Güncelleme Tarihi:
Kıdem tazminatı kalkıyor iddiaları, OVP ile yeniden gündeme geldi. OVP'de tamamlayıcı emeklilik sistemi gündeme alınırken, İşverenlerin de katkı vereceği sistem “kıdem tazminatına alternatif” olarak görüldüğü için tartışılıyor. Peki, kıdem tazminatı kalkıyor mu? İşte, kıdem tazminatının son durumu hakkında o detaylar
ESNEK çalışma, sosyal güvenlik reformu ve kıdem tazminatı tartışmaları yeniden başlıyor. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Orta Vadeli Program’a göre, yılın ilk çeyreğinde yeni nesil çalışma modelleri olarak geçen esnek çalışma modelleriyle ilgili mevzuat düzenlemeleri hayata geçirilecek. Bu çalışmaların tamamlanmasının ardından ise sosyal güvenlik sistemi masaya yatırılacak, yılın ikinci çeyreğindeki sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler tamamlanacak. Programın önemli bir detayı da tamamlayıcı emeklilik sistemi olacak. İşverenlerin de katkı vereceği sistem “kıdem tazminatı alternatifi olduğu” gerekçesiyle eleştiriliyor.
Hürriyet Gazetesi Yazarı Noyan Doğan kıdem tazminatı hakkında detaylara yer verdi. O detaylarda şu ifadeler yer alıyor;
"Bugün otomatik katılım sisteminde çalışan işvereni tarafından zorunlu olarak sisteme dahil ediliyor ama çalışan isteği zaman –isterse hemen ertesi günü- çıkabiliyor. Tamamlayıcı emeklilik sisteminde ise çalışan istediği zaman sistemden çıkamayacak. Çünkü adı üzerinde, tamamlayıcı emeklilik sistemi; çalışan emekli olduğunda sosyal güvenliğin üzeri tamamlanacak.
Tamamlayıcı emeklilik hakkında bilinenler şimdilik bunlar ama bunlar da sistemin ana hatlarını oluşturuyor. Zaten mevcutta bir sistem var ve uygulanıyor. Dolayısıyla 2025’in sonunda bu konuda yapılacak kanuni düzenlemenin öyle kapsamlı ve uzun uzadıya çalışma gerektirecek bir durumu da yok. Nihayetinde sıfırdan bir sistem yaratılmayacak.
Bu satırları okuyan birileri, ‘çalışanın kıdem tazminatı ne olacak?’ diye soracak. Ne desem boş ama ben yine de söyleyeyim, tamamlayıcı emeklilik sisteminin kıdem tazminatı ile uzaktan yakından bir ilgisi yok. Belki, kamuda birileri, ‘hazır tamamlayıcı emeklilik sistemini getiriyoruz, şu kıdem tazminatına da çeki düzen mi versek?’ diye düşünebilir ama bu sadece düşüncede; bu konuda bir adım atılamayacağını herkes biliyor. Tamamlayıcı emeklilik ile sadece çalışana emekliliğinde ek gelir sağlanacağından, kıdem tazminatı bu sistemin hiçbir tarafından yok.
Çeşitli sektörlerde çalışan işçiler çalıştıkları sektörde tüm hizmet süreleri boyunca belli bir emek verirler. İşçilerin çalıştıkları bu sektörde verdikleri emeğin karşılığını almaları için kıdem tazminatı verilir. Kıdem tazminatı, yasalar ile teminat altına alınan yasal bir sistemdir. Bu kıdem tazminatlarını almak için bazı durumlarda belli şartlar aranır. İşçiler tüm yıllarda çalıştıkları süre boyunca büyük bir emek vermekteler. Yıllarca aynı sektörde çalışıp emek veren işçilerin kıdem tazminatı hakkı doğar.
İş Kanunu’na tabi bir işyerinde en az bir yıl çalışmış olan işçinin işyerinde kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılması halinde çalıştığı her yıl için kendisine 30 günlük en son brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Her yıl için ödenecek olan kıdem tazminatı miktarı tavan rakamını geçmemektedir.
Tam yıl dışında kalan süre için ise, 30 gün üzerinden oranlama yapılarak tazminat miktarı hesaplanır. Bunun yanında kıdem tazminatının tavan tutarının da bilinmesi gerekir.
2021 yılı birinci yarısı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavan tutarı 7.638,96 TL’dir. Yani brüt ücreti bu rakamdan yüksek olan işçilerin alabileceği tazminat yıllık olarak bu tutarda olacaktır.
Kıdem tazminatı Gelir Vergisi Kanunu''nun 25. maddesine göre gelir vergisinden, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu''nun 77. maddesine göre de sigorta priminden muaftır.