiş olacak. 2 yıl içinde de etap etap evleri teslim edeceğiz.
* Bakanlığın öncelikli başlıklarından biri kentsel dönüşüm. En son Düzce’de yaşanan deprem dönüşümün önemini bir kez daha gösterdi. Bu alanda bugüne kadar hangi çalışmalar yapıldı? Hedefler neler?
Düzce’de hasar tespit çalışmalarımızı tamamladık. İnşallah depremin üzerinden 1 yıl geçmeden vatandaşlarımıza yeni evlerini teslim edeceğiz. Düzce Çilimli’de yerinde dönüşüm çalışmaları başladı.
Hak sahibi vatandaşlarımıza kira yardımı ödemeleri yapılıyor, kent merkezindeki esnafımızın yürütülen projeden olumsuz etkilenmemesi adına geçici işyerleri oluşturuldu. Ülke geneline bakarsak bugüne kadar toplam 3 milyon 200 bin konut yenilendi. 81 ilde 922 ilçede 250 bin konutun dönüşümü sürüyor.
* İstanbul’da tablo nasıl?
Tabi İstanbul’umuzda yaklaşık 1.2 milyon bina ve 5.9 milyon konut bulunuyor. İstanbul’da riskli 1.5 milyon konut var. Bunlardan da 250 bininin acil dönüşmesi gerekiyor. Bugüne kadar tam 695 bin konutun dönüşümünü tamamladık. Şu anda 39 ilçemizde, 93 bin konutun dönüşümü hızla devam ediyor. Ayrıca kentsel dönüşümde bugüne kadar kira yardımlarından, faiz ve kredi finansmanına kadar 20 milyar lirayı aşan bir destek sağladık. Biz kentsel dönüşümü hayati görüyoruz. Bu yüzden 2035’e kadar dönüşümü gerçekleşmemiş hiçbir konut kalmayana kadar çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
‘DEPREM SİYASİ TERCİH AYIRMIYOR’
* Dönüşümde yerel yönetimler ve hak sahiplerinin de istekli olması önemli. Kiralardaki artış ve artan maliyetler vatandaşın önünde en büyük engel. Kimi yerel yönetimler de çok istekli değil... Her iki kesime çağrınız ne olur?
Mevzuat düzenlemeleriyle, finansman destekleriyle sürecin önünü açtık. Son olarak faiz destekli dönüşüm kredisinde limiti yüzde 50 arttırdık. Vatandaşlarımıza çağrıda bulunmak istiyorum. Riskli bir yapıda, riskli bir hayat, endişeli bir hayat yaşamak sizin kaderiniz değil. Gelin birlikte evlerinizi sağlıklı hale getirelim. Biz taşınma, kira yardımıyla ve uygun ödeme koşullarıyla yanınızda olmaya hazırız. Tabi deprem bir seferberlik şuuru gerektirir. Bu anlamda belediyelerimize büyük iş düşüyor. Biz desteğe hazırız. Bu meseleye herkesin siyaset üstü bir anlayışla yaklaşması gerekiyor. Çünkü deprem kimlik, siyasi tercih ayırmıyor. Belediyelerimiz acilen vaat ettikleri dönüşüme başlamalı. Şehirlerimizin bir saniye bile kaybedecek zamanları yok.
İNŞAATTA YENİ DÖNEM
* Yeni sosyal konut projelerinin fotoğrafları alışılmış TOKİ evlerinden farklı. Az katlı yapılar, farklı mimari özellikler dikkat çekti. “Sosyal konut, ucuz konut yüksek katlı ve tek tip olur” algısı yıkıldı mı?
Türkiye’de salt konut üretme kavramını ortadan kaldırdık. Artık yatay mimariye ve yöresel dokuya uygun, enerji verimli, sıfır atığa uyumlu, çevreci teknolojilerle bütünleşmiş, akıllı ve yeşil konutlar, binalar üretiyoruz. Ulaşımıyla, yeşil alanlarıyla, alışveriş merkezleriyle, spor salonlarıyla, çocuk oyun alanlarıyla, otoparklarıyla, bisiklet ve yürüyüş yollarıyla vatandaşlarımıza yeni yaşam alanları kuruyoruz. Ve şunu özellikle ifade edelim; TOKİ konutları, piyasaya göre neden daha ucuz ? Çünkü Cumhurbaşkanımızın bize talimatları var, sübvanse edeceksiniz! Evet, biz TOKİ konutlarında yüzde 40’ları aşan oranlarda sübvansiyon yaparız. Bir kere hazine arazisine inşa ederek, milletin olanı millete sunarak arsa maliyetini düşürüyoruz. Sonrasında zaten biz TOKİ para kazansın diye değil, vatandaş ev sahibi olsun diye konut üretiyoruz. Burada da maliyeti kadar vatandaşa bir ücret yansıtıyoruz. Bu da piyasaya göre TOKİ konutlarını çok avantajlı hale getiriyor. 2023 ve sonrasında yatay mimari kadar önemli bir başka başlık da iklim dostu şehirler olacak. Ülkemiz ve şehirlerimiz için yeni bir sayfa açıyor, model bir çalışmaya gidiyoruz. ‘Yaklaşık Sıfır Enerjili Binalar’ uygulamasına yılbaşı itibariyle 81 ilimizde başlıyoruz. 2030 yılından itibaren de tüm binalarımızı yaklaşık sıfır enerjili bina olarak inşa edeceğiz.
İSTANBULLULARA MÜJDE ORTA GELİRLİYE YENİ PROJE
Sosyal konutta en fazla talep İstanbul’dan geldi. 50 bin konut için 1 milyon 520 bin başvuru yapıldı. Bu ilgi nedeniyle İstanbul özelinde yeni bir projeniz olacak mı?
Sosyal Konut ve yeni kampanyadan sonra 3. önemli müjde İstanbullular için olacak. Arnavutköy’de büyük bir proje hazırlıyoruz. Mülkiyeti Emlak Konut ve THY Havaalanı Gayrimenkul Yatırım ve İşletme A.Ş.’ye ait olan yaklaşık 1 milyon metrekare büyüklüğündeki alanda proje çalışmaları başladı. Örnek bir şehircilik ve yatay mimari anlayışı ile tasarlanan bu proje kapsamında sosyal donatıları, camileri, eğitim tesisleri, parkları, oyun alanları, sağlık tesisleri, ticari üniteleri ile birlikte bir bütün halinde planlanan yaklaşık 15 bin bağımsız bölüm geliştirilecek. Projedeki konutlar orta gelir grubuna hitap edecek, uygun fiyatlı olacak ve kura yöntemiyle satılacak. Memurlara, kamu çalışanlarına özel kontenjan ayrılacak.