Güncelleme Tarihi:
Nardugan, Moğol dilindeki Nar (Güneş), Türk dilindeki Tuqan (Doğan) sözcüklerinden oluşmuştur. Tatarlar bu bayrama Koyaş Tuğa yani Güneş Doğan günü derler. Başkurtlar, Udmurtlar Nardugan veya Mardugan, Mişer Tatarları Raştua, Çuvaşlar Nartavan ya da Nartukan, Zırizyalar Nardava, Mokşalar Nardvan adını verirler. Bazı kaynaklara göre nargudan kelimesi ile kastedilen bayram aslında nevruzdur.
Nartugan adı ise okunuşu itibariyle nar ile ilgili şeyler anımsatsa da burada farklı bir anlamı vardır. Nar, güneştir ve tugan ise doğan demektir. Yani ‘doğan güneş’ anlamını taşır.
Başkurt, Kazan Tatarları ve Çuvaşlar için Nevruz’un karşılığıdır ve 21 Mart'ta kutlanır, Kreşinler ise Nardugan’ı 7-12 Ocak'ta kutlar.
İslamiyet öncesi Türkler'in her yıl 21 Aralık'ta bir kış gündönümü bayramı olarak Nardugan'ı kutladığı ve bu bayramın Hristiyanlık'taki Noel yortusunun atası olduğu iddia edilmiş; Muğla’nın Bodrum ilçesine bağlı Gündoğan beldesinde 2010 yılından itibaren şenlik havasında kutlanmaya başlamıştır.
Ayaz Ata, Türk mitolojisinde kışın hükümdarı olarak bilinen bir karakterdir. Kışın soğuk rüzgarlarını getiren Ayaz Ata, doğanın uykuya geçtiği bu dönemde önemli bir figürdür. Nardugan Bayramı, Ayaz Ata'nın etkisinin azaldığı ve doğanın tekrar canlandığı zamanı simgeler.
Ailecek özel bir yemek yiyip, şarkılar söyleyerek eğlenebilir ve siz de günün yeniden doğuşunu kutlayabilirsiniz.
Yılbaşında bereket amaçlı kırılan narı da yine aynı amaçla Nartugan’da kırabilirsiniz. Narın parçalanan tanelerinin eve dağılmasıyla bereket getirdiğine inanılır. Narı temizlemek biraz zor olduğundan genellikle kapı önünde kırılır ve ne kadar çok dağılırsa bereketin o kadar çok olacağına inanılır.